3. “Στην μνήμη του Λεκορμπυζιέ”
[Στις 7 Σεπτεμβρίου 1965, τιμώντας τη μνήμη του ανθρώπου που χαρακτηρίστηκε ως ο μεγαλύτερος Αρχιτέκτονας της εποχής του, το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος και ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών οργάνωσαν στην αίθουσα της Αρχαιολογικής Εταιρείας σχετική εκδήλωση. Ομιλητές ο Αντιπρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος Κώστας Μπίτσιος Αρχιτέκτων Πολεοδόμος, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών Αριστομένης Προβελέγγιος Αρχιτέκτων Πολεοδόμος, ο Αρχιτέκτων Καθηγητής της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Πάτροκλος Καραντινός, ο Ζωγράφος και Ομότιμος Καθηγητής του Ε.Μ. Πολυτεχνείου Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, ο Αρχιτέκτων Καθηγητής της Σχολής Αρχιτεκτόνων του Ε.Μ. Πολυτεχνείου Θουκυδίδης Βαλεντής και ο Καθηγητής της Αρχιτεκτονικής (Καλών Τεχνών) των Παρισίων Γεώργιος Κανδύλης Αρχιτέκτων Πολεοδόμος. Μήνυμα έστειλε ο Ομότιμος Καθηγητής της Σχολής Αρχιτεκτόνων του Ε.Μ. Πολυτεχνείου και Ζωγράφος Δημήτρης Πικιώνης, ενώ εκ μέρους του Αθηναϊκού Κέντρου Οικιστικής του Αθηναϊκού Τεχνολογικού Ινστιτούτου ο Αρχιτέκτων Γιάννης Παπαϊωάννου ανακοίνωσε την προκήρυξη βραβείου Λεκορμπυζιέ αξίας 30.000 δρχ. για την καλύτερη μελέτη πάνω σε θέμα σχετικό με την Ελληνική Λαϊκή Αρχιτεκτονική, καθώς και ότι το Αθηναϊκό Κέντρο Οικιστικής ετοιμάζει τιμητική εκδήλωση με Έκθεση Έργων του Λεκορμπυζιέ κι ένα ειδικό τεύχος του περιοδικού “Οικιστική” αφιερωμένο “στον μεγαλύτερο Αρχιτέκτονα του αιώνα μας”. Οι ομιλίες στην εκδήλωση, “που παρακολούθησαν εκατοντάδες αρχιτέκτονες και άλλοι τεχνικοί, καθώς και καλλιτέχνες και άνθρωποι των γραμμάτων”, σε ευρεία περίληψη και φωτογραφίες του Λεκορμπυζιέ με τον Νεχρού, τον Αϊνστάιν, τον Λεζέ, τον Πικάσο και ακόμη της εκκλησίας του Φερμινύ, του πρώτου ατελιέ του, του σχεδίου Βουαζέν για το Παρίσι, της Notre Dame στο Ρονσάμπ, της μακέτας του Νοσοκομείου της Βενετίας, καθώς και το σκίτσο “Το Χέρι της Ειρήνης” στη Σαντιγκάρ, αλλά και η γραφική παράσταση του “Modulor”]
Τεχνικά Χρονικά, Σεπτέμβριος 1965, Σελ. 45-55.
Κώστας Π. Παντελόγλου
Δυστυχώς η Ιστορία αργεί πολλές φορές, αλλά ποτέ δεν ξεχνά. Γνωρίζαμε λίγα τότε, ας είναι καλά ο Μάης του ’68 που έσπασε το Κατεστημένο και αποκαθήλωσε τους θεούς. δείτε προηγούμενο σχόλιό μου και άρθρο μου στο http://www.GreekArchitects.gr με τίιτλο “Ιδεολογία και Πολεοδομία”. Δείτε ακόμη στην συνέχεια έναν από τους πολλούς ιστότοπους :
http://www.lifo.gr/team/almanak#56814
14.4.2015 Το φασιστικό παρελθόν του Le Corbusier όσο πιο πολύ κρύβεται κάτι, τόσο πιο δυνατά θα εκραγεί.
Πηγή: http://www.lifo.gr
“Ανακάλυψα πως ήταν πολύ απλά ένας στρατευμένος φασίστας” (Xavier de Jarcy). ”
Ο Le Corbusier ήταν επί είκοσι χρόνια ενταγμένος σε ομάδες με πολύ ξεκάθαρη ιδεολογία. Το έκρυψαν” (François Chaslin) “Ανακάλυψα πως ήταν πολύ απλά ένας στρατευμένος φασίστας” (Xavier de Jarcy). ” Ο Le Corbusier ήταν επί είκοσι χρόνια ενταγμένος σε ομάδες με πολύ ξεκάθαρη ιδεολογία. Το έκρυψαν” (François Chaslin) Λίγες μέρες πριν από τη μεγάλη ρετροσπεκτίβα που αφιερώνει το Κέντρο Πομπιντού στο έργο του πρωτοπόρου γαλλο-ελβετού αρχιτέκτονα -με αφορμή τα 50 χρόνια από το θανατό του, δύο βιβλία αμαυρώνουν τον θρύλο του με εμπεριστατωμένη έρευνα και πολλαπλές αποδείξεις.
Το ίδρυμα Le Corbusier αναφερόταν ως τώρα με πολύ “σεμνό” τρόπο σ΄αυτό το κομμάτι της βιογραφίας του. Ο François Chaslin (Un Corbusier) και ο Xavier de Jarcy (Le Corbusier, un fascisme français) -και πριν απ΄αυτούς ο Marc Perelman (Le Corbusier, une froide vision du monde)- αποκαλύπτουν πως οι φασιστικές ιδεοληψίες του Le Corbusier δεν ήταν μια παροδική τρέλα, αλλά συνοδεύονταν από μια έμπρακτη και σταθερή στράτευση στο πλευρό των γάλλων φασιστών και συνεργατών των Γερμανών.
