Ένα μικρό, γαλάζιο βιβλιαράκι μ’ ένα λιόδεντρο στο εξώφυλλο έπεσε στα χέρια μου αυτό το καλοκαίρι τραβώντας μου την προσοχή: Μίλα μου για τον Μανόλη[i]. Ο συγγραφέας του, ο Αλέν Γλυκός, καθηγητής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Μπορντώ, είναι Έλληνας δεύτερης γενιάς. Ο πατέρας του, απ’ τα Βουρλά της Μικρασίας, μετανάστευσε στη Γαλλία λίγο μετά τη μικρασιατική καταστροφή. Η ελληνική είναι για το συγγραφέα δεύτερη γλώσσα, προσπάθησε να τη μάθει μεγάλος πια – ο πατέρας του, ο Μανόλης, δεν του μίλησε ποτέ ελληνικά, και η μητέρα του ήταν Γαλλίδα. Το έλλειμμα της γλώσσας αποτελεί φανερά γι’ αυτόν πηγή ανησυχίας στην προσπάθειά του για επαφή με την οικογένειά του που ζει στο Ηράκλειο της Κρήτης. Στο βιβλίο που γράφει ύστερα απ’ αυτό το ταξίδι, ο Αλέν Γλυκός αναζητά τη διαδρομή της οικογένειάς του απ’ τα Βουρλά της Μικράς Ασίας στην Κρήτη και στη συνέχεια στη Γαλλία, χαράζοντας την πορεία από την προσφυγιά στη μετανάστευση. Ενώ το βιβλίο καταγράφει ένα προσωπικό βίωμα, ο συγγραφέας, ιχνηλατώντας με κόπο αναμνήσεις μέσα από τον ελλειπτικό λόγο και τις αποσπασματικές αφηγήσεις της θείας του, καταλήγει εντάσσοντας την οικογενειακή του ιστορία στο αιώνιο τρίπτυχο πόλεμος-προσφυγιά-απώλεια. Έτσι τα τραύματα δείχνουν να θεραπεύονται λίγο-λίγο μέσα από τη συνειδητοποίηση της κοινής ανθρώπινης μοίρας.
Φαίνεται όμως πως η πορεία του Αλέν Γλυκού προς τις ρίζες δε σταματά εκεί. Το 2005 εκδίδει ένα μυθιστόρημα με ήρωα τον πατέρα του με τίτλο Manolis de Vourla (Ο Μανόλης απ’ τα Βουρλά) από τις Éditions Quiquandquoi, που αργότερα γίνεται και κόμικ, με σχέδια του Antonin Dubuisson (éd. Cambourakis , Μάιος 2013).
λ.
[i] Αλέν Γλυκός 1999, Μίλα μου για τον Μανόλη. Αθήνα: Ωκεανίδα.
