Αυτά που σήμερα καταχωρώ στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”, αναφερόμενα στο βιβλίο του τίτλου, έχουν πρωτοδημοσιευτεί στο περιοδικό “Αντί” (Τεύχος 12, 8 Φεβρουαρίου 1975, σελ. 47) – προσφέρουν θαρρώ σε γνώση και μου δίνουν αφορμή να γράψω και δυο λόγια για μια εκδήλωση για τη Χιροσίμα στη Νέα Φιλαδέλφεια πριν 50 χρόνια…
1. Μαργκερίτ Ντυράς, “Χιροσίμα, αγάπη μου”, Εκδόσεις Κάμερα-Στυλό
Πρόκειται για το σενάριο της γνωστής ταινίας του Αλαίν Ρεναί, μεταφρασμένο από τους Λουκά Θεοδωρακόπουλο, Δημήτρη Παναγιωτάτο και Μαριέττα Σγουρδαίου. Εκτός από την μετάφραση του σεναρίου, που στέκει από μόνο του σαν εξαιρετικά δυνατό λογοτεχνικό έργο, στο βιβλίο αυτό περιέχονται: α) Μια συζήτηση με τον Αλαίν Ρεναί γύρω από την ζωή και το έργο του – β) Μια συζήτηση ανάμεσα στους Γκοντάρ, Καστ, Ντομαρσί, Ντονιόλ, Βαλκρόζ και Ρομέρ κάτω από τον τίτλο “Χιροσίμα αγάπη μας” – γ) Ένα άρθρο του Αντρέ Ζεράρ-Λιμπουά με τίτλο “Τα σημεία της Χιροσίμα” – δ) Ένα άρθρο του Ρομπέρ Βανζερμί με θέμα την μουσική της “Χιροσίμα” – ε) Φιλμογραφία Αλαίν Ρεναί – και στ) Βιβλιογραφία σχετική με το έργο “Χιροσίμα, αγάπη μου”.
2. Για μια εκδήλωση για την Χιροσίμα στη Νέα Φιλαδέλφεια
Τον Αύγουστο του 1964, τα νειάτα της Νέας Φιλαδέλφειας, κομμάτι αναπόσπαστο του δημοκρατικού και ειρηνιστικού αντιιμπεριαλιστικού κινήματος, θελήσαμε και μια δική μας εκδήλωση να προστεθεί σε όσες άλλες θα πραγματοποιούνταν για την επέτειο του βομβαρδισμού της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι με ατομικές βόμβες από τις ΗΠΑ (6 και 9 Αυγούστου 1945) …
Διαλέξαμε η εκδήλωση αυτή να είναι η προβολή της κινηματογραφικής ταινίας του Αλαίν Ρεναί “Χιροσίμα, αγάπη μου”, στον δημοτικής ιδιοκτησίας κινηματογράφο “Άλσος”, που τότε τον εκμεταλλευόταν ο καλής πίστεως και χαρακτήρος και φίλος των νέων ανθρώπων επιχειρηματίας κ. Λάμπουρας.
Την ημέρα όμως της εκδήλωσης βρεθήκαμε μπροστά σ’ ένα απρόοπτο – η ταινία του Αλαίν Ρεναί “Χιροσίμα, αγάπη μου” δεν ήταν διαθέσιμη για προβολή της στη δική μας εκδήλωση. Έπρεπε, και μάλιστα γρήγορα, να διαλέξουμε μια άλλη ταινία, και τούτο διότι η εκδήλωση δεν ήταν δυνατόν να ματαιωθεί ή να αναβληθεί, ήταν όλα κανονισμένα για την πραγματοποίησή της…
Θυμήθηκα τότε μια κινηματογραφική ταινία που είχαμε δει στον κινηματογράφο “Ριβολί” στην Αθήνα, σε μια από τις Κυριακάτικες πρωινές προβολές ταινιών, που ο πατέρας μου όταν ήμασταν παιδιά συνήθιζε να μας πηγαίνει (στο “Σινεάκ” πιο μικροί και αλλού μεγαλύτεροι) – η ταινία ήταν “Το γκέτο της Βαρσοβίας”, αντιπολεμικού και αντιστασιακού περιεχομένου γυρισμένη από Ανατολικούς, επί πραγματικής ιστορίας βασισμένης που αφορούσε τους Εβραίους της Πολωνικής πρωτεύουσας, εξαιρετικό φιλμ.
“Το γκέτο της Βαρσοβίας”, το οποίο ευτυχώς ήταν διαθέσιμο, προβλήθηκε εντέλει εκείνο το Αυγουστιάτικο βράδυ της εκδήλωσής μας το 1964 στον κινηματογράφο “Άλσος” στη Νέα Φιλαδέλφεια” – προηγήθηκαν ωστόσο δυο χαιρετισμοί, σχετικοί με την επέτειο της Χιροσίμα, προς το πλήθος των παρευρισκομένων στην εκδήλωσή μας· ο ένας ήταν αυτός που έκανα εγώ, όπου συν τοις άλλοις έδωσα τις απαραίτητες εξηγήσεις για το γεγονός ότι θα προβαλλόταν “Το γκέτο της Βαρσοβίας” και όχι η ταινία του Αλαίν Ρεναί “Χιροσίμα, αγάπη μου”, γεγονός για το οποίο πρέπει να πω πως κανένας δεν δυσφόρησε, δεν δυσαρεστήθηκε (η εκδήλωση ήταν με εισιτήριο, προς αντιμετώπιση των εξόδων της). Ο δεύτερος χαιρετισμός ήταν του εύψυχου Καθηγητή μας των Θρησκευτικών και της Ηθικής στο Γυμνάσιο της Νέας Φιλαδέλφειας Σωκράτη Παπαδημητρίου, ο οποίος είχε συν τοις άλλοις διατελέσει και συνεργάτης του “Ανταίου”, του περιοδικού που εξέδιδε ο Δημήτρης Μπάτσης· ο Σωκράτης Παπαδημητρίου στεκόταν σταθερά στο πλευρό των μαθητών του, των νέων της Νέας Φιλαδέλφειας, που αγωνίζονταν εκείνα τα δύσκολα μα ωραία χρόνια για την δημοκρατία στην Ελλάδα, για την εκπαιδευτική και πολιτιστική αναγέννηση, για την ειρήνη και την κοινωνική πρόοδο· ο Σωκράτης Παπαδημητρίου με πολύπλευρες σπουδές είχε και σημαντική συγγραφική επίδοση, ενώ είχε εκπροσωπήσει συνδικαλιστικά τους συναδέλφους του Καθηγητές.
Κώστας Π. Παντελόγλου