Του Αθηναιομνήμονος όσα καταχωρώ σήμερα στον Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας. Χρήσιμο να τα γνωρίζουν αυτά οι νεότεροι, ακόμα και τα παιδιά· και όχι μόνο για την απλή γνώση της ιστορίας, αλλά και γιατί κάποτε αυτή παλινδρομεί, επιστρέφει, όταν προπαντός δεν έχουν προβλεφθεί δικλείδες ασφαλείας ώστε αυτό να μη δύναται να συμβεί…
Αλλά ας διαβάσουμε:
“… Πόσα μεσημέρια περάσαμε με λίγα χαρούπια, που ήταν τροφή των χοίρων ή με μια χούφτα σταφίδες. Ευτυχώς που δεν έλειπε και το νερό. Έτσι τουλάχιστον δεν είχαμε το ακόμη χειρότερο συναίσθημα της δίψας. …
Χειμώνας του 1941-42. Εκείνα τα δραματικά και αξέχαστα χρόνια της Ιταλογερμανικής Κατοχής … Έκανε κρύο πολύ και τουρτουρίζαμε. … Κάποιες σόμπες άναβαν με ξύλα ή κάρβουνα στα τότε μονώροφα ή διώροφα σπίτια.
Φόβος και τρόμος μόλις νύχτωνε. …
Πώς να κοιμηθείς νηστικός. Μια σούπα κι αυτή χωρίς λάδι τι να σου κάνει. Για κρέας δεν γινόταν λόγος. Κάποια κουνέλια στις αυλές είχαν προσφέρει τον εαυτό τους απ’ τις πρώτες κιόλας μέρες. Όπως και κάποιες κότες ή κοκόρια απ’ τα υπάρχοντα σε αυλές σπιτιών με κοτέτσια. … λαχανίδες φύτρωναν ακόμη και στους άλλοτε γεμάτους γιασεμιά και ορτανσίες κήπους των Αθηναϊκών σπιτιών.
… Πολλά καταστήματα κλειστά. Μπακάλικα με άδεια ράφια. Μανάβικα με λαχανίδες και παραπούλες, χωρίς φρούτα, χωρίς ούτε σέλινο ή μαϊνταν΄. Φούρνοι σβηστοί μετά το ψήσιμο λίγης μπομπότας. … Στους πάγκους ούτε σουσάμι. Οι ζυγαριές ακινητοποιημένες.
… Πώς αλήθεια πέρασαν αυτά τα δίσεκτα χρόνια; Πώς άντεξες με καφέ από ρεβύθι, με αλεύρι από καλαμπόκι, με μπαλωμένη την σόλα του παπουτσιού σου …, με παλτό κληρονομημένο από κάποιον συγγενή σου να κρέμεται, ώσπου να στο κοντύνουν. Πώς άντεξες με τόσο ποδαρόδρομο, πώς άντεξες με τόσο φόβο και τρόμο, με τόσο κρύο τις ατέλειωτες χειμωνιάτικες νύχτες;
Κι όμως είχαμε το κουράγιο και αγωνιζόμαστε. …”
Του Αθηναιομνήμονος, ήδη σημείωσα, τα παραπάνω. Από το Αθηναϊκό Ημερολόγιο 2007, Εκδόσεις Φιλιππότη.
Κώστας Π. Παντελόγλου
