Σήμερα στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας” καταχωρώ το τρίτο (και τελευταίο) μέρος του γραφτού με το θέμα του τίτλου, το οποίο αναφέρεται και αυτό σε σημαντικά ζητήματα της τοπικής αυτοδιοίκησης:
8. Η Αυτοδιοίκηση, βασικό οικονομικό όργανο της περιφέρειας
“Παράλληλος όρος στην οργανική λύση των οικονομικών των δήμων, κοινοτήτων και επαρχιών, που δημιουργείται με την προτεινόμενη Πράξη, είναι ο όρος της ελεύτερης σύστασης δημοτικών και κοινοτικών επαρχιακών υπηρεσιών. Ο όρος αυτός έχει μεγάλη σημασία γιατί τείνει ν’ αναπτύξει την οικονομική δράση της αυτοδιοίκησης, να την κάνει βασικό οικονομικό όργανο στην περιφέρεια.
Εδώ φυσικά η αυτοδιοίκηση θα βαδίσει με περίσκεψη ώστε οι οικονομικές ή κοινωνικές λειτουργίες που θα γίνουν υπηρεσίες της αυτοδιοίκησης να μην καταργούν την επαγγελματική ελευθερία και να στηριχθούν σε σταθερά θεμέλια, τέτοια που να καταδείξουν την ικανότητα και την υπεροχή της κοινωνικής διεύθυνσης της οικονομίας του τόπου (…). Ακόμα πρέπει η σύσταση των υπηρεσιών αυτών ν’ αποβλέπει πρώτα και κύρια στην εξυπηρέτηση του λαϊκού συμφέροντος και κατά δεύτερο λόγο σε ταμειακά αποτελέσματα”.
9. Για την Δευτεροβάθμια Αυτοδιοίκηση
” (…) Η δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση ποτέ δεν εφαρμόστηκε στην Χώρα μας. Τέσσαρες φορές ως το 1900 θεσπίστηκε και καταργήθηκε γιατί δεν κατορθώθηκε να “εγκλιματισθεί” – ισχυρίζονται τα νομοθετήματα των χρόνων εκείνων, όχι γιατί φυσικά ο λαός ήταν ανίκανος να αυτοδιοικηθεί, αλλά γιατί ήθελαν την αυτοδιοίκηση υπηρέτη και βοηθό της κεντρικής γραφειοκρατικής διοίκησης. Η νεώτερη απόπειρα για αυτοδιοίκηση δευτέρου βαθμού του νομού είναι το νομοθετικό διάταγμα της 9ης Μαΐου 1923 “περί διοικήσεως των νομών” που βγήκε από τις διακηρύξεις του “δημοκρατικού” κινήματος του 1922, αλλά και η “Δημοκρατία” αυτή, (…) δεν εφάρμοσε την αυτοδιοίκηση (δευτέρου βαθμού).
Σήμερα η αυτοδιοίκηση της επαρχίας είναι ζωντανή πραγματικότητα με τον θεσμό των επαρχιακών συμβουλίων που καλύπτει τις επαρχίες των ελευθέρων περιοχών. Εγκλιματίσθηκε και θ’ αναπτυχθεί ακόμα πιο πολύ γιατί αποτελεί οργανική λύση ανάμεσα στις άλλες που θα στηριχθεί το λαοκρατικό δημοκρατικό σύστημα της Ελλάδας. (…)
Οι αρμοδιότητες του επαρχιακού συμβουλίου είναι ευρύτατες, πιάνουν όλα τα ζητήματα οικονομίας, συγκοινωνίας, υγείας και της πνευματικής και εκπολιτιστικής ανάπτυξης του λαού της επαρχίας. (…)
Σύστημα κρατικού ελέγχου των αποφάσεων του επαρχιακού συμβουλίου (…) δεν καθιερώνεται με την Πράξη. Οι αποφάσεις τους είναι αμέσως εκτελεστές, δεν χρειάζεται καμμιά έγκριση ή αναγνώριση κρατικής αρχής για να περιβληθούν τον εκτελεστήριο τύπο. Μπορούν όμως να ακυρωθούν ύστερα από προσφυγή κάθε πολίτη στο αναθεωρητικό δικαστήριο της έδρας της επαρχίας, μόνο για παράβαση Πράξης της ΠΕΕΑ. Εισάγουμε επίσης για τις αποφάσεις του επαρχιακού συμβουλίου που έχουν γενικό ενδιαφέρον τον λαϊκό έλεγχο με δημοψήφισμα (…). Η υπαγωγή και των αμφισβητήσεων που έχουν οι πολίτες πάνω στις αποφάσεις της αυτοδιοίκησης στην λαϊκή δικαιοσύνη είναι η καλύτερη λύση, η αναγνώριση πως η δικαστική λαϊκή λειτουργία είναι ο πιο σίγουρος φρουρός του νόμου και των νόμιμων συμφερόντων των πολιτών (…).
(…) τα οικονομικά της επαρχιακής αυτοδιοίκησης, η ταμειακή υπηρεσία και το λογιστικό της στηρίζονται πάνω στις ίδιες βάσεις των οικονομικών λειτουργιών των δήμων και κοινοτήτων. (…)”.
