Ενόψει των Δημοτικών Εκλογών της 5ης Ιουλίου 1964, που ο Νικόλαος Κιτσίκης -για τον οποίο όχι λίγες φορές έχω κάνει λόγο στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”- ήταν Υποψήφιος Δήμαρχος Αθηναίων, δόθηκε στην δημοσιότητα, συν τοις άλλοις, και το “βαρύ” βιογραφικό του σημείωμα…
Είπα να το καταχωρήσω σήμερα στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”, ως ενδεικτικό της ποιότητας ενός εκ των κορυφαίων της Αριστεράς της Νιότης μας, για να θυμηθούν οι συνειδητοί εκ των παλαιοτέρων και να μάθουν οι ενδιαφερόμενοι εκ των νεοτέρων, ποιο ήταν το επίπεδο των ηγετών της τόσο χρήσιμης στο λαό και τον τόπο, λόγω και της ενιαιομετωπικής αντίληψης που καλλιεργούσε, προδικτατορικής ΕΔΑ.
Ας διαβαστούν με προσοχή όσα ακολουθούν:
“Γυιός οικογενείας πολιτευομένων Ευρυτανίας, αποπεράτωσε τις σπουδές του και έλαβε Δίπλωμα πολιτικού μηχανικού στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο το 1907. Εισήλθε πρώτος και εξήλθε πρώτος κατά σειρά επιτυχίας, κατόπιν δεν συμμετοχής του στον Αβερώφειο διαγωνισμό, πήγε το 1908 για ευρύτερες σπουδές, ως υπότροφος του Πολυτεχνείου, στο Βερολίνο. Το Πολυτεχνείο Σαρλότενμπουργκ Βερολίνου τον ανεκήρυξε βραδύτερον διδάκτορα μηχανικό “τιμής ένεκεν” για “τας πολυαρίθμους εξόχους επιστημονικάς του εργασίας”. Την τεχνική του μόρφωση συνεπλήρωσε και στην περίφημη Σχολή Γεφυροποιών του Παρισιού. Αλλά ο Νικόλαος Κιτσίκης δεν περιώρισε τις σπουδές του στις τεχνικές επιστήμες. Στο Βερολίνο και στο Παρίσι, παρακολούθησε συστηματικά μαθήματα φιλοσοφίας και έγραψε πολλές φιλοσοφικές μελέτες.
Εργάσθηκε ως μηχανικός γερμανικής εταιρείας στο Βερολίνο, μελέτησε και κατασκεύασε για λογαριασμό της γέφυρες και μεταλλικές κατασκευές στην Γερμανία, στην Μικρά Ασία, στην Ελλάδα. Υπηρέτησε και έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους, πάντοτε στην πρώτη γραμμή. Υπήρχε Νομομηχανικός Πρεβέζης και σε συνέχεια Πρεμετής, κατόπιν τεχνικός σύμβουλος Γενικής Διοικήσεως Μακεδονίας, μηχανικός σιδηροδρόμων Θεσσαλίας, αρχιμηχανικός του Δήμου Παγασών Βόλου. Το 1916, εις ηλικία 28 ετών, εξελέγη μεταξύ τεσσάρων συνυποψηφίων του τακτικός καθηγητής της Στατικής και των Σιδηρών Κατασκευών.
Το 1917 η Κυβέρνησις Ελευθερίου Βενιζέλου με Υπουργό Συγκοινωνίας τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου, τον διώρισε Γενικό Διευθυντή των Δημοσίων Έργων. Ο Κιτσίκης ήταν τότε 29 ετών. Στην θέση του Γενικού Διευθυντή παρέμεινε μέχρι των [βουλευτικών] εκλογών του 1920.
Η περίοδος 1917-1920 υπήρξε εκ των λαμπροτέρων της Υπηρεσίας Δημοσίων Έργων. Τότε μετεκλήθησαν στην Ελλάδα οι διαπρεπέστεροι Έλληνες μηχανικοί του εξωτερικού, ιδρύθησαν τα περίφημα γραφεία μελετών, έγινε η μελέτη ανοικοδομήσεως της Θεσσαλονίκης [μετά την φωτιά]. Τον Κιτσίκη επλαισίωσαν οι Γενηδουνιάς, Ανδρούτσος, Κλ. Στυλιανίδης, Δούκας, Εμπράρ, Μπουσέ, Σέιν, που άφησαν έργο σημαντικώτατο. Σε όλη αυτή την περίοδο ήταν καθηγητής του Πολυτεχνείου και ανέπτυξε, σε βαθμό συναντώμενο μόνο στα ανώτερα Πολυτεχνεία του κόσμου, το μάθημα της Στατικής. Μετά την παραίτησή του από την Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Έργων, υπήρξε τεχνικός διευθυντής της αγγλικής εταιρείας “Μακ-Άλπαϊν”και κατασκεύασε το λιμάνι του Ηρακλείου, τεχνικός σύμβουλος της αμερικανικής εταιρείας “Φαουντέισον” εμελέτησε τα αντιπλημμυρικά και αποξηραντικά έργα της πεδιάδος Θεσσαλονίκης. Επί οκταετίαν υπήρξε τεχνικός σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς κλπ.
