Όσα καταχωρώ σήμερα στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας” απόσπασμα είναι από ένα γράμμα στο περιοδικό “Αντί” (Τεύχος 25, Σάββατο 16 Αυγούστου 1975) του συγγραφέα Μενέλαου Λουντέμη:
“Έρχομαι τώρα στο θέμα που με παρόρμησε να γράψω αυτό το γράμμα. Πρόκειται για το ιδιότυπο μνημόσυνο που ανέλαβαν οι στήλες σας για τον Νίκο Πλουμπίδη, τον πράο αυτόν και ανεξίκακο δάσκαλο που αν οι Ποντίφηκες του ‘διναν λίγη προσοχή κι άκουγαν την ασθενική φωνή του δεν θα είχαμε την τραγωδία του “δεύτερου αντάρτικου”, το άφρονο εκείνο ματοκύλισμα που γέμισε πένθος και δάκρυα τα σπίτια μας και τις ξένες χώρες με ξεριζωμένους που τόσες ταπεινώσεις τώρα δέχονται για να μπορέσουν να πλεύσουν κατά την πατρίδα, χωρίς μάλιστα πλοηγούς, γιατί οι “Μωυσίδες” φρόντισαν για δικό τους βόλεμα, μην τύχει και προφτάσουν άλλοι και τους πάρουν τα “πόστα” πρώτοι. Ο Νίκος Πλουμπίδης στάθηκε η λιτή (λιτή γιατί είχε μείνει πια μόνο μεμβράνη και κόκκαλα) ενσάρκωση της ανθρωπιάς, η πιο μειλίχια, μα τόσο αδύναμη, αλλοίμονο, πνοή μες το αδιαπέραστο κράτος του ζόφου. Αυτή η μισοσβυσμένη σκιά θα μ’ ακολουθεί πάντα καρτερική και παραπονεμένη ζητώντας ταπεινά την δικαίωσή της. Αυτή η ενανθρώπιση της ανεξικακίας και του βουβού μεγαλείου μάς φόρτωσε όλους με βαρειά χρέη […]
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Σ’ αυτό λοιπόν το σεπτό μνημόσυνο που -δυστυχώς- έλαβε χώραν στον πρόναο (στον πρόναο γιατί για κάτι τέτοια μνημόσυνα οι “ναοί” είναι κλειστά άδυτα για να μην τύχει και τρυπώσει καμμιά αλήθεια και κλονισθούν τα ιερά ταμπού). Σ’ αυτό λοιπόν το μνημόσυνο, όπως βλέπω, είχαν πάρει μέρος με κείμενά τους κι άλλοι συνάδελφοι. Και πρώτος και καλός ο λεβεντόγερος ο μπαρμπα Βασίλης ο Ρώτας, που (για τιμή του και για καμάρι μας) δεν θα κάνει ποτέ “ζάπι” στην γλώσσα του και δεν θα υποστείλει ποτέ την σημαία της πνευματικής και αγωνιστικής του περηφάνειας. Επίσης ο Δημήτρης Δούκαρης, η Βούλα Δαμιανάκου (προσπερνώ τον Κώστα Κοτζιά) και σταματώ μπρος σε δυο ονόματα. Πρόκειται για τον Τάσο Βουρνά και τον Στάθη Δρομάζο.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Δεν ήξερα ότι το θέμα είχε ήδη μπει -και μάλιστα με τόσο πάθος- απ’ τις στήλες του “Αντί”, αλλοιώς θα είχα μετάσχει κι εγώ στο μνημόσυνο, παρ’ όλο που είχα προηγηθεί με μια σύντομη περικοπή στο βιβλίο μου “Κονταρομάχος” που -ποιος ξέρει ίσως και γι’ αυτό- οι δύο ημερήσιες εφημερίδες της Αριστεράς να το καταχώνιασαν, θάβοντας μαζί με τον βιογράφο και τον βιογραφούμενο (τον Κώστα Βάρναλη δηλαδή)… Ήταν δα κι εκείνος αρκετά “τζαναμπέτης” και δεν δεχόταν να του περάσουν χαλινάρι. Η δόξα προσφέρεται σε κείνους που δεν ψέλλισαν ποτέ κανένα “όχι”, έστω και μ’ ένα σάλεμα των βλεφάρων. “Σιωπαίνετε… σιωπαίνετε… κι η δόξα σας περιμένει στο τέλος”.
Τελειώνω ευχαριστώντας το “Αντί” που μου παρεχώρησε λίγο χώρο για ν’ αποτίσω κι εγώ φόρο τιμής και πίκρας στ’ αδικοθάνατο παλικάρι που βαδίζοντας χωρίς πόδια ανάμεσα απ’ την αλέα των τουφεκιών έσκυψε για να κόψει ένα αληθινό λουλούδι. Τον μάρτυρα εκείνον που χωρίς ζωή πολέμησε τον θάνατο… Τον ήρωα που αθωράκιστος πολέμησε μ’ όλες τις κακίες και τις μικρότητες που χύμησαν κατά πάνω του με βόλια, με ερτζιανά και με βιβλία και νίκησε. Μόνο που αφέθηκαν να ξεπλύνουν το “αμάρτημα” οι αναμάρτητοι: οι συγγραφείς κι οι απλοί, οι πολύ απλοί άνθρωποι.
Κάθε χρόνο οργανώνονται μνημόσυνα […] στην μνήμη του Νίκου Μπελογιάννη. Άξια. Τι γίνεται όμως με τον “δικαιωμένο” και πάντα αδικαίωτο Πλουμπίδη; […]”.
Κώστας Π. Παντελόγλου
