Στο τεύχος Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 1944 της Κομμουνιστικής Επιθεώρησης, το πρώτο μετά την Απελευθέρωση, μετά από ένα γραφτό του Κ. Καραγιώργη για το Νίκο Ζαχαριάδη, γραφτό άκρως επαινετικό για τον άνθρωπο και κομμουνιστή Νίκο Ζαχαριάδη, εντός πλαισίου διάβαζε -και διαβάζει φυσικά και σήμερα- ο αναγνώστης της Κομ-Επ τα ακόλουθα, στα οποία έβαλα τον παραπάνω τίτλο. Είναι του Νίκου Ζαχαριάδη, όπως εκεί σημειώνεται, από τη δική του ιστορία του ΚΚΕ:
“Ο δογματισμός μας αποξενώνει απ’ την πραγματικότητα, μας κάνει ανίκανους να την αναλύσουμε και να τη γνωρίσουμε σωστά. Την σπρώχνουμε στα “θεωρητικά” μας καλούπια και σχήματα, και επειδή η ζωή και η πραγματικότητα δεν δέχονται καλούπια και σχήματα και τα αναποδογυρίζουν ολοένα, καταντά ν’ αναποδογυρίζουν και μας … Η ύλη και πολύ περισσότερο η κοινωνικοπολιτική ζωή κινείται αντιφατικά, μεταβάλλεται, παρουσιάζει ολοένα καινούριες καταστάσεις. Αυτό που χθες ήτανε θέση, σήμερα είναι άρνηση και το αντίθετο … Ο κομμουνιστής πρέπει και με τα δυο του πόδια νάναι στερεωμένος στην ζωή, στην πραγματικότητα, σαν τα δόντια του δράκοντα που έσπερνε στο διάβα του ο μυθικός Κάδμος …
… Εξοστρακισμός, λοιπόν, του δογματισμού – που τρέφει και τον οπορτουνισμό και εξτρεμισμό, σεχταρισμό- απ’ το θεωρητικό μας οπλοστάσιο και την πραχτική μας δράση και επανεξοπλισμός με την διαλεχτική που επιτρέπει την γνώση των πραγμάτων και έτσι την δυνατότητα ζωντανής και αποτελεσματικής πολιτικής δράσης για την μεταβολή τους. Αυτή την πανοπλία πρέπει να φορεί ο κάθε κομμουνιστής ..”.
Ποιος θα ήταν αυτός που θα είχε αντίρρηση στα παραπάνω.
Όμως αν κριθούν με το κριτήριο αυτό και οι πρώτα φέροντες στο ΚΚΕ, σε βάθος ολόκληρων δεκαετιών, ποιο το συμπέρασμα, διαπιστώνοντας μάλιστα την άκρως δυσμενή, “εντέλει” εξέλιξη των πραγμάτων;
Κώστας Π. Παντελόγλου