Από το 1929 ως το 1935 υπήρξε γερουσιαστής του τεχνικού κόσμου, εκλεγείς εις δύο τριετείς περιόδους παμψηφεί. Από το 1931 ως το 1936 διετέλεσε Πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου, εκλεγείς δια συντριπτικής πλειοψηφίας. Η διέλευσίς του από το Τεχνικό Επιμελητήριο παρέμεινε ιστορική. Ανεπετάσθη τότε για πρώτη φορά η σημαία της προγραμματισμένης μελέτης της τεχνικής ανασυγκροτήσεως της Ελλάδος. Έγιναν το 1931 επί εξάμηνον οι περίφημες διαλέξεις του Τεχνικού Επιμελητηρίου στην αίθουσα της Αρχαιολογικής Εταιρείας από τους υπερπεντήκοντα διαπρεπέστερους Έλληνες τεχνικούς και οικονομολόγους, τις οποίες παρακολουθούσε τακτικά ο Ελευθέριος Βενιζέλος και το Υπουργικό Συμβούλιο. Οι διαλέξεις αυτές απετέλεσαν τόμο 2.000 σελίδων, πολύτιμο βοήθημα για τους μελετητές των μεγάλων τεχνικών ζητημάτων της Ελλάδος.
Από το 1931 έγινε ο ιδρυτής και εκδότης των “Τεχνικών Χρονικών”, συντελέσας με το μοναδικό αυτό τεχνικό περιοδικό σημαντικώς στην προαγωγή της ελληνικής τεχνικής επιστήμης.
Το 1935, ύστερα από το κίνημα του Πλαστήρα, ο Κιτσίκης απελύθη από το Πολυτεχνείο, το Τεχνικό Επιμελητήριο και κατηργήθη η Γερουσία. Επανήλθε όμως επανεκλεγείς παμψηφεί στην καθηγητική του έδρα μετά εξάμηνο.
Το 1937 εξελέγη αντιπρύτανις και παρέμεινε στην κορυφή του ανωτάτου επιστημονικού μας ιδρύματος ως το 1945. Σαν πρύτανις και αντιπρύτανις, τα οκτώ αυτά χρόνια, το Πολυτεχνείο εγνώρισε εξαιρετική ακμή, παρά το γεγονός ότι ήσαν χρόνια δικτατορίας και Κατοχής. Μόνο το Πολυτεχνείο δεν είχε ΕΟΝ χάρις τον Κιτσίκη. Ο ιστορικός του λόγος προς τους φοιτητές τον Νοέμβριο του 1943 υπήρξε κήρυγμα αισιοδοξίας και πατριωτισμού.
Σαν πρύτανις έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Συνελήφθη και εφυλακίσθη δύο φορές, από τους Ιταλούς πρώτα και τους Γερμανούς ύστερα. Ήταν στο πλευρό των ηρωικών παιδιών μας, έσωσε πολλά από το εκτελεστικό απόσπασμα των Γερμανών, τα ενέπνεε και τα ενθουσίαζε με τους λόγους του.
Γι’ αυτό απελύθη ύστερα από τα γεγονότα του Δεκέμβρη [1944]. Έγινε πρώτα πρόεδρος του Ελληνοσοβιετικού Συνδέσμου. Ιδρυτής με τον Μπάτση του “Ανταίου”, γενικός γραμματεύς της ΕΠΑΝ, δηλαδή της Επιστημονικής Εταιρείας Νεοελληνικών Προβλημάτων με τον τίτλον “Επιστήμη-Ανοικοδόμηση”.
Ο Κιτσίκης εξελέγη βουλευτής της ΕΔΑ το 1956, το 1958, το 1961, το 1963 και το 1964 στην περιφέρεια Δήμου Αθηναίων. Η δράσις του στην Βουλή είναι γνωστή: Ανέλυσε θέματα πολιτικά, τεχνικά, οικονομικά με αντικειμενικότητα και επιστημονική ακριβολογία. Έγραψε πλείστες μελέτες τεχνικές, οικονομικές, φιλοσοφικές, πολιτικές. Αναφέρουμε ενδεικτικά: “Η θετικιστική θεωρία της γνώσεως κατά Ερνστ Μαχ”, 1916 – “Στατική” δύο ογκώδεις τόμοι, 1937 – “Φωτοδιαγνωστική της εντατικής καταστάσεως” 1938 – “Η φιλοσοφία της νεώτερης φυσικής”, 1947 – “Η θύελλα της Κοινής Αγοράς”, 1962″.
Κώστας Π. Παντελόγλου
