“Η δικτατορία (του Μεταξά) και ακόμη περισσότερο η Κατοχή και ο εμφύλιος θα περιορίσουν σημαντικά την ανάπτυξη του αρχιτεκτονικού μοντερνισμού στην Ελλάδα. Ωστόσο, στην Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ το ενδιαφέρον για τις νέες τάσεις θα φανερωθεί, για να αναζωπυρωθεί από τα τέλη της δεκαετίας του ’40. Η διδασκαλία είναι αρκετά προοδευτική και οπωσδήποτε όχι εχθρική απέναντι στον μοντερνισμό. Ο Πικιώνης … διδάσκει βέβαια και δημιουργεί τον δικό του προσωπικό δρόμο· εξακολουθεί όμως να εκτιμά τον Le Corbusier … Ο Χατζηκυριάκος-Γκίκας παραμένει ένας μοντέρνος, αλλά, καθώς διδάσκει ελεύθερο σχέδιο και όχι αρχιτεκτονική, μόνο έμμεσα επηρεάζει τους μαθητές του. Ο Μιχελής, χωρίς να κρύβει τις θεωρητικές του επιφυλάξεις, για τις πραγματώσεις των μοντέρνων, δείχνει γι’ αυτές ιδιαίτερο ενδιαφέρον και συμβάλλει έτσι στην σχετική ενημέρωση των σπουδαστών. Ο Κ. Κιτσίκης και ο Ευ. Ρουσόπουλος, πρακτικότεροι, επιμένουν περισσότερο σε ένα συμβατικό φονξιοναλισμό που, για τον πρώτο τουλάχιστο, μπορεί να δεχτεί οποιοδήποτε μορφολογικό περίβλημα. Η απουσία ενός μοντερνιστή αρχιτέκτονα από το καθηγητικό δυναμικό της Σχολής, μετά την απομάκρυνση του Δεσποτόπουλου, είναι πάντως ιδιαίτερα αισθητή. Οι προβληματισμοί όμως που αναπτύσσονται μέσα στην Σχολή παραμένουν μορφολογικοί, με αναφορές στην “ελληνικότητα” και στον “μοντερνισμό”, αν και οι έννοιες τούτες φαίνεται να διχονοούν περισσότερο απ’ όσο στην προηγούμενη δεκαετία. Το κλίμα αυτό ευνοεί και πάλι τον Le Corbusier, στον οποίο πολλοί σπουδαστές ανακαλύπτουν ξανά μια πλούσια πηγή αφομοιώσιμων προτύπων. Η κορμπουζιανή αρχιτεκτονική θεωρία αναπνέεται κατά κάποιο τρόπο στην ατμόσφαιρα της Σχολής, γιατί ελάχιστοι ομολογουμένως εγκύπτουν πια στα ίδια τα κείμενα. Στην δεκαετία όμως του ’60, καθώς οι παλαιοί δάσκαλοι αποχωρούν, οι καθαρά αισθητικοί προβληματισμοί ατονούν, για να υποκατασταθούν σιγά-σιγά από τους κοινωνικούς. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον προκαλούν τώρα πια οι πολεοδομικές θέσεις του Le Corbusier. Από την άλλη μεριά στον Ελληνικό χώρο έχουν ήδη εισβάλει και άλλα πρότυπα από τον ώριμο μοντερνισμό. Τα έργα που χτίζονται είναι συχνά εμπνευσμένα από το κορμπουζιανό ιδίωμα, αλλά το ιδίωμα αυτό όλο και περισσότερο παρουσιάζεται διαμεσολαβημένο από την Βραζιλιάνικη και Γιαπωνέζικη αρχιτεκτονική ή και τον Αγγλικό μπρουταλισμό”.
(*) Βλ. Σάββας Κονταράτος, “Η αρχιτεκτονική θεωρία του Le Corbusier και η υποδοχή της στην Ελλάδα”, Αρχιτεκτονικά Θέματα 21/1987. Ο τίτλος στο απόσπασμα αυτό μπήκε από τον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”
