Την Κυριακή 2 Νοεμβρίου 1930, την ημέρα των εγκαινίων του Γηπέδου της ΑΕΚ, στην αθλητική στήλη της εφημερίδας “Ελεύθερον Βήμα”, που έφερε την υπογραφή GEO, είδε το φως της δημοσιότητας μια περιγραφή του Γηπέδου της ΑΕΚ στην Νέα Φιλαδέλφεια, όπως “ήτο και ευρίσκετο”, υπό τον τίτλο “Το Νέον Γυμναστήριον εις τον Ποδονίφτην”.
Χρήσιμο θαρρώ, για λόγους πολλούς, να διαβαστεί αυτή η περιγραφή όσο γίνεται από περισσότερους, ειδικότερα δε από συμμετέχοντες στα της ΑΕΚ και στα κοινά της πόλης από θέσεις ευθύνης, γι’ αυτό και την παραθέτω πιο κάτω:
“Το Γήπεδον της “(Αθλητικής) Ενώσεως Κωνσταντινουπόλεως” εις τον Ποδονίφτην (Νέα Φιλαδέλφεια), όπως το βλέπει κανείς σήμερον, δεν σας λέει και πολλά πράγματα. Τέσσαρες τοίχοι, τους οποίους επιχρίουν ακόμη εξωτερικώς οι εργάτες, τρεις μεγάλες σιδερένιες πόρτες στις οποίες πηγαινοέρχεται η βούρτσα του βαφέως – μαύρο χρώμα φυσικά – δυο γκολπόστ και ένα κιγκλίδωμα γύρω από το Γήπεδον, που κατά πάσαν πιθανότητα θα έχη αποπερατωθή σήμερον και ένα ημιτελές αποδυτήριον, το οποίον κτίζεται ακόμη, αποτελούν την γενομένην έως τώρα εργασίαν. Θα προσθέσωμεν ακόμη και την πρόχειρον ισοπέδωσιν του Ποδοσφαιρικού Γηπέδου. Τίποτε άλλο…
Και όμως εάν λάβη κανείς υπ’ όψει του υπό ποίας συνθήκας κατεσκευάσθησαν αι μέχρι τούδε εγκαταστάσεις, θα ομολογήση ότι το Γήπεδον λέει πάρα πολλά…
Η “(Αθλητική) Ένωσις Κωνσταντινουπόλεως” παρέλαβε ένα εκτεταμένον και ανώμαλον χώρον και χωρίς άλλους πόρους εκτός από την γενναιοδωρίαν και αυτοθυσίαν των μελών της κατώρθωσε να θέση τα θεμέλια της σταδιοδρομίας της. Λέγοντες θεμέλια εννοούμεν την κυριολεξίαν, διότι όσον και αν είναι καλή η εργασία ενός Συλλόγου, δεν μπορεί να καρποφορήση χωρίς Γυμναστήριον.
Δεν είναι άλλωστε δυνατόν να νοηθή Σύλλογος χωρίς εγκαταστάσεις. Γι’ αυτό η “Ένωσις” μαζί με τα θεμέλια του Γυμναστηρίου άφησε πίσω την περίοδον του “περιπλανώμενου” και έθεσε και τα θεμέλια μιας νέας νοικοκυρεμένης περιόδου.
Λέει ακόμη και ένα άλλο το Γήπεδον: ότι εάν συνεχισθή με την ιδίαν πυρετώδη έντασιν η εργασία και εξευρεθούν οι απαιτούμενοι πόροι, το Γυμναστήριον του Ποδονίφτη (Νέας Φιλαδελφείας), το οποίον είναι ήδη το μεγαλύτερον της Ελλάδος – εξ όσων γνωρίζομεν – θα αποβή και ένα από τα ωραιότερα.
Μπαίνοντες μέσα, όπως είναι σήμερον τα πράγματα, παίρνετε αμέσως την εντύπωσιν ότι το Γήπεδον είναι μεγάλο. Το μάτι ασυνήθιστο προσπαθεί να καταμετρήση τας αποστάσεις οι οποίες φαίνονται πολύ μεγαλύτερες από ό,τι είναι στην πραγματικότητα λόγω του ότι ο χώρος είναι γυμνός ακόμη από εγκαταστάσεις. 212×125 μέτρα άλλωστε δεν είναι λίγο πράγμα.
