Καταχωρώ σήμερα εδώ, στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”, το δεύτερο μέρος του γραφτού με το θέμα του τίτλου – χτες καταχώρησα το πρώτο μέρος.
“Η σύλληψη του Ν. Μπελογιάννη, της Έλλης Παππά και του Στάθη Δρομάζου, από τους οποίους οι δύο τελευταίοι έπαιρναν ενεργό μέρος στην έκδοση (της εφημερίδας), θα έχει ως συνέπεια την ένταση της τρομοκρατίας και την πτώση της κυκλοφορίας του “Δημοκρατικού”.
… στις 5.1.1951 διατάσσεται το κλείσιμό του, έπειτα από βούλευμα του συμβουλίου των εν Αθήναις εφετών. Και στις 4:30 της ίδιας μέρας ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών Γ. Βελούζος που τον συνόδευαν οι αστυνομικοί της Γενικής Ασφάλειας Θερ. Γαλανόπουλος και Π. Κακκαβάς, καθώς και ο διοικητής του Α’ Παραρτήματος Ασφαλείας, αλλά και κουστωδία αστυφυλάκων εισβάλλουν στα γραφεία του, κατάσχουν παν κινητόν και κλείνουν τον “Δημοκρατικό”.
“Ως προκύπτει”, αναφέρει το σκεπτικό του βουλεύματος, “εκ των … μνημονευομένων και συναπομένων φύλλων της ενταύθα εκδιδομένης εφημερίδος “ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ” και δη εκ της δημοσιευομένης εν αυτή αρθρογραφίας, η εφημερίς αυτή προδήλως ήρξατο από του Αυγούστου 1950 μέχρις και σήμερον έτι … υπηρετούσα εν γνώσει και εκ προθέσεως τους εγείροντας τα όπλα κατά της πατρίδος και επιβουλευομένους την ακεραιότητα και ησυχία της χώρας και εν γένει αποδεδειγμένως και παντοιοτρόπως εξυπηρετούσα την ανταρσίαν. Ούτω εν τη εκτελέσει της 26.4.1950 αποφάσεως του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ συνιστά συστηματικώς τον αγώνα δια την εφαρμογήν των αποφάσεων της ΣΤ’ Ολομελείας, ειδικώτερον δε τεκ των δημοσιευμάτων εις τα φύλλα της 17.8.1950, 23.8.1950, προκύπτει κατά τρόπον ανεπίδεκτον αμφισβητήσεως η άμεσος επαφή και συνεργασία της εφημερίδος ταύτης μετά της ηγεσίας του ΚΚΕ εις βάρος της ακεραιότητος και της ησυχίας του Κράτους και η ταυτόχρονος εξυπηρέτησις των σκοπών της ανταρσίας… Τα ανωτέρω, σταχυολογηθέντα υφ’ ημών εκ της ατερμόνου σειράς παρομοίων δημοσιεύσεων, δέον να συσχετισθώσιν και προς τα εν τη υπ’ αριθ. 8/8/70 από 3.1.1951 έκθεσιν της Διευθύνσεως Υπηρεσίας Πληροφοριών του ΓΕΣ εκτεθειμένα ως προς την δημοσίευσιν πληθώρας άρθρων σκοπούντων την φθοράν της στρατιωτικής ηγεσίας, την φθοράν του πολιτεύματος, την μείωσιν του ηθικού του Λαού και του Στρατού, την δηλητηρίασιν της νεολαίας, την έντεχνον υποκίνησιν του Λαού προς επανάστασιν. Ο Στρατιωτικός Διοικητής ΑΣΔΑΝ υπέβαλεν μέχρι σήμερον 19 μηνύσεις κατά του διευθυντού της εφημερίδος ταύτης ήτις εγένετο πειθήνιον όργανον του υπό του ραδιοσταθμού των Κ/Σ (Κομμουνιστοσυμμοριτών) διεξαγομένης καθημερινώς αντεθνικής προπαγάνδας, αντικαταστήσασα προφανώς τον παλαιόν “Ριζοσπάστην”. Προτείνομεν την οριστικήν παύσιν της ως άνω εκδιδομένης εφημερίδος “ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ” …
Εν Αθήναις τη 4 Ιανουαρίου 1951″
Με τον Διονύση Χριστάκο ασκήσαμε, βέβαια, προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, η οποία, όπως αναμενόταν, απορρίφθηκε.
