Το βιβλίο που κυκλοφόρησε το ΠΠΙΕΔ έχει κι ένα κεφάλαιο με τίτλο “Οι απαρχές του αθλητισμού στη Νέα Φιλαδέλφεια και στη Νέα Χαλκηδόνα κατά τον Μεσοπόλεμο”.
Πρόκειται για άκρως ελλειπτικές, αναντίστοιχες με την πραγματικότητα ή και εξεζητημένες αναφορές στα αθλητικά ΝΦ-ΝΧ, ενταγμένες σε ένα υποθετικό κοινωνικοοικονομικό και πολιτικό και καλά πλαίσιο. Γι’ αυτό και πρόκειται για σελίδες άψυχες (101-117) από αθλητική πλευρά.
Σελίδες επί των οποίων δεν μπορεί να εδρασθεί η αθλητική δραστηριότητα συλλόγων και προσώπων των τότε και επόμενων δεκαετιών μέχρι των ημερών μας.
Δεν ήταν βέβαια αυτός ο σκοπός και γι’ αυτό δεν επετεύχθη. Άλλος ήταν ο σκοπός· να δοθεί η ευκαιρία ώστε σε ένα βιβλίο που υποτίθεται ότι αναφέρεται στην ιστορία ΝΦ-ΝΧ και κυκλοφορεί από τον Δήμο (ΠΠΙΕΔ), να γραφούν τα ακόλουθα:
- “Ο σύλλογος όμως που έμελε να κυριαρχήσει στην περιοχή και να συνδεθεί όσο κανείς άλλος με αυτή θα ήταν η Αθλητική Ένωση Κωνσταντινουπόλεως (ΑΕΚ), το όνομα της οποίας θα αποτελούσε τις επόμενες δεκαετίες συνώνυμο της Νέας Φιλαδέλφειας” (σελ. 102).
- “Η δε άφιξη στην περιοχή ενός μεγάλου αστικού σωματείου της Αθήνας, όπως η ΑΕΚ, επέδρασε καταλυτικά στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας της Νέας Φιλαδέλφειας και της Νέας Χαλκηδόνας και στη συγκρότηση της συλλογικής μνήμης των κατοίκων” (σελ. 104).
- “για τους φιλάθλους της ΑΕΚ (…) η Νέα Φιλαδέλφεια αποτελεί συνώνυμο της αγαπημένης τους ομάδας, μήτρα μιας έννοιας με ιδεολογικές προεκτάσεις και υπαρξιακό υπόβαθρο. Η μεταπολεμική ταυτότητα της ΑΕΚ άρχισε να σφυρηλατείται από τα χρόνια της Κατοχής” (σελ. 115).
Παρελαύνει έτσι στις αφιερωμένες στην αθλητική δραστηριότητα ΝΦ-ΝΧ σελίδες του βιβλίου που κυκλοφόρησε το ΠΠΙΕΔ ο Σπύρος Τζόκας, ο Κυριάκος Χήνας, η Λέσχη Ιστορίας και Πολιτισμού της ΑΕΚ. Πάλι καλά που τα αντιφά, τα αριστερά και άλλα κουφά δεν παρελαύνουν επί του παρόντος· ίσως αργότερα, μαζί με το “ΑΕΚ ή φάπα”.
Στις σελίδες τις αφιερωμένες στην αθλητική δραστηριότητα ΝΦ-ΝΧ συγκαλύπτεται με τρόπο έντεχνο το γεγονός ότι τον χώρο που εξασφαλίστηκε με ενέργειες του Ιωάννη Χρυσάφη και όχι Χρυσαφίδη, όπως γράφουν (σελ. 108) στη Νέα Φιλαδέλφεια για άθληση των παιδιών των προσφύγων, τον οικειοποιήθηκε στη συνέχεια η φιλοξενηθείσα στην πόλη ΑΕΚ, με ριγμένο τον “Ιωνικό”, παρά το γεγονός ότι στους πρώτους κατοίκους της Νέας Φιλαδέλφειας οι εκ Σμύρνης και Βουρλών προερχόμενοι ήταν τριπλάσιοι των εκ Κωνσταντινουπόλεως.
Γράφονται κι άλλα στο κεφάλαιο αυτό:”Για τεράστιο μνημονικό απόθεμα στο οποίο έχουν επισωρευθεί οι αναμνήσεις της προσφυγιάς, των πολέμων, της Κατοχής, των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων, της μετανάστευσης και των κοινωνικών αγώνων”(σελ. 115), για την παγκοσμιότητα της ΑΕΚ (σελ. 116), και ότι το Γήπεδο της Ένωσης μετατράπηκε σε τοπόσημο για τη Νέα Φιλαδέλφεια και ολόκληρη την Ελλάδα.
Για να εκφραστώ κι εγώ με ένα “φαίνεται” – συχνό πυκνό στο βιβλίο που κυκλοφόρησε το ΠΠΙΕΔ -φαίνεται λοιπόν πως τον Ανδρέα Μπαλτά (αυτός είναι προφανώς ο συγγραφέας του σχετικού κεφαλαίου) χαρακτηρίζει ισχυρό φαντασιακό. Λογικό· η σχέση του με τα του Μουσείου Προσφυγικού Ελληνισμού της “Αγιά Σοφιάς” του Μελισσανίδη τού το προκάλεσε αυτό· ίσως και το συναπάντημά του με τον Αριστείδη Βασιλόπουλο, που μια δόση φαντασιακού, όσο νάναι, του άφησε η παρακολούθηση σχετικών διαλέξεων στο ΠΠΙΕΔ.
Φαίνεται, όμως, πως και ολόκληρη η συγγραφική ομάδα κολυμπάει στο φαντασιακό – στον επίλογο του βιβλίου που κυκλοφόρησε το ΠΠΙΕΔ σημειώνεται:
“Αν η διατήρηση του προσφυγικού προσήμου υπήρξε η μία εμβληματική όψη της μετάβασης στον 21ο αιώνα, η άλλη σχετίζεται με την κατεδάφιση του Γηπέδου της ΑΕΚ “Νίκος Γκούμας”τον Μάιο του 2003. Πρόκειται αναμφίβολα για μια σημαντική στιγμή στην ιστορία της περιοχής, καθώς επί δεκαετίες η Νέα Φιλαδέλφεια ήταν ταυτισμένη στο εθνικό φαντασιακό με την έδρα της ΑΕΚ” (σελ. 217).
Δε χρειάζεται να πω εγώ κάτι άλλο για τα παραπάνω – τους παραπέμπω στα όσα σχετικά γράφει γι’ αυτή την κατεδάφιση στο βιβλίο του με τίτλο Στάδιο ΑΕΚ και η ιστορία του ο έφορος του Γηπέδου της ΑΕΚ, επί προεδρίας Λουκά Μπάρλου, Γεράσιμος Έρτσος, ο οποίος είναι συνάδελφος πολιτικός μηχανικός και ήταν συγχρόνως προϊστάμενος τεχνικών υπηρεσιών του Δήμου Νέας Φιλαδέλφειας…
Κώστας Π. Παντελόγλου
