Σε γραφτό μου της Παρασκευής 18 Οκτωβρίου 2013, που εγκαινίαζε την στήλη αυτή του “Κόσμου της Ν. Φιλαδέλφειας”, γινόταν λόγος για τον επιφανή Φιλαδελφειώτη και ξεχωριστή προσωπικότητα του Μικρασιατικού Ελληνισμού, τον Βουρλιώτη Σάββα Παπαγρηγοριάδη, με την βοήθεια δυο δημοσιευμάτων: το ένα ήταν των “Μικρασιατικών Χρονικών”, του περιοδικού συγγράμματος της “Ενώσεως Σμυρναίων” και το άλλο της καθημερινής πρωινής εφημερίδας του Ηρακλείου Κρήτης “Πατρίς”.
Σήμερα ο λόγος για τον Δήμαρχό μας, από το 1951 μέχρι του θανάτου του το έτος 1965, τον προοδευτικό δημοκράτη Νικόλαο Τρυπιά, εκ Βουρλών της Μικράς Ασίας (μα και για την πόλη μας, την Νέα Φιλαδέλφεια) – τα όσα πιο κάτω καταχωρώ έχουν δημοσιευθεί στην εφημερίδα “Μεσόγειος” του Ηρακλείου Κρήτης, ένα μήνα περίπου μετά τις Δημοτικές-Κοινοτικές Εκλογές του Απριλίου 1951:
ΝΕΑ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ. (Λίγα) χιλιόμετρα από το τέρμα Πατησίων και φθάσαμε. Μην περιμένετε ωστόσο να ιδήτε, επηρεασμένοι από το όνομα, ένα προσφυγικό συνοικισμό τύπου … Ηρακλείου. Η Νέα Φιλαδέλφεια πιθανόν να κτίσθηκε σαν συνοικισμός και να κατοικείται κατά το πλείστον από Μικρασιάτες. Και όμως δεν είναι συνοικισμός. Είναι ένα προάστειο των Αθηνών. Κηφισσιά Νο 2. Ή μάλλον κάτι καλλίτερο από την Κηφισσιά. Η Κηφισσιά είναι η μουτρωμένη, η αποτραβηγμένη αριστοκράτισσα. Η Νέα Φιλαδέλφεια όμως μπορεί να είναι συνοικισμός ή προάστειο … πολυτελείας. Παρά ταύτα είναι πρόσχαρη, καταδεκτική, γελαστή, όλο χάρι και φως. Η Νέα Φιλαδέλφεια είναι η χαριτωμένη ανοιχτόκαρδη αστή. Η Κηφισσιά η γκρινιάρα απροσπέλαστη … Μαρκησία ..
Σ’ αυτό λοιπόν το πρόσχαρο προάστειο – είκοσι χιλιάδες περίπου κάτοικοι κι’ ανάμεσά τους διακόσιες οικογένειες Κρητικών -πώς να λείπη ο Μάρτης από την Σαρακοστή παρακαλώ, κυριαρχούν δυο πράγματα: Τα εξοχικά χορευτικά κέντρα που σφριγούν από ζωή αριστερά και δεξιά στις αρχές των καταπράσινων λεωφόρων της και ένα όνομα: ΤΡΥΠΙΑΣ … Τι να είναι αυτός ο Τρυπιάς; Είναι απλούστατα ο νεοεκλεγείς Δήμαρχος Νέας Φιλαδέλφειας… Ο σημερινός και ασφαλώς για πολλά χρόνια ηγέτης της…
Θα φαντάζεστε τώρα ένα κύριο με … μονόκλ – Δήμαρχος είναι αυτός και μάλιστα ευημερούντος πολιτισμένου προαστείου έξη μόλις χιλιόμετρα από την Ομόνοια – ένα κύριο του οποίου στο κεφάλι χωράν δώδεκα τουλάχιστον ξένες γλώσσες και στην γκαρνταρόμπα δώδεκα … σμόκιν κι’ άλλα τόσα … φράκα που τα χρησιμοποιεί κάθε φορά που τον επισκέπτονται πρεσβευταί και πολιτικοί – ο Πλαστήρας, ο Βενιζέλος, ο Τσουδερός δεν λείπουν από το σπίτι του – κάνοντας ρεβεράντζες και υποκλίσεις και προφέροντας τυπικά ανούσια λόγια…
