Περνώ σήμερα στο δεύτερο μέρος των αναμνήσεων του Αθανάσιου Ι. Σμπαρούνη σχετικά με την Έκθεσή του της 21ης Νοεμβρίου 1941 με θέμα «Αι Δαπάναι Κατοχής της Ελλάδος»:
«Η ικανοποίησις και η ενθάρρυνσις των εν Ελλάδι αναγνωστών της Εκθέσεως μού εγνώσθη διά πολλών εκδηλώσεων [σημειώ ιδιαιτέρως τας των Πολιτικών Αρχηγών (Θ. Σοφούλη, Γ. Καφαντάρη, Στ. Γονατά, Δ. Μαξίμου, Κ. Τσαλδάρη, Γ. Παπανδρέου και Α. Μυλωνά), του μετέπειτα Πρωθυπουργού κ. Αλεξ. Διομήδους και του πρώην Πρεσβευτού Ρώμης και μετέπειτα Υπουργού των Εξωτερικών κ. Ιωαν. Πολίτη], εξ ων παραθέτω την κάτωθι επιστολήν του Καθηγητού του Πανεπιστημίου Αθηνών [πρώην Υπουργού της Δικαιοσύνης και μετέπειτα Διοικητού της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος] κυρίου Κωνσταντίνου Τριανταφυλλοπούλου:
18 Ιανουαρίου 1942
Αγαπητέ φίλε
Σας ευχαριστώ θερμώς διά την αποστολήν του τεύχους.
Σας συγχαίρω πρώτον διά την τόσω επιστημονικήν ανάπτυξιν πρωτοφανούς ζητήματος που εχρειάζετο αληθώς πρωτότυπον σκέψιν, ουχ ήττον δε διά την παρρησίαν, η οποία θα εκτιμηθή δεόντως και γενικώς διότι δεν κρύπτετε το τάλαντόν σας υπό την γην και έτσι κατορθώνομεν και ημείς οι αμύητοι να μετέχωμεν των εθνικών αυτών συγκινήσεων που επιτρέπει η αληθής επιστήμη ……
Μετ’ εκτιμήσεως και φιλίας
Κ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
Συνομιλία μου μετά του αρμοδίου
εν Ελλάδι Γερμανού εμπειρογνώμονος
Τη 12η Δεκεμβρίου 1941, ο εν Ελλάδι αρμόδιος Γερμανός εμπειρογνώμων, τον οποίον επεσκέφθην τη παρακλήσει του, μου ανεκοίνωσεν ότι η Έκθεσις διεβιβάσθη εις Βερολίνον, επεθύμει δε να ζητήση συμπληρωματικάς τινάς πληροφορίας.
Μετά την παροχήν τούτων, επεξετείναμεν την συζήτησιν γενικώτερον περί της εν Ελλάδι δημιουργηθείσης καταστάσεως. Τω υπέμνησα ότι ο Ελληνικός λαός, περιστάς εις πλήρη ένδειαν, ήρχισε να χάνη την υγείαν του και να πελιδνούται, ότι η θνησιμότης ηυξήθη εις βαθμόν άγνωστον μέχρι τούδε, ότι καθολικός λιμός επαπειλεί την Χώραν, ότι τα φαινόμενα του νομισματικού πληθωρισμού είναι λίαν ανησυχητικά, ότι ο λαός είναι εις απόγνωσιν, βλέπων προσφιλείς υπάρξεις να σβύνουν βραδέως και να μην είναι εις θέσιν να παράσχη την παραμικράν βοήθειαν.
Μου ανέπτυξε τας μεγάλας δυσχερείας τας οποίας συνήντων αι αρχαί Κατοχής διά να μεταφέρουν είδη προς διατροφήν του Ελληνικού αστικού πληθυσμού.
Του απήντησα ότι η αφαίρεσις της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης, η υπό της Κατοχής αφαίρεσις μεγάλων ποσοτήτων τροφίμων, εμπορευμάτων και όλων των εξαγωγίμων ειδών της Ελλάδος, η αφαίρεσις ογκωδών ποσοτήτων μετρητών διά δαπάνας Κατοχής ως και η αποστέρησις από των μέσων προς εφαρμογήν υποτυπώδους αυταρκείας, έφεραν καίριον πλήγμα κατά της Ελλάδος.
Μου υπεσχέθη να φροντίση διά την βελτίωσιν της καταστάσεως.
[Η συζήτησις διήρκεσε περί το δίωρον, οφείλω δε να ομολογήσω ότι ο Γερμανός εμπειρογνώμων πολύ συνεκινήθη και δις εδάκρυσεν. Όταν επρόκειτο να τον αποχαιρετίσω εξήγαγεν από το συρτάριόν του τεμάχιον από σπασμένην μικράν λευκήν φραντζόλαν ψωμί, το οποίον μου προσέφερε διά τα παιδιά μου. Μετά τας τυπικάς αρνήσεις, τέλος το επήρα, αφ’ ενός μεν διότι πράγματι ήθελα να κάμω μίαν ευχάριστον έκπληξιν εις τα παιδιά μου, αφ’ ετέρου δε διότι ήθελα να δείξω ότι όντως και τα ιδικά μου παιδιά είχον ανάγκην αυτού του μικρού αποκόμματος άρτου.]».
Τα εντός αγκυλών τμήματα αυτού του γραφτού άντλησα από υποσημειώσεις του ογκώδους συγγράμματος του Αθανασίου Ι. Σμπαρούνη με τίτλο: Μελέται και Αναμνήσεις εκ του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (Αθήναι 1950/1951). Από το ίδιο σύγγραμμα άντλησα όσα χτες και σήμερα καταχώρησα εδώ στον «Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας». Προσθέτω ακόμη πως για τα νομισματικά της Κατοχής θα συνεχίσω φυσικά. Και τούτο διότι αναγκαία είναι η μετά γνώσεως αποφασιστική διεκδίκηση των Γερμανικών Επανορθώσεων και του Κατοχικού Δανείου από όλους τους Έλληνες και τις Ελληνίδες.
Κώστας Π. Παντελόγλου
Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2013
