Image

Για ένα βιβλίο που αναφέρεται στους ιστορικούς οικισμούς της ηπειρωτικής Ελλάδας

Από τις Εκδόσεις “Σύνολο” έχει κυκλοφορήσει ο τόμος με τίτλο Ελληνικοί Ιστορικοί Οικισμοί, Ηπειρωτική Ελλάδα· περιλαμβάνει φωτογραφίες του Νίκου Δεσύλλα με κείμενα και επεξηγήσεις του Δημήτρη Φιλιππίδη.

Αντλώντας από σχετική ανακοίνωση, το Ενημερωτικό Δελτίο του ΤΕΕ καταχώρησε σε τεύχος του τα παρακάτω, που χρήσιμο θαρρώ να δουν το φως της δημοσιότητας και από τον Κόσμο της Ν. Φιλαδέλφειας:

“Ιστορικοί οικισμοί σε αρμονική συνύπαρξη με το ελληνικό τοπίο καταγράφονται στις 220 φωτογραφίες του βιβλίου και αποτελούν ντοκουμέντα μιας Ελλάδας που – δυστυχώς – διαρκώς αλλοιώνεται είτε από φυσική φθορά, είτε από ανθρώπινη παρέμβαση…

Για το λεύκωμα αυτό επιλέχθηκε υλικό αποκλειστικά από την κατηγορία των παλαιότερων ελληνικών οικισμών, αυτούς που ο χρόνος εξωράισε με τόση ευγένεια… Στη σημερινή τους μορφή, αυτού του είδους οι οικισμοί, διάσπαρτοι σ’ ένα τοπίο με ξεχωριστά χαρακτηριστικά, εκφράζουν σε συμπυκνωμένη μορφή τη νεώτερη ιστορία του τόπου. Οι πιο παλαιοί, θεμελιωμένοι στον Μεσαίωνα, εκείνοι που αναπτύχθηκαν στην περίοδο της Τουρκοκρατίας και όσοι νεότεροι ιδρύθηκαν μετά την απελευθέρωση συνθέτουν ένα πλέγμα από μικρά και μεγάλα οικιστικά σύνολα που απλώνονται σε όλη τη γεωγραφική έκταση της Ελλάδας, ορεινή, πεδινή και νησιωτική.

Η ποικιλία των μορφών τους είναι τεράστια: συμπυκνωμένοι, οχυροί, διάσπαρτοι, αστικά κέντρα και πολίχνες, μόνιμης ή προσωρινής εγκατάστασης. Σε κάθε περίπτωση η διάταξη και η μορφή των κτισμάτων σχετίζεται με το περιβάλλον και τον τρόπο διαβίωσης των κατοίκων. Κάθε εποχή άφησε επιπλέον το σημάδι της επάνω του. Στην πορεία τους στο χρόνο, ανάλογα με τις οικονομικές και πολιτικές συνθήκες, ορισμένοι γνώρισαν περιόδους μεγάλης ακμής, που διαδέχθηκαν άλλες εποχές παρακμής έως και εγκατάλειψης. Οι αλλαγές αυτές της τύχης είναι καταγραμμένες πάνω στα ξεχωριστά κτίρια και στο σύνολο κτισμάτων που έφτασαν ως τις μέρες μας, όσες αλλοιώσεις ή καταστροφές και να έχουν υποστεί, σε ορισμένους τουλάχιστον διακρίννοται ακόμα τα ίχνη από τον πλούτο και τη μεγαλοπρέπεια που άλλοτε διέθεταν”.

Προσθέτω τώρα ότι το Ενημερωτικό Δελτίο του ΤΕΕ, απ’ όπου μετέφερα εδώ τα παραπάνω, είναι το υπ’ αριθμόν 2469, της 24ης Δεκεμβρίου του 2007 (σελ. 59).

Κώστας Π. Παντελόγλου