Απόσπασμα από μια διάλεξη είναι όσα καταχωρώ σήμερα στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”, μια διάλεξη που οργανώθηκε από την ΕΜΟΚΑ, την Εταιρεία Μελετών Οικονομικής και Κοινωνικής Αναπτύξεως, που τόσο βοήθησε τα χρόνια του ’60 τον ορθό επιστημονικό εξοπλισμό του αριστερού και κομμουνιστικού κινήματος – η διάλεξη ήταν του αρχιτέκτονα πολεοδόμου Γρηγόρη Διαμαντόπουλου με θέμα: “Τι είναι το Ρυθμιστικό Πολεοδομικό Σχέδιο”, μια ακόμη σημαντική προσφορά της Αριστεράς της Νιότης μας στο κοινωνικό σύνολο εκείνα τα αλησμόνητα χρόνια!
Αλλά ας διαβάσουμε όσα σήμερα απ’ αυτή την διάλεξη καταχωρώ:
“Η ανάπτυξη … των παραγωγικών δυνάμεων, του τεχνικού πολιτισμού, μαζί με την απαίτηση των εργαζομένων για την ανθρωπινότερη ζωή, με τους καρπούς που έδωσαν οι προσπάθειες και οι αγώνες τους, έφεραν τα πολεοδομικά προβλήματα, τα προβλήματα του χώρου μέσα στον οποίο ζούμε στην ημερήσια διάταξη.
Υπάρχουν επιστημονικές επιταγές που ισχύουν για την εποχή μας πέρα από κοινωνικά συστήματα. Από κει και πέρα δοκιμάζονται στην ζωή ποια συστήματα έχουν περισσότερες δυνατότητες να ανταποκριθούν πιο σωστά και πιο γρήγορα στις επιταγές αυτές. Δοκιμάζονται επίσης από την πλευρά σε όφελος τίνος δίνεται η πολεοδομική λύση και με τι στόχους. Με άλλα λόγια δοκιμάζεται το πώς βλέπουν τον παράγοντα άνθρωπο: σαν αντικείμενο, σαν όργανο που παράγει, που άρα πρέπει να του εξασφαλίσουμε τις καταλληλότερες συνθήκες βραχυπρόθεσμης, έστω, απόδοσης και αναπαραγωγής των δυνάμεών του (δένοντάς τον σύγχρονα όσο γίνεται με τον οργανισμό που του παρέχει αυτές τις συνθήκες κατοικίας κλπ.), ή βλέπουν τον άνθρωπο σαν υποκείμενο, το πρόβλημα της πολύπλευρης ανάπτυξής του, υλικής, πνευματικής, ηθικής;
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στην πολεοδομία ισχύει στην εποχή μας ό,τι και σε τόσες άλλες πλευρές της οικονομικής και κοινωνικής ζωής: ο βαθμός της ουσιαστικής παρέμβασης των λαϊκών οργανώσεων (αυτοδιοίκηση, συνδικάτα, συνεταιρισμοί και άλλα) σε συνεργασία και με την αμέριστη βοήθεια του επιστημονικού κόσμου, θα καθορίσει αν τελικά θα αξιοποιηθούν (και μέσα στα πλαίσια του ίδιου συστήματος) όλες οι δυνατότητες υπέρ της πλειοψηφίας των κατοίκων ή υπέρ στενών συμφερόντων.
Δεν είναι, νομίζουμε, υπερβολή να πούμε πως το ζήτημα της στέγασης και γενικώτερα της πολεοδομικής ανάπτυξης είναι από τα ζητήματα εκείνα που μπορούν να οδηγήσουν τεράστιες μάζες ανθρώπων σε διαμόρφωση ακόμα και των κοινωνικών τους αντιλήψεων. Σε καθορισμό της κοινωνικο-πολιτικής δραστηριότητάς τους στην βάση της τελικής εκτίμησης για τις δυνατότητες του καθεστώτος για ριζικές θετικές λύσεις”.
Στα όσα στην διάλεξη αυτή διατυπώθηκαν θα επανέλθω φυσικά, πάντα βεβαίως εδώ, στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”.
Κώστας Π. Παντελόγλου
