Όσα σήμερα και τις επόμενες μέρες θα καταχωρήσω εδώ στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας” περιέχονται σε εργασία του Φίλιππου Κ. Φάλμπου επί του θέματος του τίτλου, εργασία που δημοσιεύθηκε το έτος 1962 στην “Μικρασιατική Ηχώ”, την μηνιαία έκδοση της “Ενώσεως Σμυρναίων”.
Οφείλουμε θαρρώ να τα διαβάσουμε όλοι και όλες, και όχι μόνο οι Μικρασιατικής καταγωγής, ωφελημένοι θα βγούμε και όχι μόνο σε γνώση, έτσι νομίζω…
“Ο Γεώργιος Χόρτον υπήρξεν ένας άνδρας με μεγάλη, όπως συνηθίζουμε να λέμε, ψυχή, που όμως έμεινε, νομίζουμε, δραματικά αδικημένος απ’ όλους. Η Ελλάδα που τόσο την αγάπησε και την εξυπηρέτησε, τόσο του Ελευθέρου Βασιλείου – εκτός μόνο από ένα παράσημο που του απόνειμε τότε που ζούσε και από ένα δρόμο της Αθήνας που έδωσε το όνομά του – όσο και του τέως υπόδουλου Ελληνισμού, αν όχι άλλο, δεν πρόσεξαν καθόλου το μέγεθος του αναστήματος, το μεγαλείο θα λέγαμε, της ρωμαντικής – ας μας επιτραπή ο χαρακτηρισμός – αυτής προσωπικότητας.
Ειδικά για τους κατατρεγμένους, αδικοβασανισμένους και αδικοκυνηγημένους Μικρασιάτες κανένας από τους νεώτερους “Φιλέλληνες” – καθώς συχνά συνηθίζουμε να αποκαλούμε κάθε ύποπτο φίλο μας, χωρίς να είμαστε βέβαιοι αν ενδιαφέρθηκε ποτέ του για τον λαό μας και φυσικά αν είναι άξιος να φέρει ένα τέτοιο βαρύτατο τίτλο – δεν πρόσφερε με τέτοια αυταπάρνηση, χωρίς καμμιά ιδιοτέλεια και με προσωπικές θυσίες, τόσο μεγάλες υπηρεσίες στην Ελλάδα.
Και τέλος, όσο για κείνους τους άσπονδους Ευρωπαίους φίλους μας, που έκαμαν το παν για να μας διώξουν από τα πατρογονικά μας χώματα και να μας εξοντώσουν, που, μάλιστα, οι περισσότεροί τους ήταν συνάδελφοί του στην δημοσιογραφία και την διπλωματία, που, ακόμη, ήταν συγγραφείς – κι ας μην τον έφταναν ούτε στο νυχάκι του – αυτοί δα φρόντισαν και με το παραπάνω μάλιστα να τον μειώσουν και να τον δυσφημίσουν, μόνο και μόνο γιατί τάχθηκε με το μέρος μας. Το τελευταίο αυτό, η τοποθέτησή του δηλαδή πλάι μας, φτάνει για να φανή πόσο μεγάλος φίλος μας ήταν ο Χόρτον.
Οι αναγνώστες της εφημερίδος μας (της “Μικρασιατικής Ηχούς” δηλαδή), άνθρωποι που στην παμψηφία σχεδόν έχουν σφυρηλατηθή από την τεσσαρακονταετία που πέρασε απ’ το ξερρίζωμά μας, πρέπει προ πάντων να γνωρίζουν καλά ποιοι πραγματικά είναι φίλοι της πατρίδας μας αληθινοί, φίλοι μας αποδεδειγμένοι. Ο έχων την τιμή να γράφη το σημείωμα τούτο με πόνο βεβαιοί τον καλόπιστο αναγνώστη πως βασάνισε πολύ τον νου του για να βρη ένα ακόμα φίλο της Ελλάδος σαν τον Γεώργιο Χόρτον – και δεν τον βρήκε.
Ο Γεώργιος Χόρτον, κατά την γνώμη του γράφοντος δεν ήταν ένας κοινός “φιλέλλην”. Ήταν πριν απ’ όλα Άνθρωπος, άνθρωπος που πάνω απ’ όλα είχε συναίσθηση του πόνου και της αξίας του πάσχοντος συνανθρώπου του. Γαλουχημένος με το πνεύμα της αρχαίας Ελλάδος, λάτρης και θαυμαστής της, μεγαλωμένος με τις γνήσιες παραδόσεις των αγώνων της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας, της Ελευθερίας των Λαών και της Ελευθερίας της Σκέψεως, είχε διαμορφώσει ανάλογα το πνευματικό του Είναι, είχε φτάσει στον υψηλό εκείνο τύπο του ανωτέρου ανθρώπου, του ανθρώπου όπως ακριβώς τον εννοεί και τον θέλει ο ηθικός και κοινωνικός νόμος. Και σαν τέτοιος τύπος, τίποτε άλλο δεν τον ενδιέφερε παρά μόνο η Δικαιοσύνη, η Αλήθεια, η Ελευθερία και η Ανθρώπινη Αλληλεγγύη. Ολόκληρο το έργο του, πνευματικό και διπλωματικό, έργο σημαντικό, πλούσιο και μεστό σε ανθρωπιά δείχνει και χαρακτηρίζει τον εξευγενισμένο και τελειοποιημένο αυτόν ανθρώπινο τύπο.
Γεννήθηκε στο Φαίρβιλλ της Νέας Υόρκης στις 11 Οκτωβρίου 1860. Νεώτατος στα 1878 έλαβε το πτυχίο της φιλοσοφίας από το Πανεπιστήμιο Μίσιγκαν του Σικάγου και επεδόθη στην δημοσιογραφία. Ρεπόρτερ αρχικά και φιλολογικός συντάκτης του Chicago Times Herald (1899-1901) και αργότερα συντάκτης της φιλολογικής επιφυλλίδας του Chicago American (1901-1903). Η μελέτη και η σπουδή τον απασχολέι βασικά και παράλληλα η πολιτική και η διπλωματία, χωρίς ούτε στιγμή όμως να παραμελή τις κλασσικές μελέτες του.
Στα 1893 διορίζεται πρόξενος των ΗΠΑ στην Αθήνα, μένει ως τα 1898 και στα 1903 ανακηρύσσεται διδάκτωρ της φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Γεώργιος Ουάσινγκτων. Είναι πια ένας φτασμένος πολιτικός και ανεγνωρισμένος διπλωμάτης και ταυτόχρονα ένας συγγραφέας με ταλέντο – ποιητής, μυθιστοριογράφος, λαογράφος.
Το συγγραφικό του έργο είναι πολύ ενδιαφέρον, πλούσιο. Αρχίζει από τα 1891 και το πρώτο του έργο ήταν η ποιητική συλλογή του με τον τίτλο “Τραγούδια του Ταπεινού” και το έργο τούτο το επήνεσαν ο κριτικός Γιουτζίν Φιλντ και ο διασημότερες των Αμερικανών ποιητών του περασμένου αιώνα ο Ουώλτ Ουΐτμαν, ανεγνωρισμένη παγκόσμια ποιητική δόξα, πρύτανις των Αμερικανών ποιητών της εποχής εκείνης”.
Τελειώνει στο σημείο αυτό το πρώτο μέρος του γραφτού με το θέμα του τίτλου – αύριο θα καταχωρήσω το δεύτερο μέρος.
Κώστας Π. Παντελόγλου