Από όσα σχετικά με τον τίτλο κυκλοφόρησαν τότε, αναφέρω εδώ κατ’ αρχήν τις εκδόσεις της “Εταιρείας Μελετών Ελληνικών Προβλημάτων” (ΕΜΕΠ): 1) Θέματα Παιδείας. Ανθρωπιστική Μόρφωση και Επαγγελματική Κατάρτιση (1972) και 2) Τεχνολογία, Πνευματική Καλλιέργεια και Πολιτεία (1972). Πρόκειται για τις εισηγήσεις ειδικών σε δημόσιες συζητήσεις που παρακολούθησε πολύς κόσμος και βεβαίως και όργανα της Απριλιανής δικτατορίας, η οποία και απαγόρευσε τη λειτουργία της Εταιρείας και τη δραστηριότητά της, διώκοντας πρωταγωνιστές της.
Στους χρόνους της δικτατορίας των συνταγματαρχών η αριστερή παιδαγωγός Ρόζα Ιμβριώτη έγραψε δύο βιβλία· το ένα έχει τον τίτλο Το Κατηγορώ της Νεολαίας και τυπώθηκε τον Ιούλιο του 1972 στο τυπογραφείο του Κώστα Κουλουφάκου για λογαριασμό των Εκδόσεων Διογένης, το άλλο με τίτλο Η αυξημένη ωριμότητα των Νέων Άριστος Οιωνός (Νοέμβριος του 1973), τυπώθηκε στο ίδιο τυπογραφείο τον Σεπτέμβρη-Οκτώβρη 1974 για λογαριασμό επίσης των Εκδόσεων Διογένης. Στο βιβλίο μου για τη Ρόζα Ιμβριώτη αναφέρομαι συγκεκριμένα στα δύο αυτά βιβλία της (σελ. 38-42). Εδώ όμως το μόνο που θα μπορούσα να σημειώσω είναι ότι ζητούσε “ίσες ευκαιρίες για μόρφωση σε όλα τα παιδιά του λαού, ώστε να γίνει δυνατή η επιλογή των αρίστων με την προαγωγή όλων”.
Δύο βιβλία θα ήθελα τώρα να σημειώσω των Εκδόσεων Παπαζήση που κυκλοφόρησαν το 1969. Το πρώτο ήταν του D. Chorafas και είχε τίτλο Η Επανάσταση της Γνώσεως. Το δεύτερο ήταν των L. Armand M. Drancourt με τίτλο Τεχνική και Πολιτισμός.
Την άνοιξη του 1974 οι εκδόσεις Οδυσσέας κυκλοφόρησαν το έργο του Μάριο Μανακόρντα Για μια σύγχρονη Παιδαγωγική (τίτλο πρωτοτύπου Marx e la pedagogia moderna). Ο Μάριο Μανακόρντα είχε πάρει μέρος στη Β’ Εβδομάδα Σύγχρονης Σκέψης, που οργανώθηκε από το Κέντρο Μαρξιστικών Μελετών και Ερευνών (ΚΜΜΕ) τον Μάιο του 1966, αναπτύσσοντας σε διάλεξη το θέμα “Μαρξισμός και Παιδεία” και σε σεμινάριο το θέμα “Η δημοκρατικοποίηση της Παιδείας και η τεχνική και κοινωνική πρόοδος”. Συνέντευξη του Μάριο Μανακόρντα επί κρισίμων σχετικών ζητημάτων έχει δημοσιευθεί στο τεύχος του περιοδικού Αντί που κυκλοφόρησε στις 18 Σεπτεμβρίου 1976.
Καταλήγω επί του παρόντος σημειώνοντας ότι στις 29 Οκτωβρίου 1970 κυκλοφόρησε το σοβαρό περιοδικό Οικονομικός Ταχυδρόμος (αρ. φύλλου 862), με Αφιέρωμα στην “Παιδεία του Μέλλοντος”, συμβαδίζοντας ως προς τούτα με την UNESCO και τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, που σταθμίζοντας τα δεδομένα στο χώρο της Εκπαιδεύσεως και των Νέων το 1968, κήρυξαν το 1970 ως “Έτος Παιδείας” – για το Αφιέρωμα αυτό, ωστόσο, σε επόμενο σημείωμά μου.
Κώστας Π. Παντελόγλου
