Όταν συμπληρώθηκαν 25 χρόνια από την πρώτη εμφάνιση της Επιτροπής Αντιαμερικανικών Ενεργειών, η Κίνηση για την κατάργησή της δημοσίευσε το βιβλίο “A quarter century of un-Americana 1938-1963”. Από το βιβλίο αυτό αντλώντας καταχώρησε η “Επιθεώρηση Τέχνης” ορισμένα πριν 50 χρόνια – έχει μια σημασία και χρησιμότητα βεβαίως, διότι πολλά μαθαίνει κανείς μα και εξηγεί, να μεταφέρω μερικά από αυτά στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”, που τίποτα δεν του είναι ξένο.
Ας διαβαστούν με προσοχή:
“Στα 1776 κάτι εντελώς καινούργιο, κάτι μοναδικό, παρουσιάστηκε στο ιστορικό προσκήνιο, “ένα νέο Έθνος σχηματίστηκε ελεύθερα και βασίστηκε στην θέση ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι”. Μια ομάδα από ευφυείς ανθρώπους και διανοουμένους που συγκέντρωναν ακόμα και στο ίδιο πρόσωπο την λαμπρή πολιτική θεωρία ενός Μάντισον, την επιστημονική αντικειμενικότητα ενός Φραγκλίνου και το πρακτικό πνεύμα ενός Ουάσινγκτον, έδωσε στην Ανθρωπότητα ένα αθάνατο ντοκουμέντο: “Εμείς ο Λαός των Ηνωμένων Πολιτειών ιδρύουμε και επιβάλλουμε αυτό το Σύνταγμα…”.
Εμείς οι Αμερικανοί γίναμε μπλαζέ σχετικά με το Σύνταγμά μας, και ιδιαίτερα με την Διακήρυξη των Δικαιωμάτων. Πάντως η θεμελίωση της Πολιτικής Ελευθερίας σαν αναπαλλοτρίωτο δικαίωμα όλων των ανθρώπων είναι ένα κοσμοϊστορικό γεγονός που διαμόρφωσε την σύγχρονη ιστορία. Η πρόσφατη Κουβανική Επανάσταση είναι ο κατευθείαν απόγονος του 1776, που πέρασε από μιαν αδιάκοπη γενεαλογική σειρά: την Γαλλική Επανάσταση του 1789, την Αγγλική του 1832, την Παρισινή Κομμούνα του 1871, την Ρωσική Επανάσταση του Φεβρουαρίου και Οκτωβρίου 1917, την Δημοκρατία της Βαϊμάρης του 1919, την Ινδική Ανεξαρτησία του 1947, την Κινεζική Επανάσταση του 1949, την Αλγερινή Δημοκρατία του 1962 – όλες έχουν υποστεί την επίδραση της Αμερικανικής Επανάστασης. Το Σύνταγμα του Βιετ-Ναμ περιέχει ολόκληρες φράσεις παρμένες απ’ την Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας.
“Στην Αμερική”, λέει ο Καθηγητής Αλεξάντερ Μάικλτζων, “κοντεύουμε να ξεχάσουμε τις απαραίτητες συνθήκες και συνέπειες του βασικού μας δόγματος. Το δόγμα της πολιτικής μας ελευθερίας δεν είναι μια φανταστική κατάσταση. Είναι μια πεποίθηση βασισμένη σε μακρυά και πικρή πείρα, βγαλμένη από βαθύτατη σκέψη. Είναι η νηφάλια βεβαιότητα ότι σε μια κοινωνία στηριγμένη στη Αυτοδιοίκηση δεν είναι καθόλου αληθινή η θέση ότι, μακροχρονίως, η ασφάλεια του Έθνους θα διακινδυνεύσει από την ελευθερία του λαού. Οι κίνδυνοι για την εθνική μας ασφάλεια, προερχόμενοι από την πολιτική καταπίεση, είναι πάντα μεγαλύτεροι από τους κινδύνους τους προερχόμενους από την πολιτική ελευθερία. Η ελευθερία του λόγου, της σκέψης και της έκφρασης, δεν είναι λοιπόν πολυτέλεια. Είναι θεμελιακή ανάγκη Αυτοδιοίκησης. Αυτή η δοξασία είναι τόσο απόλυτη που η πρώτη-πρώτη διάταξη του Συντάγματος ορίζει άμεσα: “Τα Συμβούλια δεν δύνανται να καταρτίζουν νόμον … περιορίζοντα την ελευθερία του λόγου …”.
Ο άνθρωπος πρέπει να είναι ελεύθερος να ζητά να μορφωθή κι αυτή η προσπάθεια δεν μπορεί να εμποδιστεί από αυτούς που φοβούνται τις καινούργιες ιδέες. “Δεν φοβόμαστε”, έγραφε ο Τζέφφερσον, “να ακολουθούμε την αλήθεια οπουδήποτε μπορεί να οδηγήσει”. Αυτό είναι το βαθύτερο νόημα της Πρώτης Τροποποίησης του Συντάγματος, γι’ αυτό η διατήρησή της είναι τόσο ζωτική για την ευτυχία και την επιβίωση του Έθνους μας.
Αυτή η Τροποποίηση υπέστη άγρια επίθεση εκ μέρους των φοβισμένων ανθρώπων της Επιτροπής Αντιαμερικανικών Ενεργειών (Ε.Α.Ε. – HUAC)1, που χρησιμοποίησαν την φυλακή για να πνίξουν την αντίσταση και να κάνουν την κριτική να σωπάσει. Το αποτέλεσμα υπήρξε η βαθμιαία διάβρωση της Πρώτης Τροποποίησης μέχρι που, σήμερα, πολύ λίγοι έχουν την διάθεση να πάνε φυλακή υποστηρίζοντας το Σύνταγμα.
Αυτή η κατάσταση συγκινεί βαθειά τον ανώτατο δικαστή Hugo Black όταν γράφει την φλογερή του διαμαρτυρία:
“Δεν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στην κοινωνία μας που θα είχαν το κουράγιο να εκδηλωθούν ενάντια σε τόσο τρομερό αντίπαλο … Εάν η παρούσα κατάσταση συνεχιστεί, κι αυτός ο ήδη μικρός αριθμός θα μικρύνει ακόμη περισσότερο καθώς οι γραμμές του αδυνατίζουν από τις φυλακίσεις.
Η κοινοβουλευτική κυβέρνηση θα εξαφανιστεί για να δώσει την θέση της σε μια κυβέρνηση στηριγμένη στην τρομοκράτηση, γιατί μερικοί άνθρωποι φοβούνται ότι αυτή η χώρα δεν μπορεί να επιζήσει παρά μόνον αν το Κογκρέσσο έχει την δύναμη να παραμερίζει κατ’ εκλογήν τις ελευθερίες της Πρώτης (Τροποποίησης).
Δεν μπορώ παρά να επαναλάβω την βεβαιότητά μου ότι αυτοί οι άνθρωποι κάνουν ένα τραγικό λάθος. Η χώρα αυτή δεν θεμελιώθηκε από φοβισμένους ανθρώπους και δεν θα μπορέσει να προστατευθή από τέτοιους”.
Τελειώνει στο σημείο αυτό το πρώτο μέρος του γραφτού με το θέμα του τίτλου – αύριο και πάλι εδώ, στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”, θα καταχωρήσω το δεύτερο μέρος.
(1) House Committe on Un-American Activities.
Κώστας Π. Παντελόγλου