Όσα καταχωρώ σήμερα στον “Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας” τα απέσπασα από ένα γραφτό του Μίλτη Παρασκευαΐδη για την νεώτερη βιβλιογραφία της Λέσβου και τα περιοδικά των Λεσβιακών συλλόγων της Αθήνας, που δημοσιεύτηκε στο “Διαβάζω” (τεύχος 35, Οκτώβριος 1980):
“Πλούσια αρχαιολογική και ιστορική βιβλιογραφία για την Λέσβο έχουν προσφέρει τα τελευταία χρόνια, εκτός άλλων, ο καθηγητής της επιγραφικής και ακαδημαϊκός Louis Robert στην “Revue des Etudes Anciennes” (τόμος 62ος του 1960, σελ. 285-315) και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Γκίσσεν και ανασκαφεύς της Κύπρου Hans-Gunter Buchholz με διαφωτιστικές λεπτομέρειες στο σύγγραμμά του “Methymna” του 1975, του οποίου έγινε εκλαϊκευτική λεπτομερειακή παρουσίαση στην Αθηναϊκή εφημερίδα “Το Βήμα” της 4.4.1980.
Χρήσιμες βιβλιογραφικές πληροφορίες για την Λέσβο έδωσε το 1967 και ο γερμανόγλωσσος αρχαιολογικός οδηγός “Griechenlandkunde” των καθηγητών Kirsten και Kraiker, στις σελίδες 890-891 της 5ης έκδοσής του, ενώ το πολύτιμο σύγγραμμα του προϊσταμένου της κρατικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας της Ελλάδος Ι.Δ. Κοντή (1909-1975) “Λέσβος και η Μικρασιατική της περιοχή”, που εκδόθηκε μετά τον θάνατό του το 1978, με χορηγία του Ιδρύματος Ford, από το Αθηναϊκό Κέντρο Οικιστικής Δοξιάδη, σαν 24ος τόμος της εκδοτικής του σειράς “Αρχαίες Ελληνικές Πολιτείες”, περιλαμβάνει εκλεκτική βιβλιογραφία για την Λέσβο. Σχετική εκλαϊκευτική δημοσίευση έχει γίνει στην Αθηναϊκή εφημερίδα “Το Βήμα” της 16.2.1979.
Γενικότερης επιδίωξης ιστορική και αρχαιογνωστική βιβλιογραφία της Λέσβου εδημοσίευσε ο Μίλτης Παρασκευαΐδης το 1963 με το εκτενές άρθρο του “Η Πύρρα της Λέσβου” (“Pyrrha auf Lesbos”) στον 24ο τόμο της γερμανόγλωσσης Εγκυκλοπαίδειας Κλασικής Αρχαιογνωσίας των Πάουλι, Βισσόβα και Τσίγκλερ (σελίδες 1403-1420: Pauly-Wissowa-Ziegler: Realencyclopadie der elassischen Altertumswissenschaft” XXIV (1963) 1403-1420)· το 1964 με το άρθρο “Λέσβος” στο Συμπλήρωμα του 8ου τόμου του Εγκυκλοπαιδικού Λεξικού Ελευθερουδάκη του 1964, σελ. 925/1077-926/1078· το 1970 στο “Βιβλιογραφικό Επίμετρο” του βιβλίου του Κώστα Μάκιστου-Παπαχαραλάμπους “Η Σελλάδα της Αγίας Παρασκευής Λέσβου” (σελ. 241-269)· το 1976 στο αγγλόγλωσσο άρθρο του “Lesbos” που δημοσιεύθηκε στην μονότομη “Εγκυκλοπαίδεια κλασικών θέσεων του Πρίνστον”, 1044 σελίδων, που εκδόθηκε από το τυπογραφείο του Πανεπιστημίου του Πρίνστον με φροντίδα των R. Stillwell, W.I. Macdonald και Mariam Mc Allister και με τίτλο “The Princeton Encyclopedia of classical sites” (σελ. 502-503)· και το 1978 με το κείμενό του για νέες αρχαιολογικές διαπιστώσεις στην Λέσβο, που δημοσιεύθηκε στις σελίδες 161-181 του 7ου τόμου των “Λεσβιακών – Δελτίου της Εταιρείας Λεσβιακών Μελετών”
Κώστας Π. Παντελόγλου
