Όσα καταχωρώ σήμερα στον Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας άντλησα από βιβλίο του Αθηναιογράφου Γιάννη Καιροφύλλα και αναφέρονται στο θέμα του τίτλου, που κατά τη γνώμη μου συνιστά ζήτημα καίριας σημασίας, που έχει να κάνει με τους όρους ζωής κυρίως των λαϊκών στρωμάτων, όρους ζωής των οποίων πρέπει με προσπάθειες να επιτυγχάνεται η ύπαρξη.
“Στην Αθήνα η καθιέρωση των Κυριακάτικων εκδρομών παίρνει έκταση. Η φυσιολατρία έχει αναπτυχθεί … το 1926 … ο αριθμός των εκδρομών του (“Οδοιπορικού Συνδέσμου”) έχει φτάσει ήδη τις 200. Ο εορτασμός γίνεται στον Διόνυσο με δύο ομάδες φυσιολατρών. Η πρώτη έφυγε το πρωί από την Κηφισιά και αφού έφτασε πεζοπορήσασα στην κορυφή της Πεντέλης, κατέβηκε στον Διόνυσο, που την περίμενε η δεύτερη ομάδα για το πανηγυρικό πρόγευμα. Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Κ. Καλοδούκας σε μια ομιλία του εξιστορεί το έργο του Σωματείου και ο αντιπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας, Τμηματάρχης της Γυμναστικής Ιωάννης Χρυσάφης συγχαίρει τον Σύνδεσμο και προσφέρει αναμνηστικό κύπελλο στον Γεν. Γραμματέα του Στ. Χιλιαδάκη, που έχει παρακολουθήσει 186 εκδρομές. Ο Αντιπρόεδρος της “Λέσχης Περιηγήσεων” Δ. Παπαφράγκος σε ομιλία του εξαίρει το έργο του “Οδοιπορικού Συνδέσμου” και ο Ιδρυτής του Δημ. Γρ. Καμπούρογλου εξιστορεί τις πρώτες δυσκολίες για την σύσταση του Σωματείου.
Στην γιορτή με θερμά λόγια εκφράζουν τα συγχαρητήριά τους οι Καθηγητές του Πανεπιστημίου Ν. Χατζιδάκις, επίτιμος Πρόεδρος του “Φωτογραφικού Ομίλου” και Α. Ρεμούνδος, Αντιπρόεδρος του “Συνδέσμου Φυσιολατρίας Ήλιος-Αήρ-Ύδωρ”, ο Ε. Δεληβοριάς, Πρόεδρος του Συνδέσμου “Υπαίθριος Ζωή”, ο Μ. Μίνδλερ, Πρόεδρος του «Συνδέσμου Αθλητικών και Γυμναστικών Σωματείων», η Αύρα Θεοδωροπούλου, Πρόεδρος του “Συνδέσμου των Δικαιωμάτων της Γυναίκας” ο τέως Υπουργός Απόστολος Δοξιάδης, ο Λεωνίδας Πτέρης εκ μέρους του Αθλητικού Τύπου, ο Αλέξανδρος Σβώλος και ο Ι. Δεμέστιχας. …
Τα γραφεία του (“Οδοιπορικού) Συνδέσμου” στεγάζονται στο Μέγαρο Πλάζα της πλατείας Ομονοίας. Τις εκδρομές τις παρακολουθούν πολλοί. … Όλο τον χρόνο οι εκδρομείς φτάνουν περίπου τις 2.500. Εκτός από τις εκδρομές γίνονται και επιστημονικοί περίπατοι και ομιλίες. Ξεναγοί-ομιλητές είναι Καθηγητές Πανεπιστημίου και διαπρεπείς επιστήμονες, όπως οι Κεραμόπουλος, Ρωμαίος, Ορλάνδος, Γεωργαλάς, Ξυγγόπουλος, Δοανίδης, Βαλάκης και Κουρουνιώτης. …
Εκτός από τους οργανωμένους στον “Οδοιπορικό Σύνδεσμο” και τα άλλα Φυσιολατρικά Σωματεία, πολλοί Αθηναίοι αποφασίζουν την Κυριακή να περάσουν στο ύπαιθρο οικογενειακώς ή και συνοικιακώς. Γιατί πολλές φορές ξεκινούν από τις συνοικίες πολυάριθμες ομάδες εργαζομένων για τους πευκώνες του Σκαραμαγκά, του Δαφνιού, της Γλυφάδας και της Βούλας, του Μαρουσιού και της Κηφισιάς, της Βουλιαγμένης και των Μελισσίων, του Ηρακλείου και του Μενιδίου, της Πεντέλης και του Χαλανδρίου.
Ο λαός συνηθίζει να περνάει “αφελώς και ανεπιτηδεύτως τας Εορτάς και Κυριακάς εις τον καθαρόν αέρα, το οξυγόνον και τον ήλιον, εις το άρωμα των πεύκων, του θυμαριού και των αγριολουλουδιών”, όπως έγραφε χρονογράφος της εποχής, αναφερόμενος στην φυσιολατρία των Αθηναίων”.
Προσθέτω τώρα πως το βιβλίο του Γιάννη Καιροφύλλα, απ’ όπου απέσπασα τα παραπάνω, έχει τον τίτλο Η Αθήνα του Μεσοπολέμου (β’ έκδοση, Εκδόσεις Φιλιππότη, Αθήνα 1988).
Κώστας Π. Παντελόγλου