Εκτός του Γηπέδου υπάρχει ένα Δασύλλιον το οποίον καλύπτει όλο το μήκος της βορείου πλευράς και μέρος της ανατολικής. Οι πράσινες κορυφές των πεύκων ξεμυτίζουν δειλά-δειλά πάνω από τους τοίχους σαν κατάσκοποι του “Παναθηναϊκού”… Αλλά χωρίς αστεία, αύριο θα φουντώσουν και θα προσδώσουν ένα όμορφο ξεκούρασμα στο μάτι του θεατού, ενώ από την άλλη τα ολοκάθαρα και ιδιόρρυθμα σπιτάκια του Συνοικισμού κτισμένα αραιά συμπληρώνουν την εντύπωσιν της εξοχής.
Χρειάζεται όμως πολύ εργασία και πολύ χρώμα ακόμη. Το σχέδιον το οποίον σκοπεύει να ακολουθήση η “Ένωσις” θα στοιχίση ακριβά. Περιλαμβάνει εξέδραν εκ μπετόν εις την δυτικήν πλευράν, η οποία συν τω χρόνω θα επεκταθή αμφιθεατρικώς γύρω από το Γήπεδον. Η εργασία αυτή θα γίνη φυσικά τμηματικώς, εάν δε η “Ένωσις” δεν εξεύρη ταχέως τα απαραίτητα χρήματα, θα αρχίση η εγκατάστασις προχείρου ξυλίνης εξέδρας. Εκτός του Ποδοσφαιρικού Γηπέδου θα κατασκευασθή Στίβος περιφερείας 400 μέτρων με στροφάς κανονικάς και ευθεία διαδρομή 200 μέτρων.
Ήδη εις το ανατολικόν μέρος κτίζεται Αποδυτήριον το οποίον θα έχη και εγκατάστασιν ύδατος. Το ξύλινον κιγκλίδωμα γύρω από το Ποδοσφαιρικόν Γήπεδον είναι σχεδόν συμπληρωμένον. Τρεις μεγάλες πόρτες και άφθονες θυρίδες εισιτηρίων θα επιτρέπουν την άνετον εξυπηρέτησιν του κοινού.
Αυταί είναι αι σημεριναί εγκαταστάσεις, με τας οποίας τελεί τα εγκαίνιά της σήμερον η “(Αθλητική) Ένωσις Κωνσταντινουπόλεως”, δια φιλικής συναντήσεως με τον “Ολυμπιακό”. Λείπουν ακόμη πολλά πράγματα δια να παρουσιάση η “Ένωσις” το Γυμναστήριόν της όπως το θέλει.
Ημείς, οι οποίοι παρακολουθούμεν πάντοτε με χαράν την δημιουργίαν κάθε νέου Γυμναστηρίου, της ευχόμεθα να εκτελέση ταχέως τα σχέδιά της και έχομεν την εντύπωσιν ότι όλοι οι φίλαθλοι θα σπεύσουν αθρόοι σήμερον εις τα εγκαίνια δια να ενισχύσουν την προσπάθειά της”.
Έχω την γνώμη ότι το δημοσίευμα της εφημερίδας “Ελεύθερον Βήμα”, που καταχώρησα παραπάνω, συνιστά μάθημα ιστορίας, μεθοδολογίας, αρχιτεκτονικής, αλλά και συλλογικής οικονομίας σε ρεαλιστική βάση, μάθημα υψηλής στάθμης και αγνής αθλητικής λογικής. Ας μελετήσουν το μάθημα αυτό οι συμμετέχοντες στα της ΑΕΚ και στα κοινά της πόλης μας, αλλά και κάθε εμπλεκόμενος με το ζήτημα του Γηπέδου της ΑΕΚ και κάθε ενδιαφερόμενος γι’ αυτό. Ίσως τότε όλοι, ή έστω οι περισσότεροι, να συμφωνήσουν με την ρεαλιστική κατεύθυνση που υπέδειξα, με το γραφτό μου του Σαββάτου 5 Οκτωβρίου 2013 στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”, για να αποκτήσει σχετικά γρήγορα Γήπεδο η ΑΕΚ στην πόλη μας και εν τέλει Στάδιο-Γυμναστήριο ανοιχτό φυσικά και σε όλους τους άλλους κατά την λογική και της “Κεντρικής Επιτροπής Στεγάσεως Προσφύγων” που είχε χαρακτηρίσει τον χώρο αυτό σαν Γυμναστήριο για τα παιδιά των προσφύγων γενικά, Στάδιο-Γυμναστήριο επαρκές μεν προς εκπλήρωσιν του σκοπού του αλλά όχι σε βάρος της πόλης και των δημόσιων οικονομικών.
Κώστας Π. Παντελόγλου
Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2013
