Στο Τέταρτο Συνέδριο των Πόλεων της Ελλάδος, που έλαβε χώραν τα τέλη Νοεμβρίου 1951, ακούστηκαν και τα ακόλουθα, επίκαιρα και στις μέρες μας:
“… Ένα από τα κύρια προβλήματα … είναι η ρύθμισις της βιομηχανίας και βιοτεχνίας εκάστης πόλεως και περιοχής, κατά τρόπον ώστε να εξασφαλίζεται η χρησιμοποίησις των τοπικών δυνάμεων εργασίας και των πλουτοπαραγωγικών πόρων, ίνα μη επέρχεται ο μαρασμός της περιοχής … αλλά και ίνα επιτυγχάνεται η καλλιτέρα κατανομή εισοδήματος εις το σύνολον. …
Ουδέποτε η ανάγκη προγράμματος βιομηχανικής κατανομής κατέστη τόσον αισθητή όσον κατά την παρούσαν στιγμήν εις την χώραν ημών, απαραιτήτου να προσαρμόση την παραγωγήν προς τας μορφάς και τας ανάγκας της τοπικής ζωής. …
Μολονότι βεβαίως η μεγάλη βιομηχανική επιχείρησις παρουσιάζει αναμφισβήτητα οικονομικά πλεονεκτήματα, εν τούτοις, εις ουδεμίαν χώραν υπεστηρίχθη ότι μόνον δια της βιομηχανίας θ’ αναπτυχθή η εθνική οικονομία. …
Παρ’ ημίν, είναι γνωστόν, ότι η χειροτεχνία και βιοτεχνία διεκρίθησαν ανέκαθεν εις την μεταξουργίαν φυσικής μετάξης, την υφαντουργίαν ωρισμένων ειδών υφασμάτων, την ταπητουργίαν, τα κεντήματα, την ξυλουργικήν, την αγγειοπλαστικήν, την λεπτουργικήν, την επιπλοποιΐαν, την χρυσοχοΐαν, κλπ. …
… χρειάζονται δραστήρια μέτρα … δια την κατά προτίμησιν ενίσχυσιν και κατοχύρωσιν … της συνεργατικής και συνεταιριστικής οικονομίας.
… Η επίτευξις του σκοπού αυτού δύναται να προωθηθή μόνον δια της οργανώσεως κατά περιοχάς, υπό την πρωτοβουλίαν και τον έλεγχον των Οργανισμών της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως “Βιοτεχνικών Κοινών”, συνεργατικής συνεταιριστικής κοινοπραξίας των βιοτεχνών χειροτεχνών και οικιακής οικονομίας, δι’ ων “Κοινών” να διοχετεύονται τα πιστωτικά μέσα και τα οικονομικά μέσα του Κράτους”.
Οφείλω τώρα να προσθέσω πως τα παραπάνω περιλαμβάνονταν σε εισήγηση του Δημητρίου Ψαρού, παρέδρου τότε του Συμβουλίου της Επικρατείας· εισήγηση που αναφερόταν στα σύγχρονα προβλήματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα.
Κώστας Π. Παντελόγλου
