Η Ηλέκτρα Αποστόλου, του αντιφασιστικού και αντιπολεμικού συνεδρίου του 1933 και επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας στο παγκόσμιο συνέδριο του Παρισιού (1934), βρέθηκε από τις φυλακές Αβέρωφ τον Ιούλιο του 1938 εξόριστη στην Ανάφη, μαζί με την κορούλα της την Αγνή (δικτατορία Μεταξά). Τον Αύγουστο του 1942, περιλαμβανόμενη και αυτή σε μια γκρούπα αρρώστων συντρόφων της, μετάγεται, ειδικά αυτή, στο Τμήμα Μεταγωγών της οδού Νικοδήμου, απ’ όπου στις 9 Σεπτεμβρίου 1942 καταφέρνει να αποδράσει.
Δίνω όμως τώρα τον λόγο στην κλωστοϋφαντουργίνα Δέσποινα Βενετσανοπούλου, δημοτική σύμβουλο Νέας Ιωνίας μεταπολεμικά, και πρόεδρο του Σωματείου Συνταξιούχων Κλωστοϋφαντουργών, για τα συμβαίνοντα από την είσοδο των Γερμανών στην Ελλάδα (βλ. τη μαρτυρία της στο βιβλίο ΠΕΑΕΑ (Παράρτημα Νέας Ιωνίας), Ιωνιώτες Αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, 1998):
“Σε λίγο άρχισαν να λείπουν τα τρόφιμα, το ψωμί, το σαπούνι, τα ρούχα. … Σ’ αυτές τις κρίσιμες στιγμές φάνηκε μέσα στα εργοστάσια η “Λεύτερη Νέα”. Την οργάνωση καθοδηγούσε η Ηλέκτρα Αποστόλου”, η οποία “για να μπορέσει να δημιουργήσει οργάνωση μέσα στα εργοστάσια … έπιασε δουλειά στη “Χρυσαλλίδα”, στην πιο μεγάλη μεταξοβιομηχανία στη Φιλαδέλφεια. …
Τότε φτιάξαμε τις εργοστασιακές επιτροπές και με διαβήματα στη διεύθυνση του εργοστασίου ζητούσαμε τρόφιμα και άλλα. … Σε πάρα πολλά εργοστάσια έγιναν τότε συσσίτια σε καθημερινή βάση. Πέρα απ’αυτό, παίρναμε σαπούνι, λάδι, υφάσματα, κουβέρτες και καθετί από την παραγωγή του εργοστασίου. …
Η ΕΠΟΝ και το ΕΑΜ είχαν αγκαλιάσει τα εργοστάσια της περιοχής, όχι μόνο της Ιωνίας αλλά και της Φιλαδέλφειας. Η Τομεακή Επιτροπή της ΕΠΟΝ είχε τώρα και την Μπριτάννια, το εργοστάσιο του Τεγόπουλου, του Παπαδόπουλου τη Χρυσαλλίδα, τον Έσπερο κλπ. Με πάρα πολλούς εργάτες”.
Προσθέτω και ορισμένες σχετικές πληροφορίες:
- Η “Λεύτερη Νέα” ήταν μια από τις οργανώσεις νεολαίας που μετείχαν στην ιδρυτική σύσκεψη της ΕΠΟΝ στις 23 Φεβρουαρίου 1943 – εκπρόσωπός της η Ηλέκτρα Αποστόλου, η οποία αναδείχτηκε στο προεδρείο της ΕΠΟΝ και ανέλαβε υπεύθυνη διαφώτισης.
- Υπεύθυνη η Ηλέκτρα Αποστόλου στη διαφώτιση και απ’ τη μεριά του Κόμματος ήταν πηγή του καταρράκτη αντιστασιακών μηνυμάτων που πλημμύριζαν όλη την Αθήνα, και την πόλη μας φυσικά, με όλους τους τρόπους (το τρικ, την προκήρυξη, το χωνί, τον τοίχο, τον παράνομο τύπο κλπ.), τα χρόνια 1942, 1943, 1944, επιδιώκοντας τη λάμψη στο μυαλό και τη φλόγα στο στήθος, με εξαιρετικά τα αποτελέσματα.
- Η Ηλέκτρα Αποστόλου “κρατούσε” και μερικές ομάδες εργασίας ΕΑΜιτών επιστημόνων, που μελετούσαν το αύριο της Ελλάδας μετά την απελευθέρωση.
- Η Ηλέκτρα Αποστόλου, όπως και ο αδελφός της Λευτέρης Αποστόλου, που διετέλεσε ο πρώτος κατά σειρά γραμματέας του ΕΑΜ, είχαν ισχυρούς δεσμούς με αγωνιστές της πόλης μας – άλλωστε το Ηράκλειο Αττικής, η αφετηρία τους, ένα τσιγάρο δρόμος.
- Τα καθάρματα της Ειδικής Ασφαλείας είναι που έκοψαν το νήμα της ζωής της μιας πραγματικής Ελληνίδας, της Ηλέκτρας Αποστόλου, τον Ιούλιο του 1944.
Κώστας Π. Παντελόγλου
