Όταν το δίτομο αυτό βιβλίο, πάνω από χίλιες σελίδες, κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Θεμέλιο το έτος 1979, το περιοδικό Αντί (τεύχος 128, 23 Ιουνίου 1979, σελ. 49-50) έγραψε τα παρακάτω κατατοπιστικά:
“Ένα από τα σοβαρότερα θέματα της ιστορίας της Εθνικής μας Αντίστασης, η δημιουργία και ανάπτυξη των θεσμών της Λαϊκής Αυτοδιοίκησης και της Λαϊκής Δικαιοσύνης στα ελεύθερα Ελληνικά βουνά, στα χρόνια της Χιτλερικής Κατοχής, είναι το “έργο ζωής” του συγγραφέα που πέθανε το 1975 στη Μόσχα. Ο ίδιος ήταν από τους πρωτεργάτες αυτών των θεσμών, συντάκτης του πρώτου νομοθετικού κειμένου που τους καθιέρωνε – του “Κώδικα Ποσειδώνα” – φέρνει στο φως συγκεκριμένα περιστατικά, ελάχιστα γνωστά ως τώρα, που σχετίζονται με τη γέννησή τους, την πορεία εφαρμογής τους στην πράξη και τη διάδοσή τους.
Το βιβλίο, απομνημονεύματα μαζί και χρονικό, και ιστορική μελέτη, και πολιτικό παμφλέτο.
Ο Γεωργούλας Μπέικος δεν περιορίζεται στην άμεση προσωπική του εμπειρία, αλλά προσπαθεί να εμβαθύνει στις καταβολές των θεσμών της λαϊκής εξουσίας προς όλες τις κατευθύνσεις. Η ζωντανή αναπαράσταση της κατάστασης που διαμορφώνεται στα χωριά των Δήμων Κτημενίων και Δολάπων (Ευρυτανίας) σαν το πρώτο κομμάτι Ρουμελιώτικης γης που απελευθερώνεται οριστικά από τον ΕΛΑΣ, η εξιστόρηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοί τους στις συνθήκες διάλυσης του παλιού αστικού κράτους, βοηθούν τον αναγνώστη να συλλάβει, μέσα από κάθε λογής “τυχαία” περιστατικά, τη νομοτέλεια της γέννησης των θεσμών στον συγκεκριμένο χώρο τον Δεκέμβριο του 1942.
Στο βιβλίο του Γεωργούλα Μπέικου, παρά το ότι περιέχει πλήθος στοιχείων, ντοκουμέντων, πολιτικών κρίσεων, κυριαρχεί ωστόσο το αφηγηματικό στοιχείο. Μέσα από τη γλαφυρή περιγραφή, και τους ζωντανούς διαλόγους, διανθισμένα με θυμοσοφία και χιούμορ, ο αναγνώστης ζει άμεσα τα γεγονότα και την ατμόσφαιρα της εποχής. Σελίδες όπως οι συναντήσεις με τον Άρη (Βελουχιώτη), η Γενική Συνέλευση των κατοίκων του Κλειτσού, η πρώτη δίκη στο Λαϊκό Δικαστήριο, το κομματικό αχτίφ στα Μάρμαρα κ.ά. διαβάζονται σαν γνήσια λογοτεχνικά κείμενα”.
Κώστας Π. Παντελόγλου