10. Για την Επαρχιακή Συνέλευση των Δήμων και Κοινοτήτων και το Πανελλήνιο Συνέδριο Αντιπροσώπων Τοπικής Αυτοδιοίκησης
” (…) Η επαρχιακή συνέλευση είναι γνωμοδοτικό σώμα και συνέρχεται σε ετήσια τακτική σύνοδο στην οποία ασχολείται με ζητήματα των δήμων και κοινοτήτων, όπως η ακριβοδίκαιη κατανομή των κρατικών προικοδοτήσεων, τα έργα επαρχιακής ωφέλειας κλπ. Οι αποφάσεις πάνω στα ζητήματα αποτελούν γνωμοδοτήσεις για το επαρχιακό συμβούλιο και το υποχρεώνουν ηθικά να τις ακολουθεί άμα ενεργεί στα ζητήματα που αυτές αναφέρονται. (…)
Το πανελλαδικό συνέδριο των αυτοδιοικήσεων είναι το ανώτατο σώμα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης. Αποτελείται από αντιπροσώπους της επαρχίας, των δήμων και κοινοτήτων και συνέρχεται μια φορά τον χρόνο. Τα αντικείμενα με τα οποία ασχολείται είναι ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος επαρχιών, δήμων και κοινοτήτων, η ενίσχυση των πόρων της αυτοδιοίκησης απ’ το κράτος, η δημιουργία κοινών υπηρεσιών και προτάσεις νομοθετικών μεταρρυθμίσεων στο καθεστώς της αυτοδιοίκησης (…).
(…) Το πανελλαδικό συνέδριο είναι το ανώτατο όργανο ανταλλαγής της πείρας και των πρωτοβουλιών των τοπικών διοικητικών οργάνων (…).
Επειδή οι αποφάσεις-προτάσεις που κάνει το συνέδριο αυτό ανήκουν στην αρμοδιότητα του νομοθετικού σώματος της χώρας (οικονομικές αποφάσεις, σχέδια νομοθετικών μεταρρυθμίσεων) γι’ αυτό οι γραμματείες [τα υπουργεία δηλαδή] έχουν την υποχρέωση να τις υποβάλλουν στο νομοθετικό σώμα που αποφασίζει κυριαρχικά πάνω σ’ αυτές.
Η τεχνική επεξεργασία της αποφάσεως του συνεδρίου γίνεται απ’ το συμβούλιο της τοπικής αυτοδιοίκησης της γραμματείας [του υπουργείου δηλαδή] εσωτερικών (…).
Με την λήξη του συνεδρίου λειτουργεί μόνιμη ετήσια διοίκηση που αποστολή έχει να υποβάλλει τις αποφάσεις του στις γραμματείες [στα υπουργεία δηλαδή] της ΠΕΕΑ, να αλληλογραφεί με τις δημόσιες αρχές, τις αυτοδιοικήσεις κλπ.”
11. Για τις Ευθύνες των Οργάνων της Αυτοδιοίκησης
“Για την πιστή εκτέλεση των καθηκόντων που επιβάλλει η Πράξη στα όργανα της αυτοδιοίκησης καθιερώνονται και οι ευθύνες τους για τις περιπτώσεις που τα παραβαίνουν. Οι ευθύνες αυτές είναι πολιτικές, αστικές και ποινικές.
Τις πολιτικές ευθύνες αποδίνει η λαϊκή συνέλευση με το δικαίωμα ανάκλησης των (…) συμβουλίων και δημάρχων ύστερα από λαϊκή αίτηση. (…)
Οι ποινικές, αστικές ευθύνες κανονίζονται από το αναθεωρητικό δικαστήριο (…)
12. Για τα Ειδικά Ταμεία, το ζήτημα της Επέμβασης οιασδήποτε Δημόσιας Αρχής στην σφαίρα δραστηριότητας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και την ανάθεση Τοπικών Υποθέσεων σε Όργανα άλλα έξω από την Αυτοδιοίκηση
” (…) Συγχωνεύονται με απόφαση της γραμματείας [του υπουργείου δηλαδή] εσωτερικών όλα τα ειδικά ταμεία που υπάρχουν και λειτουργούν στην έδρα δήμων και κοινοτήτων και επαρχιών με τις αυτοδιοικήσεις, όπως είναι τα ταμεία επαρχιακής οδοποιΐας, γεωργικά, υδραυλικά, λιμενικά κλπ.
(…) Καμμιά επέμβαση οποιασδήποτε δημόσιας αρχής δεν επιτρέπεται στην σφαίρα αρμοδιότητας της τοπικής αυτοδιοίκησης.
(…) Η ανάθεση τοπικών υποθέσεων, υγείας, προνοίας, δασικών κλπ. σε όργανα άλλα έξω απ’ την αυτοδιοίκηση δεν επιτρέπεται γιατί αυτό θα οδηγούσε στην κατάργηση της τοπικής αυτοδιοίκησης με αιρετούς απ’ ευθείας από τον λαό αντιπροσώπους, που είναι αποκλειστικά αυτή και μονάχα αυτή αρμόδια για όλα τα ζητήματα που αφορούν τον λαό της επαρχίας του δήμου και της κοινότητας. Γνωμοδοτικά συμβούλια μπορούν να συγκροτούνται για τοπικές υποθέσεις, αλλά η διοίκηση των ζητημάτων των τοπικών στηρίζεται αποκλειστικά στον τύπο της αυτοδιοίκησης, θεμελιώδη τύπο της λαοκρατικής διοίκησης. (…)”