Εδώ ακριβώς πέφτετε έξω, σ’ αυτό ακριβώς το σημείο βρίσκεται το ασυνήθιστο, το εξαιρετικό, το διαφορετικό της Νέας Φιλαδελφείας. Στον Δήμαρχό της. Ο κ. Τρυπιάς είναι ένας απλούστατος άνθρωπος, ένας μετρημένος, τετράγωνος καταστηματάρχης, που αγαπά και είναι αφοσιωμένος σε εννιά … κατά σειράν πράγματα … Όχι, σε δέκα! Στην Ελλάδα, στον Λαό, στην Νέα Φιλαδέλφεια, στον Μαύρο Καβαλάρη, στον Βενιζέλο, στον Τσουδερό, στην οικογένειά του, στο μαγαζί του και στους … Κρητικούς! – Σαν είδα, διηγείται ο ίδιος, κάτι διανοούμενους καλαμαράδες εδώ και μας έκαναν … τσιριμόνιες, συνεννοήθηκα με είκοσι νοικοκυραίους, κάναμε ένα ψηφοδέλτιο και πήραμε τα εξήντα τοις εκατόν. 3.500 ψήφους. Οι αντίπαλοί μας – οι διανοούμενοι – 1.534. Αυτή είναι η … πολιτική μου ιστορία … Σας παραξενεύει;
Καθόλου! Γιατί να μας παραξενεύει ένα τέτοιο πράγμα; Ένα πολιτισμένο προάστειο των Αθηνών βάζει κάτω τα πράγματα, τα μετρά από δω, τα μετρά από κει, τα ανακατεύει, τα ψαχουλεύει και βγάζει την απόφασι … – “Τι να τους κάμω τους καλαμαράδες; Θα φαγωθούν μεταξύ τους μοιράζοντας οφίκια και αξιώματα και μόνον εμένα δεν θα κυττάξουν … Έλα λοιπόν κυρ Τρυπιά, λογικέ άνθρωπε, πρακτικέ αρχινοικοκύρη … Πάρε και δύο δεκάδες νοικοκυραίων μαζί σου και καθήστε να με διαφεντεύσετε …”. Έτσι έγινε το πράγμα στην Νέα Φιλαδέλφεια … Μακάρι να γινόταν σε όλη την Ελλάδα…”.
Κώστας Π. Παντελόγλου
Τρίτη 22 Οκτωβρίου 2013
Mε συγκίνησε πολύ η περιγραφή για τον Νίκο Τρυπιά, που σαν μαθητής του Γυμνασίου μεταξύ του 1952-58 τον “εζησα” από κοντά. Τότε που ξεκίνησαν οι εργασίες για την ασφαλτόστρωση των χωματένιων δρόμων μας (εγώ έμενα στην Τραπεζούντος) μας έστειλε ύστερα από προφορική παράκληση του Γυμναστού μας, του συχωρεμένου κ. Κουβέλη, μια ομάδα εργατών να ασφαλτώσει και την επιφάνεια στην αυλή μας μεταξύ Εφέσου και Αδριανουπόλεως, όπου συνήθως παίζαμε μπάλα. Λίγο αργότερα κατάφερε και έφερε και μπασκέτες και έβαλε να χύσουν μπετόν για την στηρίγματα, έτσι ώστε εμείς οι μαθητές, να κάνουμε τις γραμμές και να έχουμε έτσι και γήπεδο μπάσκετ. Τότε είχαμε μια αξιόλογη σχολική ομάδα στο αγώνισμα αυτό, αφού τα περισσότερα παιδιά *Ραίσης, Ζανάκης, Βασιλειάδης και εγώ, έπειζαν στα τσικό του Ιωνικού με προπονητή τον υπέροχο Αλέκο Αποστολίδη. Αργότερα ο Νίκος Τρυπιάς “έντυσε” με δικά του οικονομικά μέσα από το κρεοπωλείο του τότε στην Πλατεία Πατριάρχου, αγόρια και κορίτσια σε μπλε και άσπρα για μια παρέλαση στις 25 Μαρτίου.