Στη σελίδα 174 του βιβλίου που κυκλοφόρησε το ΠΠΙΕΔ αναγράφεται ο πληθυσμός της ΝΦ στα 1951 (10.187), στα 1961 (15.564) και στα 1971 (19.639). Πώς ερμηνεύει αυτή την εξέλιξη ο συντάκτης του κεφαλαίου “Νέα Φιλαδέλφεια: Μια πόλη σε κίνηση”;
Να πώς την ερμηνεύει: “Στα στοιχεία αυτά συναντιέται η βελτίωση των όρων ζωής (!), η μείωση της παιδικής θνησιμότητας (!), η ομαλοποίηση της κοινωνικής ζωής (!) και φυσικά η μεγάλη μεταβολή που επέφερε η εσωτερική μετανάστευση (…)”.
Για τον συντάκτη του κεφαλαίου “Νέα Φιλαδέλφεια: Μια πόλη σε κίνηση” δεν υπάρχουν δύο πράγματα: πρώτον δεν υπάρχουν οι μελέτες από το 1955 έως το 1957 του δημιουργικού αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη και της ομάδας του, όσο υπηρετούσε ως προϊστάμενος του Τμήματος Μελετών του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, μελέτες διατάξεως των σχετικών κατοικιών (διώροφων σε στοίχους ή τριώροφων πολυκατοικιών) σε οργανωμένα οικιστικά σύνολα, και οι συνθήκες κατασκευής τους για τις οποίες ο Άρης Κωνσταντινίδης έχει δημοσιεύσει σχετικά – και δεύτερον η κατοίκησή τους αρχής γενομένης την άνοιξη του 1958.
Η πρώτη κλήρωση πραγματοποιήθηκε στο Σχολείο το Μεγάλο (2ο Δημοτικό Σχολείο) στις 23 Μαρτίου 1958, αφορούσε δε 560 κατοικίες – δόθηκαν μάλιστα και τα επαγγέλματα των κληρωθέντων από το Υπουργείο Εργασίας. Πρόσφατα, 23 Ιουνίου 2019, έγραψα σχετικά στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”. Τα σημειούμενα σχετικά στη σελίδα 175 του βιβλίου που κυκλοφόρησε το ΠΠΙΕΔ δημιουργούν λανθασμένες εντυπώσεις.
Σημειώνεται ακόμη στη σελίδα 174 και τούτο: ότι η εσωτερική μετανάστευση “ειδικά στη Νέα Φιλαδέλφεια σχετίζεται με την ύπαρξη και λειτουργία του πλέγματος των βιοτεχνιών και βιομηχανιών της ευρύτερης περιοχής (…)”.
Η διατύπωση αυτή δεν έχει καμμιά σχέση με την πραγματικότητα της εποχής, όπως τη ζήσαμε, και την αποτύπωσε το Πανδημοκρατικό Αγροτικό Μέτωπο Ελλάδος (Π.Α.Μ.Ε.), που συγκρότησαν η ΕΔΑ, το Εθνικό Αγροτικό Κόμμα και Συνεργαζόμενοι ενόψει των βουλευτικών εκλογών της 29ης Οκτωβρίου 1961, σε τεύχος που κυκλοφόρησε τότε στην ευρύτερη περιοχή. Εκεί σημειωνόταν ότι:
“Έκλεισαν τα εργοστάσια της “Εριουργίας”, της “Βαμβακουργίας”, της “Μεταξουργίας”, του “Μποσταντζόγλου” και του “Σινάνογλου”, που απασχολούσαν περίπου 4.000 εργάτες.
Πολύ πρόσφατα έκλεισαν τα εργοστάσια της “Λανατέξ”, του “Σαραντόπουλου”, του “Έσπερου”, του “Τεγόπουλου”, που απασχολούσαν 1.200 εργάτες.
Τα εργοστάσια “Ελληνίς”, “ΕΒΥΠ” και “Μπριτάννια” περιόρισαν το προσωπικό τους και απέλυσαν τους μισούς εργάτες”(*).
Προσθέτω πως το 1958 είχε κλείσει και η “Χρυσαλλίδα”, που λειτουργούσε από το 1926 – εύλογο θαρρώ τώρα το ερώτημά μου· τα ΑΣΚΙ έχουν, όπως γνωρίζουμε, και τα Αρχεία της προδικτατορικής ΕΔΑ. Το τεύχος αυτό του Π.Α.Μ.Ε. δεν υπάρχει στα Αρχεία της ΕΔΑ ή οι συνεργάτες των ΑΣΚΙ δεν αναζήτησαν ό,τι χρήσιμο εκεί για την έρευνά τους και κατέφυγαν σε ανοησίες για να γεμίσει η σελίδα. Από την άλλη μεριά, γιατί μας ταλαιπωρούν με δικές τους αναφορές περί εργατικών κατοικιών (σελ. 175), αντί να δώσουν το λόγο σε εκείνους που μελέτησαν το θέμα “εργατικές κατοικίες” και παρακολούθησαν την κατασκευή τους, προσπαθώντας να περισώσουν το χρήσιμο κοινωνικό έργο τους από τις σκοπιμότητες πολιτικών, γραφειοκρατών και εργατοπατέρων; Τα όσα έχει γράψει σχετικά ο Άρης Κωνσταντινίδης, χωρίς να είναι τα μόνα, είναι άκρως λεπτομερή και διαφωτιστικά.
(*) Θα ήθελα πάντως εδώ να σημειώσω ότι ο Λουκάς Π. Χριστοδούλου στο έργο του Οι εκλογές στη Νέα Ιωνία 1923-1975. Βουλευτικές Δημοτικές Γερουσιαστικές Δημοψηφίσματα, Έκδοση του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. Δήμου Ν. Ιωνίας, 2016, έχει αναφερθεί στο τεύχος αυτό του Π.Α.Μ.Ε. (βλ. σελ. 137). Και εγώ φυσικά το αναφέρω σε ανέκδοτη σχετική εργασία μου, τον τίτλο της οποίας σημείωσα σε προηγούμενη δημοσίευσή μου στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας”.
Κώστας Π. Παντελόγλου
