Σπουδαία εκπαιδευτική και αρχιτεκτονική πράξη το πρόγραμμα των σχολικών κτιρίων του ’30, επί κυβερνήσεως Ελευθερίου Βενιζέλου (1928-1932) – ποιος ωστόσο κυρίως πλήρωσε για την εφαρμογή του προγράμματος αυτού;
Μεταφέρω εδώ όσα στο έργο του Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων 1923-1940 έχει σημειώσει σχετικά ο Γρηγόριος Δαφνής:
“…κατά την τετραετίαν κατασκευάσθησαν 3.167 νέα σχολικά κτίρια. Αν ληφθή υπ’ όψιν ότι από τας πιστώσεις του Ελληνικού κράτους μέχρι του 1928 είχον ανεγερθή μόνον 1.474 σχολικά κτίρια, γίνεται φανερόν πόσον μεγάλο ήτο το επιτελεσθέν έργον. Το Κράτος δια την κατασκευήν των σχολικών τούτων κτιρίων συνεισέφερε κάτι [ολιγώτερον] του 1/3 του δαπανηθέντος ποσού. Δηλαδή, 200 εκατομμύρια δραχμών εκ του προϋπολογισμού, 318 εκατομμύρια δραχμών προϊόν δανείου 1 εκατομμυρίου χρυσών λιρών που συνήφθη με Σουηδικόν τραπεζιτικόν όμιλον και 73 εκατομμύρια εκ των εκπαιδευτικών τελών. Το υπόλοιπον της δαπάνης, που ανήλθεν εις 1.476 εκατομμύρια δραχμών, κατέβαλον οι Δήμοι και αι Κοινότητες εις τας περιφερείας των οποίων εκτίσθησαν τα σχολικά τούτα κτίρια” (σελ. 498-499).
Προσθέτω πως το 2ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Φιλαδέλφειας, το Σχολείο το Μεγάλο όπως το λέγαμε, ήταν ένα από τα σχολικά κτίρια αυτού του προγράμματος, έργο του εξαιρετικού αρχιτέκτονα Νικόλαου Μητσάκη (1899-1941) – και ακόμη ότι ο Μικρασιατοπροσφυγικός συνοικισμός της Νέας Φιλαδέλφειας έως τις δημοτικές-κοινοτικές εκλογές της 11ης Φεβρουαρίου 1934 ανήκε στον Δήμο Αθηναίων.
Κώστας Π. Παντελόγλου
