Στα 40χρονα από την πτώση της δικτατορίας των συνταγματαρχών, για την ακρίβεια 20-22 Νοεμβρίου 2014, έλαβε χώρα ένα Συνέδριο του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία. Θέμα του “Η δικτατορία των συνταγματαρχών και η αποκατάσταση της δημοκρατίας”. Τα πρακτικά αυτού του Συνεδρίου κυκλοφόρησαν το 2016, εκτεινόμενα σε 658 σελίδες.
Ανάμεσα στις εισηγήσεις ενός πλήθους ειδικών, και η εισήγηση μιας δικιάς μας, της δημοσιογράφου και συγγραφέα Μαρίας Καραβία. Θέμα της, “Ο αντιδικτατορικός αγώνας στο Λονδίνο, η αυθόρμητη συσπείρωση των ελληνικών πολιτικών δυνάμεων και το περιοδικό Greek Report” (βλ. σελ. 445-454 του τόμου των πρακτικών του Συνεδρίου).
Έχω εξηγήσει γιατί θεωρώ τη Μαρία Καραβία μια δικιά μας. Φοίτησε στο Γυμνάσιο της Νέας Φιλαδέλφειας, κατοίκησε στην πόλη μας κάποια χρόνια – αναφέρεται μάλιστα στο γεγονός αυτό στο βιβλίο της Παράπλευρες απώλειες. Παιδικά χρόνια στην Αθήνα της Κατοχής και του Εμφυλίου, Εκδόσεις Καπόν 2017, 143 σελίδες.
Δύο αποσπάσματα από την εισήγηση της Μαρίας Καραβία πρέπει θαρρώ να βρουν τη θέση τους εδώ, στον Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας.
απόσπασμα πρώτο
“Από τις πρώτες κιόλας μέρες που εγκατασταθήκαμε σε αυτό το γραφείο, ειδοποιηθήκαμε ότι μας παρακολουθούν. … Ότι θα μας παρακολουθούσαν ήταν αναμενόμενο … Το παράξενο είναι ότι η προειδοποίηση για την παρακολούθησή μας, έγινε από την βασίλισσα Φρειδερίκη που έτυχε να παρεπιδημεί στο Λονδίνο! Το αναφέρω ως παράδειγμα του ευρέως πολιτικού φάσματος προσώπων που συνεργάστηκαν με πρωτοφανή για τα ελληνικά χρονικά ομοψυχία εκείνο το μικρό έστω διάστημα, συμβάλλοντας με όποιο τρόπο μπορούσε ο καθένας στη διεξαγωγή του αντιδικτατορικού αγώνα. Οι “καλοί” και οι “κακοί” της πρόσφατης πολιτικής ιστορίας είχαν δείξει το ανθρώπινο πρόσωπό τους. Πιστεύω ότι είχαν κάνει και την αυτοκριτική τους, καθώς ένιωθαν ότι τα πάντα είχαν χαθεί… Το ποιοι ανεβοκατέβαιναν τη σκοτεινή σκάλα των γραφείων του περιοδικού δεν έχει ωστόσο σημασία. Το ότι ήταν άνθρωποι που εκφράζανε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα της εποχής, οφειλόταν εξάλλου στην ανεξικακία και την πολιτική ανεξιθρησκεία του Λαμπρία. Οι προσεγγίσεις των πολιτικών υπήρξαν εντυπωσιακές. Και οι αβρότητες μεταξύ των παλαιών πολιτικών αντιπάλων που έγιναν εκείνο το διάστημα” (σελ. 448).
απόσπασμα δεύτερο
“Οι ειδήσεις για όσα συνέβαιναν στην Ελλάδα έφταναν στο Λονδίνο μέσα σε ελάχιστο χρόνο. Η αντίδραση ήταν άμεση και συνολική. Μερικά τηλεφωνήματα του Καθηγητή Γιάννη Σπράου λόγου χάρη, προέδρου της Αντιδικτατορικής Επιτροπής, ήταν αρκετά για να κινητοποιήσουν εκατοντάδες Έλληνες, κάθε πολιτικής αποχρώσεως να υποδεχτούν την Αμαλία Φλέμινγκ, που είχε απελαθεί αιφνιδιαστικά και έφτανε με πτήση της Ολυμπιακής στο Χίθροου. Οι πορείες, οι διαδηλώσεις, τα συλλαλητήρια των Ελλήνων που τις περισσότερες φορές συνεπικουρούσαν οι Κύπριοι του Camden Town και ορκισμένοι κατά της χούντας ξένοι φίλοι μας, όπως η Νταϊάνα Πιμ, η Μάριον Σαράφη, η Αγγλίδα χήρα του στρατηγού Σαράφη, κορυφαίοι Βρετανοί καλλιτέχνες, όπως η ντάιμ Πέγκι Άσκροφτ, η Βανέσα Ρεντγκρέιβ, η Μάγκι Σμιθ … ή ο ίδιος ο σερ Λόρενς Ολιβιέ, υπήρξαν μεγαλειώδεις” (σελ 451).
Επί του αντικειμένου της εισηγήσεώς της στο παραπάνω Συνέδριο, η Μαρία Καραβία έχει συγγράψει ολόκληρο βιβλίο με τον τίτλο Το ημερολόγιο του Λονδίνου. Σημειώσεις από την εποχή της Δικτατορίας, το οποίο εκτεινόμενο σε 355 σελίδες κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Άγρα το έτος 2007.
Κώστας Π. Παντελόγλου