Image

Οδός Λαμπράκη: Τι θα έγραφα στα “Οδωνυμικά ΝΦ-ΝΧ”


Έχω υποσχεθεί να συμβάλλω σε διορθώσεις και συμπληρώσεις των “Οδωνυμικών ΝΦ-ΝΧ”, που κυκλοφόρησαν πρόσφατα από το ΠΠΙΕΔ, ούτως ώστε σε μια επόμενη έκδοσή τους να είναι καλύτερα.

Τι θα έγραφα για την οδό Λαμπράκη λοιπόν;

“Αναφέρεται στον Γρηγόρη Λαμπράκη, που γεννήθηκε στην Κερασίτσα Αρκαδίας το 1913. Υπήρξε γιατρός (Υφηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών) – αθλητής (δώδεκα φορές Βαλκανιονίκης, εφτά ατομικά και πέντε ομαδικά, δέκα φορές Πανελληνιονίκης και ρέκορντμαν στο άλμα εις μήκος με 7,37 μ., που έμεινε ακατάρριπτο επί 21 χρόνια [1938-1959]) – δραστήριος κοινωνικός και πολιτικός παράγοντας. Τα χρόνια της Κατοχής ήταν επικεφαλής της αντιστασιακής οργάνωσης “Ένωση Ελλήνων Αθλητών”. Στις βουλευτικές εκλογές της 29ης Οκτωβρίου 1961 εξελέγη βουλευτής της Α’ Περιφέρειας Πειραιά, ως ανεξάρτητος συνεργαζόμενος με την ΕΔΑ. Διακρίθηκε ιδιαιτέρως στον αγώνα για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων και συνέβαλε ουσιωδώς στο Κίνημα της Ειρήνης από τη θέση του ως ένας εκ των Αντπροέδρων της Ελληνικής Επιτροπής διά την Διεθνή Ύφεσιν και Ειρήνην (ΕΕΔΥΕ). Πραγματοποίησε μόνος αυτός εντέλει την Α’ Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης στις 21 Απριλίου 1963, την οποία είχε οργανώσει ο Σύνδεσμος Νέων για τον Αφοπλισμό και την Ειρήνη “Μπέρτραντ Ράσσελ”. Δολοφονήθηκε από το αστυνομικό παρακράτος στη Θεσσαλονίκη τον Μάιο του 1963. Την κηδεία του παρακολούθησαν εκατοντάδες χιλιάδες νέων και μεγαλύτερων σε ηλικία πολιτών, με παρουσία όλης της δημοκρατικής και αριστερής ηγεσίας, που είχαν καταλάβει ολόκληρο τον χώρο του κέντρου της Αθήνας από την Μητρόπολη έως το Α’ Νεκροταφείο. Μετά από λίγες ημέρες συγκροτήθηκε από παράγοντες της τέχνης, της επιστήμης και της νέας γενιάς – ανάμεσά τους και ο νεαρός Φιλαδελφειώτης φωτοειδησεογράφος Αλοΰζιος (Ζάκης) Κουνάδης, πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Ελληνικής Μουσικής (ΣΦΕΜ) – η Δημοκρατική Κίνηση Νέων “Γρηγόρης Λαμπράκης”, η οποία ανέπτυξε πλούσια και πολύμορφη δράση. Ο Γρηγόρης Λαμπράκης τιμήθηκε στη Νέα Φιλαδέλφεια και με εκδήλωση που οργανώθηκε από τον Σύλλογο Φίλων Ελληνικής Μουσικής (ΣΦΕΜ) στον δημοτικής ιδιοκτησίας θερινό κινηματογράφο “Άλσος”, η οποία απαγορευθείσα καταρχάς από την Ασφάλεια στις 12 Αυγούστου 1963, πραγματοποιήθηκε τελικά στις 9 Σεπτεμβρίου 1963 με μεγάλη επιτυχία. Ο Γρηγόρης Λαμπράκης ενέπνευσε και τον συγγραφέα Βασίλη Βασιλικό, ο οποίος και με την παρότρυνση του Δημήτρη (Μίμη) Δεσποτίδη του “Θεμέλιου” έγραψε το “Ζ”, το οποίο μετέφερε στην κινηματογραφική οθόνη και δι’ αυτής στα πέρατα της οικουμένης ο σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς, με πρωταγωνιστή τον Υβ Μοντάν.
Πηγές:
Δρόμοι της Ειρήνης, Αριθμός φύλλου 66, Ιούνιος 1963, Αφιέρωμα στον Γρηγόρη Λαμπράκη
Ο Κόσμος της Ν. Φιλαδέλφειας, αρ. Φυλ. 1, Αύγουστος 1984 [Καλλιτεχνική εκδήλωση στη μνήμη του Λαμπράκη]
Κώστας Π. Παντελόγλου, Ποιος είχε την πρωτοβουλία και οργάνωσε την Α’ Μαραθώνεια Πορεία Ειρήνης που πραγματοποιήθηκε την 21η Απριλίου 1963, Εκδόσεις Παντελόγλου, Αθήνα 2003
Κώστας Π. Παντελόγλου, Πλατεία Πατριάρχου, η καρδιά της Νέας Φιλαδέλφειας, Κέντρο Ιστορίας Νέας Φιλαδέλφειας (Κ.Ι.ΝΕ.ΦΙΛ.), 2017″

Κώστας Π. Παντελόγλου