Καλά κάνουν οι δημοτικοί σύμβουλοι της “Λαϊκής Συσπείρωσης” που σε ερώτησή τους προς τον Δήμαρχο ΝΦ-ΝΧ Γιάννη Βούρο και τον Αντιδήμαρχο Παιδείας Τάσο Κωνσταντινίδη αναφέρονται στην Παιδεία ως παρία του κράτους της παιδαγωγού Ρόζας Ιμβριώτη, και ειδικότερα στα όσα σημειώνει για την προσχολική ηλικία.
Όμως το “Παιδεία, ο παρίας του κράτους” δεν είναι άρθρο. Είναι διάλεξη της Ρόζας Ιμβριώτη που έδωσε με πρωτοβουλία της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών στην αίθουσα των Φιλελευθέρων (οδός Χρ. Λαδά), διάλεξη την οποία προλόγισε ο Αντιπρόεδρος της Εταιρείας Δημήτρης Φωτιάδης. Η διάλεξη αυτή της Ρόζας Ιμβριώτη δόθηκε στις 3 Απριλίου 1963, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Σύγχρονα Θέματα (βλ. τεύχος 4, Μάρτιος Απρίλιος 1963, σελ. 399-410) και κυκλοφόρησε και σε ανάτυπο. Περιλήφθηκε δε και στο βιβλίο Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση. Συζητήσεις-Κρίσεις-Απόψεις 1956-1965, Προοδευτική Παιδεία, Αθήνα 1966.
Η διάλεξη της Ρόζας Ιμβριώτη με θέμα “Παιδεία, ο παρίας του κράτους” πραγματοποιήθηκε αφού είχαν προηγηθεί οι αγώνες για το 1-1-4 και το 15%, ενώ μετά από αυτήν ακολούθησε το Δ’ Πανσπουδαστικό Συνέδριο και η δημιουργία της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης Ελλάδας (ΕΦΕΕ).
Ήταν τότε η Ρόζα Ιμβριώτη μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της ΕΔΑ, εκλεγμένη στο Β’ Συνέδριό της (Δεκέμβριος 1962), αλλά και υπεύθυνη της Επιτροπής Παιδείας της ΕΔΑ, όπου μετείχαν συν τοις άλλοις και δυο Φιλαδελφειώτισσες δασκάλες: η Κατίνα Μαμέλη και η Βαλεντίνη Παντελόγλου-Στυλιανοπούλου.
Η Ρόζα Ιμβριώτη και στο Δ’ Πανελλήνιο Συνέδριο του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών, που πραγματοποιήθηκε το 1964 με θέμα “Κτήρια μορφώσεως και επιμορφώσεως”, μιλώντας ως εκπρόσωπος της ΕΔΑ, αναφέρθηκε στα απαιτούμενα και για τους παιδικούς σταθμούς και νηπιαγωγεία (*) – ενώ σε ένα σπουδαίο κείμενό της με θέμα το “παιδί και το παιχνίδι”, που δημοσιεύτηκε στον Ριζοσπάστη στις 22 Φεβρουαρίου 1976 (και έχει καταχωρηθεί και στο βιβλίο της Παιδεία και Κοινωνία. Ελληνικά Εκπαιδευτικά Προβλήματα, Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 1978) καταλήγει: “Ξέρουμε πως λέμε δύσκολα πράγματα για την ελληνική οικογένεια. Λείπουν οι χώροι, λείπουν τα μέσα, λείπει η γνώση για τούτο επιμένουμε να γίνει ‘υποχρεωτική’ η φοίτηση στα νηπιαγωγεία, όπου θα πηγαίνουν όλα τα παιδιά του λαού από 2 1/2 χρόνων. Εκεί θα βρισκουν ό,τι τους χρειάζεται για την πνευματική και αισθητική ανάπτυξή τους”.
(*) Βλ. την ομιλία της στα Πρακτικά αυτού του Συνεδρίου: Τεχνικά Χρονικά, Μάρτιος 1967, σελ. 16-18, αλλά και στο περιοδικό Σύγχρονα Θέματα, τεύχος 13, Ιανουάριος Φεβρουάριος 1965, σελ. 104-106, με τίτλο “Χτίστε σχολειά”. Από αυτή την ομιλία της Ρόζας Ιμβριώτη έχω μεταφέρει ορισμένα στο Κώστας Π. Παντελόγλου, Για την Καθηγήτρια, Παιδαγωγό και Πολιτικό Ρόζα Ιμβριώτη, Κέντρο Κοινωνικοπολιτικών Μελετών και Ερευνών, 2018, σελ. 24-27.
Κώστας Π. Παντελόγλου
