Διαβάζοντας το βιβλίο στο όνομα του Μάκη Μαΐλη για το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα τα χρόνια από 1950 έως το 1967, όσο και τον β’ τόμο της ιστορίας του ΚΚΕ 1949-1968, στα σημεία τους εκείνα που αναφέρονται στις βουλευτικές εκλογές της 16ης Νοεμβρίου 1952 και ειδικότερα στο εκλογικό σύστημα που αυτές διεξήχθηκαν -το πλειοψηφικό δηλαδή- σημειώνουν την παρέμβαση του Αμερικανού πρεσβευτή υπέρ του πλειοψηφικού (με παραπομπή ο Μαΐλης στο βιβλίο του Κωνσταντίνου Τσουκαλά Η Ελληνική Τραγωδία, χωρίς καμιά παραπομπή ο β’ τόμος της ιστορίας του ΚΚΕ 1949-1968), αποσιωπούν ωστόσο ότι η ΕΔΑ κατέθεσε στην Βουλή Νομοσχέδιο περί επαναφοράς της απλής αναλογικής!
“… Ο σκοπός του εκλογικού νόμου”, δήλωνε ο Πρόεδρος της ΕΔΑ Γιάννης Πασαλίδης, “πρέπει νάναι η πραγματική ελευθέρα εκδήλωση της λαϊκής θελήσεως. Μόνο το εκλογικό σύστημα εκείνο το οποίο δεν περιέχει προσωπικές διατάξεις αλλά εκφράζει την γνησίαν θέληση του λαού και όχι τα στενά κομματικά συμφέροντα πρέπει να ψηφισθή υπό της Βουλής. Και αυτό το σύστημα είναι η απλή αναλογική. Κάθε άλλο σύστημα όπως ήταν η ληστρική ενισχυμένη αναλογική, ή το πλειοψηφικόν, εις την ουσίαν δεν φανερώνουν την πραγματικήν θέλησιν του λαού. Σκοπός του εκλογικού νόμου πρέπει να είναι όλες οι πολιτικές αποχρώσεις της Χώρας ν’ αντιπροσωπευθούν μέσα εις το Κοινοβούλιον. Η απλή αναλογική θα αμβλύνει τα πάθη μεταξύ των κομμάτων και θα οδηγήση εις την ομαλότητα και εις την ειρήνευσιν της Χώρας. Το πλειοψηφικόν σύστημα είναι τυραννία ενός κόμματος, οξύνει τας πολιτικάς αντιθέσεις και οδηγεί σε κοινοβουλευτική δικτατορία. Εμείς το τονίσαμε ότι κάθε μέρα και αν κάνουμε εκλογές, η Χώρα δεν θα μπορέσει να εξέλθη από το κοινωνικό και πολιτικό αδιέξοδο. Μόνο η γενική αμνηστία και ελεύθερες και ανόθευτες εκλογές -γιατί στο πλειοψηφικό σύστημα νοθεύεται ευκολώτερα η γνησία θέλησις του λαού- με απλή αναλογική θα οδηγήσουν στην γαλήνευση της Χώρας. Γι’ αυτό και καταθέσαμε στο Προεδρείο της Βουλής Νομοσχέδιο περί επαναφοράς της απλής αναλογικής” (30 Αυγούστου 1952) (*).
Άρωμα εκλογικού νόμου είχαν και οι μετεκλογικές δηλώσεις του Προέδρου της ΕΔΑ Γιάννη Πασαλίδη, δηλώσεις που και αυτές αποσιωπούνται από τα “βιβλία ιστορίας” της Μαΐλειας πλευράς – μεταξύ άλλων ο Πρόεδρος της ΕΔΑ είχε δηλώσει τα ακόλουθα:
“Εμείς στην προεκλογική μας καμπάνια κανέναν δεν συκοφαντήσαμε, ούτε επεσείσαμε φοβίες και κινδύνους φανταστικούς, για να παραπλανήσουμε τον λαό και να αρπάξουμε την ψήφο του. Εμείς είπαμε όλη την αλήθεια στον λαό, όπως κάναμε κι από το βήμα της Βουλής όταν ο στρατηγός Πλαστήρας ήθελε να επιβάλει το καλπονοθευτικό (πλειοψηφικό) σύστημα. Δηλώσαμε τότε, ότι σκοπός του ήταν να νοθεύσει το φρόνημα του λαού και να αποκλείσει την φωνή της ΕΔΑ από την Βουλή. Του είπαμε ότι η φωνή της ΕΔΑ είναι πολύ δυνατή, και θα ακούεται και έξω από την Βουλή. Κι όποιος κι αν έρθει στην εξουσία δεν μπορεί παρά να την υπολογίζει στα σοβαρά. Τονίσαμε πολλές φορές πως μόνο το πρόγραμμα της ΕΔΑ είναι σε θέση να βγάλει την Χώρα από το αδιέξοδο. Οι ηγέτες του Κέντρου, ως πολιτικοί που διηύθυναν τότε τις τύχες της Χώρας μας, έπρεπε να δώσουν περισσότερη σημασία σ’ αυτά που διακηρύξαμε απ’ το βήμα της Βουλής. Αλλά νόμισαν ότι δεν έχουμε δύναμη και ότι ο λαός πάλι θα τους ακολουθήσει σε υποσχέσεις που δεν εξεπλήρωσαν. Και τώρα, κατηγορούν την ΕΔΑ για τα εκλογικά αποτελέσματα. Προς τον Συναγερμό, δεν μετατοπίσθηκαν οι δυνάμεις της ΕΔΑ, αλλά οι δυνάμεις του Κέντρου. Και τώρα οι δημοκρατικές δυνάμεις που του απέμειναν, ασφαλώς θα πείσθηκαν ότι ο μόνος δρόμος που έπρεπε και πρέπει ν’ ακολουθήσουν είναι η ενότητα που πρότεινε και προτείνει η ΕΔΑ. Η Κυβέρνηση, που έρχεται στην εξουσία με το καλπονοθευτικό σύστημα, γνωρίζει καλά ότι νοθεύθηκε το γνήσιο φρόνημα του Ελληνικού λαού. Πλειοψηφικό σύστημα λέγεται, αλλά στην ουσία κυβερνά η μειοψηφία. Ύστερα από τις διαπιστώσεις αυτές, η ΕΔΑ καλεί τις δημοκρατικές δυνάμεις της Χώρας να συσπειρωθούν γύρω από την σημαία της για να αγωνισθούν για την εφαρμογή του προγράμματός της. Γιατί μονάχα το πρόγραμμα της ΕΔΑ θα βγάλει την Χώρα μας από το πολιτικό και οικονομικό αδιέξοδο …”.
Ο Πασαλίδης στις δηλώσεις του επεσήμανε ακόμα ότι με το αναλογικό σύστημα, “ο Παπάγος θα είχε 135-140 βουλευτές, η ΕΔΑ 40-50 που θα ήταν πλειοψηφία μαζί με τους 120-125 του Κέντρου…” (**).
(*) Βλ. Γ.Δ. Νισύριος, Γιάννης Πασαλίδης, Εκδόσεις Κ. Σεμελίδης, Θεσσαλονίκη 1985, Σελ. 95.
(**) Βλ. Γιώργος Α. Λεονταρίτης, Από τον Εμφύλιο στην ΕΔΑ. Τα Άγνωστα Παρασκήνια (1946-1953), Εκδόσεις Προσκήνιο Άγγελος Σιδεράτος, Χαλάνδρι 2001, Σελ. 168-169.
Κώστας Π. Παντελόγλου