Ένα γραφτό του Μίκη Θεοδωράκη για τον Μάνο Χατζηδάκη θα καταχωρήσω σήμερα στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”, ένα γραφτό του 27χρονου Μίκη, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Κήρυξ” των Χανίων στις 4 Δεκεμβρίου 1952 και έχει συμπεριληφθεί στο βιβλίο του με τίτλο “Για την Ελληνική Μουσική”, που πρωτοεκδόθηκε το έτος 1961 από την “Επιθεώρηση Τέχνης”. Το 1986 το βιβλίο αυτό του Μίκη Θεοδωράκη εκδόθηκε και από τις Εκδόσεις Καστανιώτη.
Ας δούμε λοιπόν τι έγραφε ο Μίκης Θεοδωράκης για τον Μάνο Χατζηδάκη το 1952:
“Πρέπει να είμαστε (εννοώ εμείς οι Κρητικοί) πολύ περήφανοι για τον εξαιρετικό συνθέτη που σχεδόν δέκα χρόνια τώρα βρίσκεται στην πρώτη σειρά της καλλιτεχνικής δραστηριότητας στην Πρωτεύουσα.
Εκείνο όμως που ανυψώνει σημαντικά τον Μάνο Χατζηδάκη δεν είναι φυσικά το γεγονός της παρουσίας του συνεχώς στο προσκήνιο της μουσικής μας ζωής, όσο η καινούργια ποιότητα που φέρνει στο εμπνευσμένο και πρωτοποριακό του έργο.
Είναι ο πρώτος που έκοψε οριστικά τους δεσμούς με την “ακαδημαϊκή” αντίληψη, με την τοποθέτηση της Ελληνικής παραγωγής μέσα σε μουσειακά, άψυχα πλαίσια, με το σχεδόν “εξωελληνικό” της περιεχόμενο, και διακήρυξε με το ίδιο του το έργο την ανάγκη δημιουργίας γνήσιας “νεοελληνικής” μουσικής, στηριγμένης στο απέριττο μελωδικό σχήμα των λαϊκών μας μοτίβων, απλής φωτεινής και αληθινής.
Η μουσική του υπόκρουση στον “Ματωμένο Γάμο” του Λόρκα στα 1948, μα προ παντός η “Αχιβάδα” (που ακούσαμε πέρσυ στην Κρητική Συναυλία από την Αλίκη Βατικιώτη) είναι ένα πραγματικό ορόσημο στην ιστορία της νεοελληνικής μουσικής.
Μελωδιστής περίτεχνος ολοκάθαρος και στην πιο ασήμαντη μουσική του σύλληψη, βάζει υποκρούσεις σε 15 περίπου θεατρικά έργα, (κινηματογραφικά) φιλμ, 2 αρχαίες τραγωδίες.
Το αποκορύφωμα εν τούτοις της συνθετικής του δραστηριότητας στάθηκε η εργασία του στο “Ελληνικό Χορόδραμα”, του οποίου υπήρξε άλλωστε μαζί με την Ραλλού Μάνου η πραγματική ψυχή.
Ο “Μαρσύας”, ο “Καραγκιόζης”, οι “Έξη Λαϊκές Ζωγραφιές” είναι έργα πνοής, είναι αληθινές κατακτήσεις, προσφορά στον αγώνα των νέων μας μουσουργών.
Απαράμιλλος ερμηνευτής των ίδιων του των έργων άρχισε ήδη απ’ την Θεσσαλονίκη την επαφή του με το μεγάλο κοινό της Ελληνικής Επαρχίας. Γνωρίζοντας πόσο οι συμπατριώτες μας και ιδιαίτερα οι Χανιώτες, υποστηρίζουν την αληθινή, την γνήσια τέχνη, αποφάσισα να τον πείσω να συμπεριλάβει και τα Χανιά μέσα στον κύκλο των συναυλιών του με την βεβαιότητα ότι το εκλεκτό και καλλιεργημένο μας κοινό θα περιβάλει τον νέο μας μουσουργό με όλη του την αγάπη, το ενδιαφέρον και την θέρμη που του οφείλεται.
Κι ακόμα με την πεποίθηση, με την πίστη ότι η επαφή του κοινού μας με το έργο του Χατζηδάκη θα το πλουμίσει αφάνταστα φέρνοντάς το σε επικοινωνία με ό,τι καλύτερο έχουμε να δώσουμε σήμερα εμείς οι νέοι συνθέτες που παλεύουμε για μια νέα ποιότητα”.
Κώστας Π. Παντελόγλου
