Image

Ο Τέλλος Άγρας στα φοβερά χρόνια της Κατοχής

tellos-agras“Αλλά μήπως ο Άγρας δεν ήταν ο εαυτός του όταν κρατούσε το ντενεκεδάκι του συσσιτίου και καθόταν στην ουρά να πάρει κουκόζουμο; Μια μέρα δεν πήρε ούτε κι απ’ αυτό. Τον συνάντησα ένα απομεσήμερο στον Βασιλικό Κήπο. Ο Άγρας έξω από την Εθνική Βιβλιοθήκη ήταν το πιο σπάνιο φαινόμενο. Και όμως, εκείνη την ημέρα έκανε βόλτες μεσ’ τον Βασιλικό Κήπο. Είχε αρχίσει πια να “εξέρχεται”; Ποιος ξέρει. Κρατούσε το άδειο δοχείο της κονσέρβας και το πηγαινόφερνε σαν αγιαστούρα. Αγνώριστος από την πείνα όπως όλοι μας. Τον σταμάτησα. Διαμαρτύρονταν για την κατάσταση και κυρίως για το συσσίτιο των λογοτεχνών, όπως μπορούσε να διαμαρτύρεται ένας Άγρας: “Φρίκη, φίλε μου, να μην μπορείς να πάρεις ούτε κουκόζουμο!”. Δεν ήταν εκείνη την ώρα ο κριτικός ή ο ποιητής, ήταν θυμάμαι ένας άνθρωπος που δεν μπορούσε να πάρει κουκόζουμο. Ήμουνα πιο πλούσιος απ’ αυτόν, είχα ένα κουπάκι μαύρη σταφίδα και την μοιράστηκα μαζί του. Μ’ ευχαρίστησε και τα τελευταία του λόγια, θυμάμαι, ήταν μια κριτική παρατήρηση για ένα βιβλίο που είχε κυκλοφορήσει εκείνες τις ημέρες. Δεν μπορούσε και μεσ’ την πείνα του ακόμη να ξεχάσει τον τεχνοκρίτη”.

Τα παραπάνω απόσπασμα είναι από ένα άρθρο του Γιάννη Σφακιανάκη για τον Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, άρθρο δημοσιευμένο στο περιοδικό “Ο Αιώνας μας” τον Ιανουάριο του 1951.

Ο Τέλλος Άγρας ήταν ποιητής, κριτικός και είχε την ιδιότητα του τμηματάρχη της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Το όνομά του ήταν Ευάγγελος Ιωάννου. Είχε γεννηθεί το 1899 και άφησε την τελευταία του πνοή στις 12 Νοεμβρίου 1944. Στις 11 Οκτωβρίου, παραμονή της Απελευθέρωσης, μια αδέσποτη σφαίρα στον αστράγαλο, στη γωνία Αγίου Μελετίου και Πατησίων, τον είχε στείλει σ’ ένα θάλαμο της τρίτης θέσης του Νοσοκομείου “Ευαγγελισμός”…

Οφείλω να σημειώσω πως όσα σήμερα καταχώρησα στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας” τα άντλησα από δημοσίευμα της Μαρίας Στασινοπούλου στο περιοδικό “Διαβάζω”, τεύχος 104, 17 Οκτωβρίου 1984.

Κώστας Π. Παντελόγλου