Διαβάζοντας στα πρακτικά της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής των Ελλήνων τα ψελλίσματα για το Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας-Αττικής κλπ. βουλευτών που νομίζουν πως είναι αριστεροί ή και κομμουνιστές, θυμήθηκα τον σχετικό εγερτήριο λόγο της Αριστεράς της Νιότης μας, όπως αυτός διατυπώθηκε 50 χρόνια πριν εν όψει των Δημοτικών Εκλογών της 5ης Ιουλίου 1964, από τον υποψήφιο Δήμαρχο Αθηναίων Καθηγητή Νίκο Κιτσίκη (Βουλευτή εν τω μεταξύ της προδικτατορικής ΕΔΑ και Μέλους της Εκτελεστικής της Επιτροπής), που αναδείχθηκε πρώτος σ’ αυτές τις Εκλογές με ποσοστό 30,08% και 89.741 ψήφους επί 298.306 ψηφισάντων.
Στο Πρόγραμμα του Συνδυασμού του για το ζήτημα που εδώ μας απασχολεί σημειωνόταν τούτο:
“Η Αθήνα, αν δεν ληφθούν ριζικά μέτρα, κινδυνεύει να πεθάνει τα επόμενα δέκα χρόνια από ασφυξία. Εξελίσσεται και θεριεύει χωρίς ενιαίο πολεοδομικό σχέδιο, στα τυφλά. Και υποφέρει από άποψη κυκλοφοριακή, ρυμοτομίας, έλλειψη πρασίνου, λαϊκής στέγης κλπ. Το πρόβλημα αυτό έχει πάρει τέτοιες διαστάσεις που αποτελεί το “κλειδί” για όλα τα άλλα προβλήματα της Μείζονος Αθήνας (Λεκανοπέδιο Αττικής). Έχουμε ως ειδικοί κάνει την διάγνωση της αρρώστειας και ξέρουμε τα μέσα θεραπείας. Προτείνουμε: Η αρμοδιότητα και η ευθύνη αυτή να περάσει εξ ολοκλήρου στον φυσικό της φορέα, στον Δήμο Αθηναίων που επικεφαλής Διαδημοτικού Οργάνου θα συντάξει πλήρη χωροταξική μελέτη για όλη την Αθήνα με ενιαίο σχέδιο, που σ’ αυτό θα προβλέπεται και θα ρυθμίζεται η παραπέρα ανάπτυξη της Πόλεως (βιομηχανικές ζώνες, πράσινο, κυκλοφοριακές ανάγκες κλπ.). Εκτός από την πλήρη αναδιοργάνωση των αντίστοιχων υπηρεσιών του Δήμου, προβλέπουμε την ίδρυση δίπλα στον Δήμο ενός Ινστιτούτου Πολεοδομικών και Χωροταξικών Μελετών ως συμβουλευτικού οργάνου” (βλ. Εφημ. “Η Αυγή”, 20 Ιουνίου 1964).
Στην ομιλία του στο “Ακροπόλ” για τα προβλήματα των Αθηνών ο Καθηγητής Νίκος Κιτσίκης είχε τονίσει σχετικά:
“… Ο Δήμαρχος Αθηναίων και το Δημοτικό Συμβούλιο, δηλαδή ο Αθηναϊκός Λαός, θα είναι οι αποφασιστικοί παράγοντες για την λύση του δυσχερέστατου προβλήματος του καταρτισμού και της εφαρμογής Ρυθμιστικού Πολεοδομικού και Κυκλοφοριακού Σχεδίου. Θα ζητήσουμε όλες τις αρμοδιότητες για τα πολεοδομικά θέματα και τα σχετικά με την λαϊκή κατοικία, όπως λόγου χάρη συμβαίνει στην Δυτική Γερμανία, όπου τα μεν χωροταξικά θέματα αντιμετωπίζονται από τις κρατικές υπηρεσίες, ενώ οι Πόλεις διατηρούν απόλυτη αυτοτέλεια· οι Δημοτικές τεχνικές υπηρεσίες είναι αρτίως επανδρωμένες ώστε πολεοδομικά θέματα, τα θέματα λαϊκής κατοικίας, η αισθητική έκφραση της Πόλεως και η λειτουργία της ως οργανικού συνόλου, να εξαρτώνται αποκλειστικά από την Δημοτική εξουσία. Η ευθύνη της αναπτύξεως της Πόλεως φέρει την σφραγίδα του Δημάρχου. Στην Σουηδία εργοδότης της μελέτης Σχεδίων Πόλεων και της εκτελέσεως αρχιτεκτονικών έργων είναι ο Δήμος … Στην Ελλάδα όλα τα πολεοδομικά προβλήματα και τα προβλήματα της λαϊκής κατοικίας λύνονται ερήμην του Δήμου·σε όλες τις περιπτώσεις που συζητούνται θέματα σχετικά με την αναμόρφωση της Πόλεως και την κυκλοφοριακή συμφόρηση που την απειλεί με ασφυξία, ο Δήμος Αθηναίων είναι ο μέγας απών. Η συνέχιση της απουσίας του Δήμου Αθηναίων στην λήψη αποφάσεων για την τύχη της Πόλεως δεν είναι ανεκτή…”.
Αναφερόμενος ο Καθηγητής Νίκος Κιτσίκης στον ρόλο του Υπουργείου Δημοσίων Έργων συνέχιζε στην ίδια ομιλία λέγοντας:
“… Η κατάσταση της Πρωτευούσης χειροτερεύει χωρίς τίποτε να μπορεί να την σταματήσει και τούτο γιατί δεν είναι το Υπουργείο Δημοσίων Έργων το κατάλληλο όργανο για την λύση του τεραστίου προβλήματος. Η γραφειοκρατία, η έλλειψη επαφής με τον ταλαιπωρούμενο Λαό, το γεγονός ότι πολύ συχνά δεν έχει την εξαιρετική προσωπικότητα επικεφαλής, ικανή να κινήσει τον δυσκίνητο, ευθυνόφοβο, άστοργο … κρατικό μηχανισμό, είναι μερικοί λόγοι της αποτυχίας· το αποστεωμένο γραφειοκρατικό Δημόσιο πρέπει να αντικατασταθεί με ευέλικτη … φωτισμένη Τοπική Αυτοδιοίκηση. Φυσικά όταν λέμε Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν εννοούμε Δημοτικούς Άρχοντες που γίνονται υποδηματοκαθαριστές του εκάστοτε Πρωθυπουργού” (βλ. Εφημ. “Η Αυγή”, 23 και 24 Ιουνίου 1964).
Δεν τελειώνουν όμως εδώ όσα θέλω να καταχωρήσω στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας” κάτω απ’ αυτόν τον τίτλο – γι’ αυτό θα συνεχίσω και αύριο!
Κώστας Π. Παντελόγλου
