Όσα καταχωρώ σήμερα στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας” είναι απόσπασμα δημοσιεύματος του Φιλοκτήτη Βεϊνόγλου με τίτλο “Συνοπτική αναφορά στη Νεοελληνική Μικρασιατική Ιστοριογραφία”, το οποίο έχει δημοσιευτεί στην έκδοση της Ενώσεως Σμυρναίων “Μικρασιατική Ηχώ” (βλ. αριθ.φύλλου 352, Μάιος-Ιούνιος 2001, σελ. 8-9):
“… σημαντικότατος σταθμός στη γνώση και τη μελέτη της Μικράς Ασίας, στα τέλη του 19ου αιώνα, υπήρξε η ίδρυση στην Αθήνα τον Μάιο του 1891 του Μικρασιατικού Συλλόγου “Η Ανατολή”. Την πρωτοβουλία της ίδρυσης είχε ο Καθηγητής της Ιστορίας της Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Μαργαρίτης Ευαγγελίδης, γεννημένος το 1850 στη Μηχανιώνα της Κυζίκου. Η κύρια δραστηριότητα του Συλλόγου ήταν η ενίσχυση της ελληνικής παιδείας στη Μικρά Ασία, παράλληλα όμως με την κυκλοφορία από το 1904 του περιοδικού “Ξενοφάνης” άρχισε μια συστηματική δημοσίευση πληροφοριών ιστορικού, λαογραφικού και γεωγραφικού περιεχομένου,που αφορούσαν πληθώρα περιοχών της Μικράς Ασίας που κατοικούσαν Έλληνες. Το περιοδικό εξακολούθησε να εκδίδεται μέχρι το 1910, στο τεύχος δε με αριθμό ΙΑ’-ΙΒ’ (Νοέμβριος-Δεκέμβριος) τους έτους αυτού δίδεται “πίναξ των περιεχομένων εν τοις επτά τόμοις του Ξενοφάνους συστηματικώς και κατ’ αλφαβητικήν σειράν συντεταγμένος”. Στον πίνακα αυτόν τα δημοσιεύματα χωρίζονται σε αρχαιολογικές και ιστορικές μελέτες, βιογραφίες και βιογραφικά σημειώματα, γεωγραφικά και τοπογραφικά, εκπαιδευτικά και παιδαγωγικά άρθρα, θρησκευτικά, λαογραφικές μελέτες και τέλος μουσικά σημειώματα”.
Κώστας Π. Παντελόγλου
