Η “Εντολή”, το βιβλίο της Διδώς Σωτηρίου, περιέχει αναφορές σε στιγμές σημαντικές της Ελληνικής ιστορίας – μια τέτοια αναφορά, με περιεχόμενο το θέμα του τίτλου, είναι και η ακόλουθη (παιδιά βέβαια ήμασταν τότε, μα από εκείνα που δεν τους ξέφευγαν οι εξελίξεις, μια και διαβάζαμε τις εφημερίδες και ακούγαμε με προσοχή τα λόγια των μεγαλυτέρων του άμεσου περίγυρού μας):
“… Η CIA έχει εντολή να ξεμπερδεύει με τις Ελληνικής “εκκρεμότητες”, να κάνε πρωθυπουργό τον Παπάγο και να προωθήσει στις πιο καίριες θέσεις του κρατικού μηχανισμού τον ΙΔΕΑ.
Ωρισμένα ζωντανά στελέχη της ΕΠΕΚ βλέπουν με πολλή ανησυχία τις κινήσεις “φίλων” και εχθρών και πιέζουν την κυβέρνηση έστω και καθυστερημένα, ν’ αντιδράσει. Η ανησυχία τους έγινε ακόμα πιο μεγάλη όταν είδαν να σκαρώνεται στο άψε-σβήσε κείνη η δίκη των ασυρμάτων …
… ένα πρωί καλεί ο Πιουριφόι στην (Αμερικανική) πρεσβεία τον Μοάτσο και του δηλώνει χωρίς περιστροφές: “Η κυβέρνησίς μου πιστεύει ότι μια επιστροφή του εκλογικού συστήματος της αναλογικής εις την Ελλάδα θα είχεν καταστροφικάς συνεπείας δια την ορθήν χρησιμοποίησιν των Αμερικανικών κονδυλίων”.
… Η αγανάκτηση της αριστερής πτέρυγας της ΕΠΕΚ ξεσπάει από τις στήλες του Τύπου της. Δεν παραπονιέται πια, καταγγέλλει:
“Η περίτεχνος διπλωματική γλώσσα, την οποίαν χρησιμοποίησε το Σταίητ Ντηπάρτμεντ, δεν κατώρθωσε να καλύψη την βάναυσον επέμβασιν του κ. Πιουριφόϊ εις το εσωτερικό της χώρας… Δεν κατέστη δυνατόν να αποκρυβή ότι η επέμβασις αυτή εξυπηρέτησε τα σχέδια και τους σκοπούς του ενεδρεύοντος κρυπτοφασισμού.
… Το τελευταίον μέγα ολίσθημα του κ. Πιουριφόΐ έδωσεν αφορμήν να τεθή πλέον επί τάπητος εις όλον τον κόσμον, το πρόβλημα των σχέσεων των ΗΠΑ προς τας Ευρωπαϊκάς δυτικάς δυνάμεις… Ο Ελληνικός λαός δεν θα δυνηθή ποτέ να συνηθίση εις την ιδέαν ότι πρέπει να υπακούη επειδή είναι πτωχός…”.
Το αυτί των Αμερικανών δεν ιδρώνει. Βάζουν σ’ ενέργεια και τον οικονομικό πόλεμο, να τελειώνουν.
“Απροσδόκητος υπαναχώρησις των Αμερικανών εκ των συμφωνηθέντων δια τα έργα ανασυγκροτήσεως, ανατρέπει άρδην όλας τας ληφθείσας αποφάσεις… Περικόπτονται κατά 25% τα κονδύλια της Αμερικανικής βοηθείας. Αυξάνουν οι φόροι και οι τελωνειακοί δασμοί, οι τιμές των ειδών πρώτης ανάγκης, παραλύει το εμπόριο. Μπαίνουν περιορισμοί στο ψωμί. Η γονατισμένη απ’ τα πολεμικά βάρη Ελλάδα πιέζεται να πληρώση δια τας ξένας βάσεις! Ακόμα και ματαίωσιν του Πασχαλινού δώρου των υπαλλήλων και συνταξιούχων αξιώνουν”.
“Επί μήνας η αγορά δεν έχει ψωμί, διότι κάποιοι από τους Συμβούλους έχουν αντιρρήσεις. … Δεν επιτρέπεται η εισαγωγή κατεψυγμένου κρέατος, που είναι τόσον αναγκαίον δια την διατροφήν του Λαού και συγκράτησιν των τιμών, διότι δεν εγκρίνει κάποιος άλλος Σύμβουλος, ενώ επιτρέπεται η αθρόα εισαγωγή πολυτελών αυτοκινήτων κλπ., διότι κάποιος άλλος Σύμβουλος το επιτρέπει. Άλλοι πάλιν ενδιαφέρονται δια να επικαθίση εις την ράχην του Αθηναϊκού λαού επί 32 ακόμη χρόνια η περιβόητη ΟΥΛΕΝ η οποία καταδυνάστευσε και εξεμεταλλεύθη, πέραν παντός ορίου, τον λαόν των Αθηνών και δεν καταδέχεται ούτε εις έλεγχον να υποβάλλεται, ούτε από Έλληνα δικαστή να δικάζεται. Ευτυχώς που δεν ενδιεφέρθη ακόμα κανείς να μας συμβουλεύση να αντικαταστήσουμε την ρετσίνα με κόκα-κόλα…”.
Είπαμε, παιδιά ήμασταν τότε, αλλά ξέραμε ότι στελέχη της Αμερικανικής Αποστολής υπήρχαν ως Σύμβουλοι σε όλα τα Υπουργεία, Οργανισμούς κλπ. Χωρίς την δική τους υπογραφή δεν γινόταν τίποτα, ούτε επί παραδείγματι μια εισαγωγή μηχανήματος χρήσιμου προς παραγωγή προϊόντων – για να εισάγει ο πατέρας μου από την γειτονική Ιταλία μια μηχανή προς παραγωγήν πλαστικών αντικειμένων (Negri Bossi Milano) Σύμβουλος εγκατεστημένος στο Υπουργείο Εμπορίου υπέγραψε.
Είπαμε, παιδιά ήμασταν τότε, αλλά εμείς προμηθευόμασταν με το δελτίο το ψωμί από τους φούρνους του Πιτταρά (στην Νέα Μάδυτο), του Βαϊκούση (στην οδό Φωκών δίπλα στο Γήπεδο της ΑΕΚ) ή του Κελάνδρια (στην οδό Μυριοφύτου απέναντι από το τότε Δημαρχείο της Νέας Φιλαδέλφειας) – για να αναφέρω τρεις μόνο από τους φούρνους της πόλης μας τα χρόνια εκείνα…
Κώστας Π. Παντελόγλου