‘Ηδη από την δεκαετία του ’20, είχε προσεγγίσει στο Παρίσι φασιστικούς κύκλους, ενώ αργότερα συνεργάστηκε με τον αρχηγό του Φασιστικού Επαναστατικού Κόμματος για την από κοινού έκδοση του περιοδικού Plans.
Αυτός που δήλωνε πως “η Αρχιτεκτονική πρέπει να συγκινεί, και η πόλη να χτίζεται στον ήλιο και το φως”, έγραφε στη μητέρα του : “Το χρήμα, οι Εβραίοι (εν μέρει υπεύθυνοι), οι μασόνοι, όλα θα υποστούν το δίκαιο νόμο… Ο Χίτλερ μπορεί να βλέπει σαν επιστέγασμα της ζωής του το μεγαλιώδες έργο του της ανάπλασης της Ευρώπης”.
“Ανακάλυψα πως ήταν πολύ απλά ένας στρατευμένος φασίστας” (Xavier de Jarcy). “
Δεν έχω παρά να επαναλάβω στον Γεώργιο Σαρηγιάννη:
Να συγγράψει, εάν το μπορεί, αντιμετωπίζοντας όσα θετικά έχουν γράψει για τον Le Corbusier σημαντικοί Έλληνες αρχιτέκτονες, ανάμεσά τους και εκείνοι που τον γνώρισαν από κοντά, υπήρξαν συνεργάτες του, και είχαν στρατευθεί στο ΕΑΜικό κίνημα και πολεμήσει το φασισμό-ναζισμό με το όπλο στο χέρι ως ΕΛΑΣίτες.
Οι βιβλιογραφικές μου καταγραφές θαρρώ πως κι αυτόν τον διευκολύνουν στο παραπάνω έργο του, γι’ αυτό και θα τις συνεχίσω…
Κώστας Π. Παντελόγλου
αγαπητέ Κώστα!
τα έχω γράψει : http://www.GreekArchitects.gr άρθρα “Ιδεολογία και Πολεοδομία” και “Τάξη και αταξία στην πόλη” και σποραδικά και αλλού (Αριστερή Ιδεολογία Α,Β,Γ, , και η αρχιτεκτονική του ’60 κ.α. στο ίδιο περιοδικό, ακόμη και στο Δελτίο του ΣΑΔΑΣ (βλ. βιβλιογραφία αναλυτική στο “Ιδεολογία και Πολεοδομία” ). Θα πρέπει κάποια στιγμή να κατανοήσουμε ότι η Ιστορία δεν γράφεται μέσα από τις συναισθηματικές αναμνήσεις αυτών που γνώρισαν τον Λε Κορμπυζιε (Κανδύλης, Προβελέγιος, Ξενάκης, Σαπόρτα κ.α.) αλλά από τα πραγματικά γεγονότα. Και κάτι ακόμη, δεν σου κάνει εντύπωση πώς ένας ελασίτης να εκθειάζει τον Λε Κορμπυζιε όταν αυτός επαινούσε τον Χίτλερ, συνεργαζόταν με τον Μουσολίνι και το Πεταίν, και δημοσίευε σχέδια “γιά μιά φασιστική Αντίς Αμπέμπα” (1936) και γιά “μιά Ευρώπη ενιαία από τον Ατλαντικό ως τα Ουράλια” με κέντρο το Βερολίνο (1943) ;;; ήμουν φίλος με τον Αριστομένη, που πολύ τον εκτιμούσα, όμως ο συναισθηματισμός του και η αγάπη του γιά τον “Δάσκαλό του” τον Λε Κορμπυζιε δεν τον άφηνε να δεί καθαρά ποιός ήταν αυτός ο κύριος. Ηταν πάρα πολύ συναισθηματικός και σωστός ο Αριστομένης, και αυτό ήταν πολύ καλό, θα ξέρεις ίσως ότι μιά ομάδα νεαρών “αναρχικών” είχε κάνει κατάληψη στο σπίτι του στο Μεταξουργείο, και ο Αριστομένης πήγε τα Χριστούγεννα και τους κέρασε σαμπάνιες. Πολύ σωστή πράξη, βαθειά συναισθηματική αλλά και σωστά (κατά την γνώμη μου) και πολιτική, τα παιδιά ανήκαν στην εξωκοινοβουλευτική Αριστερά με την οποία μπορεί σε θέματα στρατηγικής να μην συμφωνώ, όμως η τακτική τους είναι αποτελεσματική, και πρέπει να τους το αναγνωρίσουμε ! (και ο Λένιν τους αναγνώριζε πολλά, άλλο αν τους πολεομούσε) Και αυτό το αναγνώριζε και ο Αριστομένης, πράγμα που τον τιμά ιδιαίτερα. Ομως, δεν μπόρεσε να απαλλαγεί από την προσήλωσή του στον Κορμπύ, δεν φταίει όμως αυτός, όλη η Αριστερά ήταν φιλικά προσκείμενη προς τον Κορμπύ, γιά τους λόγους που αναλύω στα παραπάνω άρθρα μου. Με πολύ φιλικούς χαιρετισμούς, και με πολύ εκτίμηση στην δουλειά σου, μπορεί μερικές φορές να διαφωνούμε σε μερικά σημεία, όχι σε πολλά, αλλά αυτό δεν μειώνει την αξία της! Νάσαι πάντα καλά και να γράφεις και να τα συζητάμε! Γιώργος