57 χρόνια πέρασαν από το προσκύνημα στην Ύδρα που περιγράφει ζωντανά ο Σπύρος Μήλας στο περιοδικό του Γιάννη Βιστάκη “Πολιτική-Οικονομική Έρευνα” (Αριθ. τεύχους 87, Μάρτιος 1964, Σελ. 57) – χρήσιμο κρίνω να διαβαστεί και από τους αναγνώστες του “Κόσμου της Ν. Φιλαδέλφειας”, γι’ αυτό και το καταχωρώ αμέσως παρακάτω:
“Ο Σύλλογος “Φίλοι Γιάνη Κορδάτου”, με τους 500 εκδρομείς του, την 25η Μαρτίου στην Ύδρα απέτισε φόρο τιμής στους γενναίους Υδραίους θαλασσομάχους του ’21.
Πράγματι ήταν ένα προσκύνημα στην Ύδρα, που ποτέ άλλοτε – όπως τόνισε ο Δήμαρχος του νησιού κ. Ραφαλιάς – αυτό το ηρωικό νησί και τ’ άξια παλληκάρια του με τους ανείπωτους ηρωισμούς τους – δεν τιμήθηκε τόσο μεγαλόπρεπα για την συμβολή του στον ιερό αγώνα του ’21.
Από το πρωί κιόλας, όπου η “Σαρωνίς” με τους 500 εκδρομείς ξεκινάει για το προσκύνημα, αρχίζει η μεγαλωσύνη του σκοπού να προβάλει όλο της το μεγαλείο. Και τούτο γιατί το Συμβούλιο του Συλλόγου, με τον Πρόεδρο Μιχάλη Παπαϊωάννου, τον Αντιπρόεδρο Νίκο Κατριτζόγλου και τον Γραμματέα Ναπολέοντα Ρούσο και οι εκδρομείς έχουνε γίνει όλοι μια οικογένεια, μια καρδιά που από τα βάθη της αναβλύζει η αγάπη για τον άνθρωπο.
Η “Σαρωνίς” γλείφει απαλά την ήρεμη θάλασσα και προχωρεί. Με πόση ευλάβεια μπαίνει στο λιμάνι! Το καλωσόρισμα γίνεται με δυο κανονιές. Η προκυμαία είναι σημαιοστολισμένη. Το ηρωικό νησί υποδέχεται με χαρά τους εκδρομείς ανεμίζοντάς τους την υπερηφάνεια του. Σε λίγο οι δυο περηφάνειες σμίγουν, οι καρδιές αναφτερούν, οι ψυχές αναγαλλιάζουν.
Η σύναξη γίνεται στην Μητρόπολη. Ο Δήμαρχος κ. Ραφαλιάς καλωσορίζει τους εκδρομείς. Ο Πρόεδρος του Συλλόγου (“Φίλοι Γιάνη Κορδάτου”) Παπαϊωάννου μιλάει για τον σκοπό του Συλλόγου και ο λόγος δίνεται στον διαλεχτό άνθρωπο, αγωνιστή και λογοτέχνη Δημήτρη Φωτιάδη Αντιπρόεδρο της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών. Ο Φωτιάδης με τον λόγο του υψώνει περίλαμπρα το ιδανικό της ελευθερίας ρίχνοντας άπλετο φως στην αλήθεια της ιστορίας του νησιού και των διαλεχτών αγωνιστών του. “Ο αγώνας για την λευτεριά”, τονίζει στην αρχή της ομιλίας του, “δεν είναι κανενός ατόμου αλλά όλου του λαού”. Ναι. Όλου του λαού. “… ακρίτας είτε αρματωλός, αντάρτης, κλέφτης, παλληκάρι πάντα ‘ναι ο ίδιος ο λαός”. Τ’ αλλεπάλληλα χειροκροτήματα ομολογούσαν ότι η ομιλία αυτή του Φωτιάδη, μίλησε σ’ όλες τις πατριωτικές καρδιές και ιδιαίτερα τα τελευταία του λόγια. Ένα στεφάνι παρμένο από το χώμα φέρνουμε για τον αφανή ήρωα ναύτη του ’21 με την σκισμένη πατούσα, την μπαλωμένη βράκα και την καταμουσκεμένη από τον ιδρώτα ανάλλαχτη φανέλλα του κι ένα στεφάνι από άστρα που του τα προσφέρει ο λαός”.
Και το δάφνινο στεφάνι, το παρμένο από το χώμα, ρίχτηκε στην θάλασσα από τα μέλη του Συμβουλίου (του Συλλόγου “Φίλοι Γιάνη Κορδάτου”) Δόμνα Κατριτζόγλου, Άννα Ρούσου και Ήβη Νόρα, ενώ η χορωδία (του Συλλόγου) Φίλων Ελληνικής Μουσικής έψαλλε μ’ όλους τους εκδρομείς στην προβλήτα τον Εθνικό Ύμνο.
Ο γιορταστικός τόνος του προσκυνήματος στην Ύδρα δόθηκε μεγαλειώδης στις 4 το απόγευμα στο “Δελφίνι” με τα κανόνια, από την ορχήστρα και την χορωδία (του Συλλόγου) Φίλων Ελληνικής Μουσικής με τον εξαίρετο νέο καλλιτέχνη Διονύση Σαββόπουλο και το μπαλλέτο με τους Ελληνικούς λεβέντικους χορούς.
Ο αποχαιρετισμός γίνεται πάλι με την βροντή του κανονιού και την καμπάνα της Μητρόπολης. Όμως εκείνο που πλημμύρισε συγκίνηση και τις 500 καρδιές των εκδρομέων ήταν η συγκέντρωση του λαού της Ύδρας με την μεγάλη καρδιά, την ίδια την καρδιά του Οικονόμου, στο έμπα του λιμανιού. Από κει αποχαιρετούσε τους εκδρομείς καλόκαρδα για την μεγάλη τιμή που του έκαναν”.
Κώστας Π. Παντελόγλου
