Στις 4 Μαρτίου 1980 έλαβε χώρα στην Αθήνα ένα έκτακτο Συνέδριο των Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδος – κύριο θέμα του τα οικονομικά των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Στην κυβέρνηση βρισκόταν το κόμμα της “Νέας Δημοκρατίας”, που αντιπροσωπεύονταν σ’ αυτό το Συνέδριο από τον Υφυπουργό Εσωτερικών Γεώργιο Σουφλιά.
Λαβών τον λόγο και ο Δήμαρχος Καισαριανής Παναγιώτης Μακρής, μεταξύ άλλων, είπε τα παρακάτω, τα οποία και στη γνώση της ιστορίας συντελούν, και γραμμή πλεύσης συνιστούν για όσους επιδιώκουν την Ουσιαστική Αυτοδιοίκηση:
“… Άρχισε να αναπτύσσεται ένα Δημοτικό Κίνημα. Για την υπεράσπιση των Οργανισμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για να βγουν από το αδιέξοδο που τους έχει φέρει η Κυβέρνηση, και ν’ ανοίξει ο δρόμος για μια Αυτοδιοίκηση μ’ επαρκή οικονομικά μέσα, διοικητική αυτοτέλεια και ανεξαρτησία των εκπροσώπων της, με αρμοδιότητα για όλα τα τοπικά προβλήματα, για μια Αυτοδιοίκηση δευτέρου βαθμού αιρετή.
Στην προσπάθεια αυτή αντιδρά η Κεντρική Εξουσία, που … θέλει Αυτοδιοίκηση … υποταγμένη στην εξουσία της. Την θέλει απλό εξάρτημα του κρατικού μηχανισμού, για να υπηρετεί την πολιτική της. …
Η βαθειά κρίση, οικονομική και πολιτική, που επικρατεί στη χώρα μας, με τις σοβαρές συνέπειες για τους εργαζόμενους, δεν μπορούσε ν’ αφήσει [ανεπηρέαστη] την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αυτό γίνεται ιδιαίτερα φανερό εκεί που η σύνθεση του πληθυσμού στην πλειοψηφία είναι εργατική. Σ’ αυτούς τους Δήμους οι κοινωνικές ανάγκες εμφανίζονται πιο έντονα, όπως σε κατοικία, σ’ έργα υποδομής, σε ιδρύματα κοινωνικής εξυπηρέτησης κλπ.
Από χρόνο σε χρόνο, ακόμα και μετά τη μεταπολίτευση, η κατάσταση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από οικονομικής πλευράς όλο και χειροτερεύει. Οι λειτουργικές δαπάνες στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εξαιτίας και του πληθωρισμού της ακρίβειας κλπ., στα χρόνια αυτά έχουν διογκωθεί, ενώ τα έσοδα σε σχέση με τα έξοδα μένουν πολύ πίσω, και έτσι όχι μόνο δεν υπάρχουν περιθώρια για έργα και άσκηση κοινωνικής πολιτικής, αλλά δεν μπορούν ν’ ανταποκριθούν και σ’ αυτές τις λειτουργικές δαπάνες. …
Η Κυβέρνηση προσπαθώντας να μειώσει τις άσχημες εντυπώσεις κατά καιρούς έχει κάνει δηλώσεις και ισχυρίζεται πως έχει προσφέρει πολλά στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όμως δεν μας λέει γιατί οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχουν φτάσει σε αδιέξοδο και στο χείλος της χρεωκοπίας. …
Στόχος της Κυβέρνησης είναι ν’ αντιμετωπίσει το οικονομικό πρόβλημα των Δήμων και Κοινοτήτων όχι με τον καθορισμό ποσοστού από τον Κρατικό προϋπολογισμό με τον τρόπο που υποδεικνύουν οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά με την επιβολή νέων φόρων στον βαρειά φορολογούμενο Έλληνα πολίτη. …
… η καθιέρωση με νόμο από τη Βουλή ποσοστού 8% από τα έσοδα του Κρατικού προϋπολογισμού θ’ αποτελέσει τη σταθερή βάση για τη λύση του οικονομικού προβλήματος των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. …
Πρέπει στο Συνέδριό μας, για ακόμα μια φορά, να διατυπώσουμε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο την απαίτησή μας για πραγματική Αυτοδιοίκηση που να διαθέτει εξουσία και οικονομικά μέσα. Η άσκηση κοινωνικής πολιτικής από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης επηρεάζεται από την άσχημη οικονομική κατάσταση που επικρατεί σ’ αυτούς. Δεν υπάρχουν οικονομικά περιθώρια για τίποτα. Η Κεντρική Εξουσία, η Κυβέρνηση, συμπιέζει τις κοινωνικές δαπάνες των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και θέλει να τους κάνει εντολοδόχους της κυβερνητικής πολιτικής της λιτότητας.
Στον πολιτικό τομέα επιδιώκεται μια συγκεντρωτική αυταρχική κρατική πολιτική. Εντείνονται οι διώξεις των Δημάρχων…
… αν θέλουμε να είμαστε συνεπείς προς τους δημότες μας και προς τον θεσμό [της Τοπικής Αυτοδιοίκησης] δεν πρέπει να μείνουμε στις διαπιστώσεις που κάθε φορά κάνουμε. Αλλά πρέπει ν’ αγωνιστούμε με τον λαό ενωμένοι για να βγει η Τοπική Αυτοδιοίκηση από το τέλμα, τον μαρασμό και ν’ ανοίξει ο δημιουργικός δρόμος για να παίξει τον ρόλο της στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη του τόπου…
… η ενότητα και ο αγώνας είναι η εγγύηση για την επιτυχία των σκοπών μας, η ζωή καθημερινά επιβεβαιώνει την ορθότητα της τακτικής αυτής”.
Προσθέτω τώρα πως ο Παναγιώτης Μακρής, εκτός από Δήμαρχος Καισαριανής, ήταν τότε και Αντιπρόεδρος της Κεντρικής Ενώσεως Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδος (ΚΕΔΚΕ).
Κώστας Π. Παντελόγλου
