Στο δεύτερο Αρχιτεκτονικό Συνέδριο, το πραγματοποιηθέν στη Θεσσαλονίκη το 1962 με θέμα “Πολεοδομία και Λαϊκή Κατοικία” εισήγηση έκαμε και ο Αρχιτέκτονας Πολεοδόμος Γεώργιος Σκιαδαρέσης.
Στα Πρακτικά του Συνεδρίου που κυκλοφόρησαν το 1965, σε τεύχος έκτακτο των “Τεχνικών Χρονικών”, που ήταν το επίσημο όργανο του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος, είχα εντοπίσει και διαβάσει νεαρός σπουδαστής της Ανωτάτης Σχολής Πολιτικών Μηχανικών του Ε.Μ. Πολυτεχνείου την εισήγηση αυτή με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Μέχρι σήμερα διατηρώ ζωηρή την εντύπωση από αυτή την εισήγηση – και τούτο οφείλεται σε μια περιγραφή και μια πρόταση που κατά τη γνώμη μου έχουν και στα χρόνια μας όλη τους την αξία.
Και πρώτα η περιγραφή· αφορά τον τρόπο με τον οποίο βήμα το βήμα και οικόπεδο το οικόπεδο φτάσαμε στην σημερινή εικόνα του κτισμένου περιβάλλοντος εν Ελλάδι.
Περιγραφή λεπτομερής, που όσοι έζησαν τα γεγονότα κρίνουν πως και ακριβής απόλυτα είναι, και ερμηνεύει όσα έγιναν.
Μια περιγραφή που λύνει απορίες όσων και στα χρόνια μας αναρωτιούνται πώς φτάσαμε εδώ που φτάσαμε, στην σημερινή δηλαδή κατάσταση πραγμάτων.
Και τώρα η πρόταση· αφορά την ανάγκη να μελετηθεί κάθε οργανωμένο οικιστικό έργο που κατασκευάστηκε μέχρι σήμερα στην Ελλάδα· να διαμορφωθεί η ελληνική οικιστική επιστήμη.
Στόχος και στα χρόνια μας ακόμα επίκαιρος, μια και πολύ λίγα έχουν γίνει σχετικά σ’ αυτόν τον τομέα.
Μπορούν, κατά τη γνώμη μου, να γίνουν περισσότερα μόνο όταν οι δυνάμεις της κοινωνικοπολιτικής πρωτοπορίας θέσουν το ζήτημα στο κέντρο της προσοχής τους.
Σήμερα βρισκόμαστε μακριά απ’ αυτό το σημείο· και οι σχετικές του παρελθόντος προσπάθειες έχουν παραδοθεί στον Καιάδα της λήθης – και δεν θα έπρεπε, διότι θα μπορούσαν να αποτελέσουν το θεμέλιο, την αφετηρία της προσπάθειας που απαιτείται να αναληφθεί τις μέρες μας, τις μέρες που έρχονται, ώστε η ελληνική οικιστική επιστήμη να γίνει ζέουσα πραγματικότητα επ’ ωφελεία όσων κατοικούν τούτο τον ξεχωριστό τόπο που είναι η Ελλάδα.
Κώστας Π. Παντελόγλου
