Εισηγούμενος στο Ε’ Συνέδριο της Κεντρικής Ενώσεως Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδος στην Αθήνα, επί των συνταγματικών μεταρρυθμίσεων και νομοθετικών τροποποιήσεων στις κείμενες διατάξεις περί Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, τον Οκτώβριο του 1956, ο Δήμαρχος Βύρωνος Άγγελος Κωνσταντιλιέρης είχε πει και τα ακόλουθα:
“Και χθες είχον την ευκαιρίαν να σας είπω ότι η Αυτοδιοίκησις δεν εδημιουργήθη παρά του Κράτους, η Αυτοδιοίκησις εγεννήθη εις την απέναντι ακτήν (…) Δεν πρέπει να αποκρύπτωμεν αληθείας, ότι η Αυτοδιοίκησις εγεννήθη εν Μιλήτω.
Η Μίλητος ήτο η ισχυροτέρα πόλις των Ιώνων και εδώ θα αποκαταστήσωμεν μίαν αλήθειαν ιστορικήν, ότι επεξέτεινε την δράσιν και τον προορισμόν της και πέραν των ορίων των τοπικών και αυτή πρώτη εξήγγειλεν, διεκήρυξεν και δυνάμεθα να είπωμεν ότι έπραξε και ενέργεια, δι’ ης απεδόθη η ελευθερία των θαλασσών, διότι μέχρι σήμερον γνωρίζομεν και λέγουσι οι μετέπειτα ιστορικοί ότι δήθεν η γηραιά Αλβιών [η Αγγλία δηλαδή] εκήρυξεν την ελευθερίαν των θαλασσών. Την μεγάλη και μεγίστην, δυνάμεθα να είπωμεν, θαλασσίαν αρτηρίαν, την λεγομένην Μεσόγειον θάλασσαν, ήτις μεταφέρει τα πλούτη της Ανατολής προς την Δύσιν και τα προϊόντα τα βιομηχανικά της Δύσεως στην Ανατολήν και η οποία προγενεστέρως, εις τα τέλη του 19ου αιώνος ελέγετο Ανατολικόν ζήτημα, αυτήν την αρτηρία την επροφύλαξε η Αυτοδιοίκησις της Μιλήτου δια της ιδρύσεως ογδοήκοντα αποικιών και καθ’ όλον το μήκος της Αφρικανικής ακτής μέχρι των Ηρακλείων Στηλών, του Γιβραλτάρ δηλαδή, και τοιουτοτρόπως ήτο ελευθέρα πλέον η θάλασσα να μεταφέρη τα πλούτη της Ανατολής, άρα η ελευθερία των θαλασσών ανήκει εις την Ελληνικήν φυλήν και όχι εις την γηραιά Αλβιώνα.
Καίτοι ήτο η ισχυροτάτη της Δωδεκαπόλεως, διότι δώδεκα ήσαν αι πόλεις το λεγόμενον Πανιώνιον, εν τούτοις η Μίλητος εδέχθη την Ένωσιν (..). Κατ’ έτος αι δώδεκα αυταί πόλεις συνήρχοντο εις την Πριήνην, εις το όρος Μυκάλη, και συνεσκέπτοντο περί των κοινών συμφερόντων όλων των πόλεων, όπως ημείς σήμερον συνερχόμεθα δια το κοινόν συμφέρον όλων των Δήμων και Κοινοτήτων της Ελλάδος” (βλ. Επιθεώρησις της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, Σεπτέμβριος Οκτώβριος 1956, σελ. 626-627).
Κώστας Π. Παντελόγλου