Όσα ακολουθούν είναι απόσπασμα από λόγο του κ. Κυριαζίδη, Διευθυντή Υγιεινής του Δήμου Αθηναίων σε συζήτηση περί της Υγιεινής στο Β’ Συνέδριο των Πόλεων της Ελλάδας. Δημοσιεύτηκε στην Επιθεώρηση της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, Έτος Ι’, Τεύχος Β’-Γ’, Απρίλιος Σεπτέμβριος 1931. Συμπεριλήφθηκαν στην εργασία του μαθητή της Β3 τάξης του 2ου Γυμνασίου Νέας Φιλαδέλφειας Παντελή Παντελόγλου με τίτλο Νέα Φιλαδέλφεια. Προσέγγιση ζητημάτων τοπικής ιστορίας (Μάιος 1990, σελ. 28-29):
“Ο κ. Δήμαρχος Αθηναίων [πρόκειται για τον γιατρό Σπύρο Μερκούρη, παππού της Μελίνας Μερκούρη, ο οποίος υπηρέτησε επί μακρόν και ως Δήμαρχος τον Δήμο Αθηναίων] … έκρινε επιβεβλημένο όπως ιδρύση μετά έγκρισιν της Νομαρχίας Αττικοβοιωτίας, Δημοτικών Υπηρεσιών Υγιεινής, εις ην ανέθηκε την οργάνωσιν κοινωνικής ιατρικής και κοινωνικής υγιεινής του Δήμου, το δε τον συντονισμόν των ενεργειών Τεχνικών Δημοτικών Υπηρεσιών προς τας σημερινάς απαιτήσεις της υγιεινής. […]
[…] Η δράσις της Υπηρεσίας της Ελονοσίας κατά το παρελθόν έτος δεν περιωρίσθη μόνον, ως εγένετο έκπαλαι, εις την εξυγίανσιν της κοίτης του Ιλισσού, αλλ’ επεξετάθη εφ’ όλων των σημείων των ευρισκομένων εντός και εις την περιφέρειαν της πόλεως, τα οποία μεταβάλλονται καθ’ έκαστον θέρος και φθινόπωρον εις ελειογενείς εστίας.
Πάντα τα σημεία ταύτα της πόλεως ευρίσκονται υπό την συνεχή επίβλεψιν της Υπηρεσίας Καταπολεμήσεως της Ελονοσίας, παρά δε τας επανειλημμένας βροχάς, αι οποίαι επισυνέβησαν κατά το παρελθόν θέρος, κατωρθώθη η μη συρροή ομβρίων υδάτων και η παρεμπόδισις αναπτύξεως ανωφελών κωνώπων. Επί πλέον, εις όσους συνοικισμούς ως π.χ. εις τον συνοικισμόν Νέας Φιλαδελφείας και εις το χωρίον Κουκουβάουνες, εσημειώθησαν περιπτώσεις ελονοσίας, απεστάλη ειδικόν συνεργείον προς μικροσκοπικήν εξέτασιν του αίματος και παροχήν κινίνης θεραπευτικώς. Συγχρόνως, εις τα μέρη ταύτα, κατεβλήθη εντατική προσπάθεια προς εξυγίανσιν των πέριξ ελών…”
Προσθέτω μόνο πως ο Μικρασιατοπροσφυγικός συνοικισμός της Νέας Φιλαδέλφειας τα χρόνια 1927-1934 υπαγόταν στον Δήμο Αθηναίων.
Κώστας Π. Παντελόγλου
