Δυο φορές ως τα τώρα έχω αναφερθεί στον Πάνο Χαλδέζο: Την μια φορά στην εργασία μου με τίτλο “Περί της Επιθεωρήσεως της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως (του επίσημου οργάνου των Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδος που εκδίδονταν από την Κεντρική τους Ένωση)” και την άλλη στο “Δελτίο” της από εμέ δημιουργηθείσης Μονάδας Τεκμηρίωσης και Μελέτης Ζητημάτων Τοπικής Αυτοδιοίκησης – είπα δε να το κάνω μια ακόμη φορά, εδώ στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”, μ’ αφορμή τα 30 χρόνια από τον θάνατό του και την οργάνωση σχετικής εκδήλωσης από την “Εστία Νέας Σμύρνης”.
Ο Πάνος Χαλδέζος άρχισε το υπαλληλικό του στάδιο στον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως νεότατος ως πρώτος γραμματέας του Δήμου της γενέτειρας του, του Πλωμαρίου Λέσβου.
Και στον Δήμο Αθηναίων εργάστηκε ακαταπόνητα και δημιουργικά αναδειχθείς χάρη στα προσόντα του στην θέση του Γενικού Διευθυντή Διοικητικών Υπηρεσιών, θέση την οποία ετίμησε και ελάμπρυνε.
Οι Δημοτικοί Υπάλληλοι πολλά χρωστούν στην πρωτοβουλία του και στις προσπάθειές του.
Της Κεντρικής Ενώσεως των Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδος υπήρξε από την επανασύστασή της μεταπολεμικά και για μια σχεδόν εικοσαετία ο ακάματός της Διευθυντής μαζί φυσικά και της “Επιθεωρήσεως της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως”.
Ο Δημήτριος Κ. Ψαρός, που είχε την επιστημονική επιμέλεια της Επιθεωρήσεως της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, στον χαιρετισμό του προς τον Πάνο Χαλδέζο επί τη αποχωρήσει του μετά από 56 έτη «διακονίας εις τον ναόν της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως» τον είχε χαρακτηρίσει όχι μόνον ανώτατο διοικητικό λειτουργό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά έναν πραγματικό αυτής ηγέτη και αιρετό των Αιρετών της επί δεκαετηρίδες, ενθυμηθείς ιδιαίτερα την καταπληκτική δραστηριότητά του και την αποτελεσματική συμβολή του στα Συνέδρια των Δήμωνκαι Κοινοτήτων, εκτιμήσας το έργο του Πάνου Χαλδέζου και την σημασία του “ως υψηλής στάθμης υπόδειγμα αλλά και σπάνιον παράδειγμα προς μίμησιν”, μη παραλείποντας να εξάρει την ευγένεια του χαρακτήρα του, την ανωτερότητα της σκέψης του και τα επαγγελματικά προσόντα τα οποία εκόσμουν τη δράση του.
Και ένα γράμμα προς τον Πάνο Χαλδέζο του Δημήτριου Χατζηγιάννη, σημαντικού παράγοντος του Δημοσίου Βίου των Ελλήνων, που είχε εκλεγεί και Δήμαρχος Λάρισας, καταχωρώ εδώ:
«Αγαπητέ Πάνο,
Εις την δημοσίαν ζωήν το μυστικόν δεν είναι πώς θα εισέλθης. Το μυστικόν είναι πώς θα εξέλθης. Δια τους δημοσίους άνδρας και τους δημοσίους λειτουργούς, ίνα λαμπρύνουν είτε το αξίωμά των είτε την θέσιν των, απαιτούνται και βαθεία γνώσις των θεμάτων που διαχειρίζονται, και ήθος και ζήλος εις την υπηρεσίαν των. Και είναι αυτοί κατά κανόνα ολίγοι.
