Στην εργασία μου με τίτλο Περί της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως λόγος ουσιαστικός. Συλλογή κειμένων διακεκριμένων επιστημόνων, έχω συμπεριλάβει και ένα κείμενο του Αλέξανδρου Σβώλου, το οποίο θα μπορούσε να συνοψιστεί στα παρακάτω χρήσιμα και ίσως σωστικά αυτά τα χρόνια της ολομερούς κατάπτωσης και παρακμής:
“Είναι απαραίτητον ο Λαός να ημπορέση να εισέλθη εις την Δημοσίαν Ζωήν· κάποιοι νέοι θεσμοί χρειάζονται και μεταξύ αυτών κανείς ίσως δεν είναι ευεργετικώτερος από την Τοπικήν Αυτοδιοίκησιν· Αυτοδιοίκησιν ισχυράν από των κατωτέρων μέχρι των ανωτέρω βαθμίδων, Αυτοδιοίκησιν ζώσαν εις βαθμόν ώστε να κινή το ενδιαφέρον του Λαού και πλουσίαν εις βαθμόν ώστε να ικανοποιή και τα συμφέροντα και τας φιλοδοξίας του – Η Αυτοδιοίκησις υψώνεται εις το καλύτερον Πολιτικόν Σχολείον – Η ψυχοκαλλιεργητική σημασία των θεσμών της Αυτοδιοικήσεως· δια μέσου αυτών θα χυθή περισσότερον φως εις την πολιτικήν ζωήν της Ελλάδος”.
Κώστας Π. Παντελόγλου
