Όσα ακολουθούν απέσπασα από κείμενο του Αλέξανδρου Βερδέλη, που με τίτλο “Η δευτέρα περίοδος των Τεχνικών Χρονικών“, προτάσσονταν της ύλης του πρώτου μεταπολεμικού τεύχους του επίσημου οργάνου του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος (Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος 1945, σελ. 3-4).
Ο Αλέξανδρος Βερδέλης, διακεκριμένος μηχανικός, αλλά και παράγοντας του δημόσιου βίου των Ελλήνων, διατύπωσε στο κείμενό του αυτό χρήσιμα όχι μόνο για τη γνώση της ιστορίας, γι’ αυτό και τα καταχωρώ σήμερα εδώ, στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας” – προσθέτω δε ότι ο τίτλος επί των καταχωρουμένων μπήκε από μένα:
“Τα Τεχνικά Χρονικά στηρίζει μια επιστημονική και τεχνική παράδοσις. Υπήρξαν επί μίαν δεκαετίαν ολόκληρον, από του 1932 μέχρι του 1942, μοναδικός φορεύς της φωνής των τεχνικών εις την Χώραν ταύτην, διαυγής καθρέπτης της Ελληνικής τεχνικής προσπαθείας. … Πρέπει να είμεθα ευγνώμονες εις το παρελθόν τούτο.
Εξυψώνονται όμως και από μίαν εθνικήν απαράμιλλον στάσιν. Τα Τεχνικά Χρονικά … θα εξηκολούθουν ήρεμα και ατάραχα την αποστολήν των, εάν είχον και ολίγον ακόμη λυγίσει ενώπιον του κατακτητού. Θα εξησφαλίζετο απόλυτα η συνέχισίς των, εάν είχον δεχθή να στηριχθούν εις την βοήθειαν του δυνάστου, των δορυφόρων του ή των οργάνων του, βοήθειαν η οποία επανειλημμένως προσεφέρθη ευγενικά, άφθονα και επίμονα. …
Τα Τεχνικά Χρονικά δεν υπέκυψαν … έπεσαν μαχόμενα, ανέστειλαν την έκδοσίν των με όλας τας τιμάς. Το τελευταίον πολεμικόν τεύχος των εξετυπώθη, αλλά δεν εκυκλοφόρησεν. Και δεν εκυκλοφόρησε διότι κατεσχέθη από την εχθρικήν λογοκρισίαν. Οι τεχνικοί ημπορούν να είναι υπερήφανοι δια το ύστατον τούτο τεύχος του 1942, διότι συμβολίζει κατά τον ωραιότερον τρόπον την μαχητικότητα και την αυταπάρνησιν των τεχνικών της Χώρας επιστημόνων εις τα βουνά της Πίνδου, της Ηπείρου και της Μακεδονίας. Πώς ήτο δυνατόν να μην κατοπτρίζεται εις το επίσημον τούτο επιστημονικόν και επαγγελματικόν της Χώρας όργανον η ψυχή και αι θυσίαι του τεχνικού αυτής σώματος; …
Δεν πρόκειται βέβαια τα Τεχνικά Χρονικά να απωλέσουν τον παλαιόν αυτών επιστημονικόν χαρακτήρα, να αγνοήσουν τουτέστιν την έρευναν την αναγομένην εις τα πεδία της καθαράς επιστήμης, ούτε να μην αποτελέσουν και πάλιν ταύτα το επίκεντρον της τεχνικής εν γένει κινήσεως εις την Ελλάδα και τον συγκεντρωτικόν φακόν της τεχνικής προόδου εν τη ξένη, συμβάλλοντα ούτως εις την πληρεστέραν κατάρτισιν αλλά και εις την ηθικήν, πνευματικήν και επαγγελματικήν προαγωγήν των μηχανικών.
Η δευτέρα περίοδος των Τεχνικών Χρονικών, δεν πρέπει να υστερήσει της πρώτης, ούτε εις το σημείον τούτο ούτε εις τα άλλα.
Αλλά είναι όμως άτεγκτος και η επιταγή των συγχρόνων καιρών, επείγουσα και επιβλητική η ανάγκη του να δοθή όσον ένεστι ευρυτέρα δημοσιότης εις τας τεχνικοοικονομικάς μελέτας της Ανασυγκροτήσεως και Αναπτύξεως της Χώρας, τας προερχομένας τόσον από τους κόλπους των Επιμελητηριακών επιτροπών, όσον και γενικώτερον τας προερχομένας από την προσωπικήν έρευναν και προσπάθειαν των κατά μέρους μελετητών. Η Ελλάς δεν δύναται να ορθοποδήση εάν δεν ανασυγκροτηθή με γοργόν ρυθμόν, εάν δεν ικανοποιηθούν αι εθνικαί ημών βλέψεις, εάν δεν οργανωθή συστηματικώς και με θετικές βάσεις η γενικωτέρα αυτής αξιοποίησις.
Η προσπάθεια των Τεχνικών Χρονικών θα ήτο ατελής εάν δεν συνεπληρούτο και κατά την αντίθετον έννοιαν. Εάν δεν συνεπληρούτο τουτέστιν με την προσπάθειαν της διαδόσεως της τεχνικής σκέψεως εις ευρυτέρους κύκλους, ούτως ώστε να δημιουργηθή βαθμηδόν αλλά σταθερώς κοινή γνώμη κατατοπισμένη επί των Ελληνικών τεχνικών πραγμάτων και των τεχνικών δυνατοτήτων της Χώρας. Η προσπάθεια αύτη θα συντελέση ασφαλώς εις το να αποκομισθούν τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη από μίαν ενεργόν των τεχνικών συμμετοχήν εις την κοινωνικήν της Χώρας αυτής λειτουργίαν. Και θα είναι ασφαλώς μεγάλα και σαφή τα οφέλη του έθνους και του λαού, της επιστήμης και του τεχνικού κόσμου. …”
Προσθέτω εντέλει πως ο Αλέξανδρος Βερδέλης, όταν διατύπωνε τα παραπάνω, είχε και την ιδιότητα του Προέδρου του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος.
Κώστας Π. Παντελόγλου