Εις τους ολίγους ανήκεις και συ εις τον τομέα της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως της Χώρας. Την υπηρέτησες κατά τον λαμπρότερον τρόπον εις όλα τα κλιμάκια της υπαλληλικής ιεραρχίας και κυρίως από της θέσεως του Διευθυντού της Ενώσεως των Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδος. Και μετά εικοσαετή εις αυτήν υπηρεσίαν, αριστεύσας, απέρχεσαι.
Διετέλεσα επί μίαν δημοτικήν περίοδον μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ενώσεως των Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδος και επί μίαν εν συνεχεία περίοδον Πρόεδρος της Ενώσεως. Επί μίαν λοιπόν δεκαετίαν είχα την ευκαιρίαν και την ευχαρίστησιν να συνεργασθώ μαζί σου: Εις επανειλημμένα Συνέδρια των κατά νομούς εκπροσώπων των Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδος. Εις το αλησμόνητον Ευρωπαϊκόν Συνέδριον Τοπικής Αυτοδιοικήσεως εις Αθήνας και Ρόδον μετά προσκυνήματος εις Δελφούς, Αρχαίαν Κόρινθον, Μυκήνας και το Θέατρον της Επιδαύρου. Επίσης εις την Διοίκησιν της Ενώσεως και εις την αντιμετώπισιν μεγάλων οικονομικών και διοικητικών θεμάτων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοικήσεως. Εις όλα υπήρξες εις ικανότητας, πείραν, αφοσίωσιν και ενθουσιασμόν συνεργάτης εξαίρετος.
Το ωράριον εργασίας σου υπήρξε άγνωστον. Δεν υπήρξες επαγγελματίας. Υπήρξες λειτουργός με το πάθος του υπηρετείν. Και με ευγένειαν ψυχής και χαρακτήρα ακέραιον. Και τώρα εξέρχεσαι από την δημοσίαν ζωήν με την γενικήν αναγνώρισιν ότι η Τοπική Αυτοδιοίκησις και η Ένωσίς της σου οφείλουν πολλά. Και εγώ προσωπικώς σε ευχαριστώ.
Με πολλήν αγάπην και τιμήν
Δημήτριος Χατζηγιάννης …»
Ο Πάνος Χαλδέζος ήταν και ο οραματιστής και πραγματοποιός της περίλαμπρης «Εστίας Νέας Σμύρνης» – αυτής της Κιβωτού των ιερών και των οσίων του Μικρασιατικού Ελληνισμού – ο κατευθύνας την πλούσια και πολύπλευρη εθνωφελή και κοινωνικού χαρακτήρα δράση της επί δεκαετίες από την θέση του Προέδρου της στην οποία εκλεγόταν.
Αν και Αιγαιοπελαγίτης ο Πάνος Χαλδέζος «είχε ενστερνιστεί το πνεύμα, το ήθος του Μικρασιατικού Ελληνισμού, ώστε είχε αυτοπολιτογραφηθεί Ίωνας» είχε πει ο δικός μας, ο Φιλαδελφειώτης συγγραφέας Τάσος Αθανασιάδης σε εκδήλωση προς τιμήν του στις 13 Μαρτίου 1988, στα πέντε χρόνια από τον θάνατό του, χαρακτηρίζοντάς τον «ταλαντούχο στον χώρο της δημιουργίας και της ευποιίας».
Τελειώνοντας το γραφτό μου αυτό για τον Πάνο Χαλδέζο, οφείλω νομίζω να σημειώσω και την ορθή εκ μέρους του θεώρηση του ζητήματος των Πνευματικών Κέντρων και την ουσιαστική του συμβολή στην κατάρτιση των στελεχών, τα οποία συνετέλεσαν στην ανά τους Δήμους της Ελλάδος ίδρυση οργάνωση και λειτουργία των Πνευματικών Κέντρων. Υπήρξε Πρόεδρος των σεμιναρίων κατάρτισής τους, τα οποία και φιλοξένησε στην «Εστία Νέας Σμύρνης».
Κώστας Π. Παντελόγλου
Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013
