Όσα ακολουθούν περιλαμβάνονται και αυτά στην εργασία μου με τίτλο
Χειρόγραφο περί Σμύρνης
Πληροφορίες εγκυκλοπαιδικές και συμπληρώσεις βιβλιογραφικές μετά κειμένων διαφωτιστικών
η οποία εκτείνεται σε 160 σελίδες.
Πρόκειται για απόσπασμα διαφωτιστικού κειμένου του Καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου Άλκη Ρήγου, που περιέχεται στον τόμο Ε Ιστορικά “Σμύρνη, Μικρασία: η ακμή, η εκστρατεία, η καταστροφή”:
“Μέσα στα αποκαΐδια ο Κεμάλ Ατατούρκ μπαίνει θριαμβευτικά στην “Γκιαούρ Ισμίρ”. Ο Τούρκικος πληθυσμός τον αποθεώνει.
“Στα μέρη που τραγουδήθηκαν τα Ομηρικά έπη, εκεί που πρωτογράφηκε ελληνικά το Ευαγγέλιο, εκεί που οι Σοφιστές με την παλαιά καλλιέπεια ανάθρεψαν τους Πατέρες της Εκκλησίας, εκεί που ανάβλυσε το μεσαιωνικό έπος του Ακρίτα, κι όπου ορμούσαν ακατάβλητοι οι λόγιοι του 17ου και του 18ου αιώνα για να ξαναφτιάξουν το Γένος, εκεί ούτε ένας Έλληνας πια δεν αναπνέει. Η πόλη των Αμαζόνων και του Ταντάλου σβήνει από τους χάρτες του Κόσμου”.
Η πολιτιστική της προσωπικότητα ποδοπατιέται. Το Και, το Παραλέλι, η Μπελαβίστα, οι Βερχανέδες, το Μπουλβάρ Αλιότι, οι Μεγάλες Ταβέρνες, ο Κουλές, τα Τράσα, η Αγία Φωτεινή, η Αγία Αικατερίνη, τα βαποράκια του Κορδελιού, το τραμ της Προκυμαίας που το σέρναν άλογα, τα μονά-ζυγά φιστίκια, τα Πολιτάκια με τα σαντούρια, οι πεταχτές γυναίκες, ο Φραγκομαχαλάς, οι μπάνκες, η μικρή φραγκολεβαντίνα Κλότα π’ αγάπησε ο πατέρας μου, του Χατζηφράγκου, τα Εγγλέζικα, τα Μαλτέζικα, τα Αρμένικα, τα Σπιτάλια, ο Άγιος Κωνσταντίνος, ο Άγιος Νικόλαος, ο Άγιος Τρύφων, ο φούρνος της προγιαγιάς μου, η Λέσχη των Κυνηγών, η Ευαγγελική Σχολή, το Tennis Club, ολόκληρη η κάτω πόλη χάνεται στις φλόγες.
Το όνομά της πεθαίνει και στη θέση της ξεφυτρώνει το άσημο Ισμίρ.
Βέβαια, επειδή η οικονομία αντέχει πιότερο απ’ όλα τούτα, το όνομά της εξακολουθεί να επιζεί στο διεθνές εμπόριο χάρη στα “Smyrna Figs”, αυτή την εκλεκτότερη ποικιλία ξερών σύκων του Αγγλοσαξωνικού κόσμου”.
Κώστας Π. Παντελόγλου