Δεκαεννέα μηνύσεις μέσα σε τέσσερεις μήνες περίπου, όσο δηλαδή διήρκεσε η έκδοση της εφημερίδας. Και τον μεν Διονύση Χριστάκο τον κάλυπτε η βουλευτική του ασυλία, εγώ όμως έπρεπε να σέρνομαι από δικαστήριο σε δικαστήριο. Ένας φανερός πια πόλεμος είχε αρχίσει μετά την έκδοση του “Δημοκρατικού”, τον οποίο έπρεπε ν’ αντιμετωπίσουμε με τα πενιχρά μέσα που διαθέταμε. Τώρα δεν ήταν μόνο το παρακράτος που έπρεπε ν’ αντιμετωπίσουμε, αλλά το ίδιο το Κράτος. Κι όλα αυτά διαπράττονται από μια Κυβέρνηση με δημοκρατική λεοντή. …
Παράλληλος ήταν και ο οικονομικός πόλεμος. Έρχονταν μέρες που στο ταμείο μας δεν είχαμε ούτε δραχμή για ν’ αγοράσουμε το απαραίτητο δημοσιογραφικό χαρτί προκειμένου να τυπώσουμε την εφημερίδα. Γιατί οι πωλήσεις της σκαμπανέβαζαν, ανάλογα με την εξέλιξη των πολιτικών γεγονότων, που ‘χε συχνά σαν επακόλουθο την ένταση της τρομοκρατίας, όπως συνέβη με την σύλληψη του Ν. Μπελογιάννη και των συντρόφων του…
Κάθε Πρωτοχρονιά η Τράπεζα της Ελλάδος, για την δημοσίευση, υποτίθεται, του ισολογισμού της, κατέβαλε σε όλες τις εφημερίδες ένα σημαντικό χρηματικό ποσό. Σ’ εμάς, ωστόσο, αρνήθηκε να το καταβάλει. Θυμάμαι ακόμα εκείνη την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, όταν οι συντάκτες της εφημερίδας περίμεναν να τους δώσω λίγα κατοστάρικα για να αγοράσουν λίγο κρέας για την άλλη ημέρα, ενώ στο ταμείο μας δεν υπήρχε δραχμή!
Αυτές ήταν οι συνθήκες στις οποίες έγινε και η πρώτη απόπειρα έκδοσης μιας συνεπούς εφημερίδας της Αριστεράς.
Θυμάμαι επίσης ότι, σε μια προσπάθεια πρώτης προσέγγισής μας με τον υπόλοιπο πολιτικό κόσμο, οργανώσαμε μια μικρή δεξίωση, στην οποία παραβρέθηκε, (όπως και αρκετοί) πολιτευτές και βουλευτές, και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.
Ο Νίκος Μπελογιάννης, μέσα από την φυλακή, καταλαβαίνει, μετά το κλείσιμο του “Δημοκρατικού”, ότι μια καθημερινή πολιτική εφημερίδα της Αριστεράς δεν θα μπορούσε να ευδοκιμήσει. Έτσι σ’ ένα σημείωμά του προς την Έλλη Παππά προτείνει να εκδοθεί μια εφημερίδα με πνευματικό και καλλιτεχνικό περιεχόμενο, κατά το πρότυπο της σοβιετικής “Λιτερνατούρναγια Γκαζέτα” … Οι προεκλογικές ανάγκες ωστόσο και η ίδρυση της ΕΔΑ μας ανάγκασαν να εκδόσουμε και πάλι μια πολιτική εφημερίδα”.
Οφείλω τώρα να σημειώσω πως, όσα χτες και σήμερα καταχώρησα στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας” για την πρώτη απόπειρα έκδοσης νόμιμης καθημερινής εφημερίδας της “ορθόδοξης” Αριστεράς την μετεμφυλιακή περίοδο, τα άντλησα από το βιβλίο του Γιάννη Αγγέλου με τίτλο “Οι Κομμουνιστές. Μνήμες και Μαρτυρίες”, Εκδόσεις Διογένης, Αθήνα 1998, Σελ. 59-64.
Και να προσθέσω ότι οι πρεποντολόγοι, και όχι επί πραγματικού εδάφους εργασθέντες, συντάκτες του β’ τόμου της ιστορίας του κκε (1949-1968) που κυκλοφόρησε το 2011, δεν διέθεσαν όχι 6 (όπως ο Γιάννης Αγγέλου) σελίδες, μα ούτε μισή σελίδα για το αξιοσημείωτο αυτό γεγονός, την έκδοση δηλαδή του “Δημοκρατικού” – με αποτέλεσμα οι αναγνώστες της “ιστορίας” τους να έχουν μαύρα μεσάνυχτα για ουσιώδη του κομμουνιστικού, του αριστερού και του δημοκρατικού κινήματος της Ελλάδας.
Κώστας Π. Παντελόγλου
