Σχετικά με τις οικονομικές εξελίξεις, που βεβαίως και τους κατοίκους της Νέας Φιλαδέλφειας ενδιέφεραν, εφόσον επηρέαζαν άμεσα και τη δική τους ζωή, ο Γιάννης Καιροφύλας στο βιβλίο του γράφει και τα ακόλουθα: “Οι μεγάλες πολεμικές δαπάνες που βάρυναν τη χώρα δεν μπορούσαν να καλυφθούν από τα τακτικά και τα έκτακτα δημόσια έσοδα και το Κράτος κατέφυγε αναγκαστικά στην έκδοση χαρτονομίσματος. Το έβλεπαν οι Αθηναίοι [και οι Φιλαδελφειώτες φυσικά] κάθε τόσο. Όλο και καινούργια χαρτονομίσματα τούς έδιναν κατά τις πληρωμές. Κυκλοφορούσαν πολλά “κολλαριστά”, όπως τα έλεγαν. Και μερικοί υποπτεύονταν ότι τα χρήματα αυτά θα ήταν ακάλυπτα. Αλλά δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο. Η κυβέρνηση είχε ζητήσει τη βοήθεια της Αγγλίας κι ο Καθηγητής και Διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Κυριάκος Βαρβαρέσσος είχε υπογράψει μια σχετική σύμβαση που όριζε ότι η Μεγάλη Βρετανία θα χορηγούσε πιστώσεις στο Ελληνικό Δημόσιο για τις αναγκαίες πολεμικές προμήθειες στο εξωτερικό και για την αντιμετώπιση των έκτακτων πολεμικών δαπανών στο εσωτερικό. Η Ελληνική Κυβέρνηση θα μπορούσε επίσης να λαβαίνει χωρίς περιορισμό τα αναγκαία ποσά λιρών και η Βρετανική Κυβέρνηση θα έδινε πίστωση 5 εκατομμυρίων δολαρίων για πληρωμές έξω από την περιοχή της στερλίνας. Ακόμη η Αγγλία θα έδινε κάθε μήνα στην Ελληνική Κυβέρνηση 5 εκατομμύρια λίρες και η Τράπεζα της Ελλάδος θα τις πουλούσε για ν’ αποκτά δραχμές. … μέχρι τον Μάρτη του 1941 είχαν διατεθεί από τους Βρετανούς 40 εκατομμύρια περίπου λίρες και 5 εκατομμύρια δολάρια. Το Ελληνικό Δημόσιο μέχρι τον Απρίλη του 1941 διέθεσε για ν’ αποκτήσει δραχμές 35 εκατομμύρια λίρες” (βλ. σελ. 108-109).
Με κάποια χαρά και ανακούφιση διάβασαν και οι Φιλαδελφειώτες στις εφημερίδες στις 12 Μαρτίου 1941 την πληροφορία από τη Νέα Υόρκη ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ρούσβελτ υπέγραψε την πρώτη διαταγή αποστολής πολεμικού υλικού στην Ελλάδα και την Αγγλία μετά την ψήφιση του Νόμου “περί εκμισθώσεως και δανεισμού”, που του έδινε αυτό το δικαίωμα.
Κατά τη διάρκεια του Πολέμου 1940-1941, τα ζητήματα του επισιτισμού του λαού κέρδιζαν σημαντική μερίδα του κυβερνητικού ενδιαφέροντος καθημερινά με τη μια ή την άλλη μορφή – την άνοιξη του 1941 και μπροστά στο άδηλον της λήξεως του πολέμου, το Υπουργείο Γεωργίας ενθάρρυνε την καλλιέργεια των κήπων των σπιτιών της Πρωτεύουσας και των γύρω συνοικισμών με είδη της εποχής. Εφημερίδες εν τω μεταξύ ζητούσαν από την Ούλεν να μειώσει την τιμή του νερού για πότισμα.
Ο χειμώνας ωστόσο εξακολουθούσε βαρύς όχι μόνο στο Μέτωπο αλλά και στους συνοικισμούς πέριξ των Αθηνών και στη Νέα Φιλαδέλφεια φυσικά. Η γειτονική μας Πάρνηθα ήταν χιονισμένη και κατέβαζε ψυχρόν αέρα κατά κύματα, το ίδιο και η χιονισμένη Πεντέλη και ο χιονισμένος Υμηττός. Οι κάτοικοι νωρίς, νωρίτερα από άλλοτε, μαζεύονταν στα σπίτια τους.
“Στις 17 Μαρτίου 1941 – γράφει ο Γιάννης Καιροφύλας στο βιβλίο του – αποφασίζεται η δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στις άπορες οικογένειες. Την ίδια περίθαλψη δικαιούνται και οι οικογένειες των πολιτών που πήραν εφεδρικό επίδομα” (βλ. σελ. 113).
Η 25η Μαρτίου γιορτάσθηκε με επισημότητα. Με δοξολογία στη Μητρόπολη, με συνεδρίαση της Ακαδημίας Αθηνών όπου μίλησε ο πρόεδρός της Γ.Α. Σωτηρίου με θέμα “Οι ιεροί αγώνες του Έθνους”, με πανηγυρισμό στο Πανεπιστήμιο όπου τον πανηγυρικό της ημέρας εξεφώνησε ο Καθηγητής Δασκαλάκης με θέμα “Τα ιδανικά των αγώνων του Ελληνισμού”, με πανηγυρισμό στον “Παρνασσό”, όπου μίλησε ο ακαδημαϊκός Σπύρος Μελάς με θέμα “Παληό και Νέο ‘21”…
Την 25η Μαρτίου, ωστόσο, ο Βασιλιάς Γεώργιος Β’, ο Πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κοριζής και ο Αρχιστράτηγος Αλέξανδρος Παπάγος απευθύνθηκαν με ημερήσιες διαταγές-μηνύματα προς τους μαχητές του Μετώπου, στους οποίους περιλαμβάνονταν και Φιλαδελφειώτες φυσικά. Υπάρχει κάτι κοινό στα τρία μηνύματα κι αυτό είναι η σύνδεση του 1940-1941 με το ‘21.
Να πώς το διατύπωσε ο Γεώργιος Β’: … Αι ψυχαί των αγωνιστών του ‘21, των ανδρών της Φρουράς του Μεσολογγίου, των πυρπολητών της Χίου και των άλλων μας αθανάτων ηρώων αγαλλιούν δια τα κατορθώματα των ανταξίων απογόνων των. …”. Ενώ ο Αλέξανδρος Κοριζής στο δικό του μήνυμα σημείωσε: “Ποτέ κατά τα εκατόν είκοσι χρόνια της νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας, η Εθνική εορτή μας δεν ευρήκεν όπως εφέτος την Ελλάδα να ζη εις ατμόσφαιραν τόσον ομοίαν προς την ηρωϊκήν ατμόσφαιραν του ‘21. … Όπως ευλογούμεν σήμερα ημείς τας σκιάς των ηρώων του ‘21, που μας εχάρισαν την ελευθέραν ζωήν, έτσι θα ευλογούν και σας τα παιδιά σας, και τα παιδιά των παιδιών σας, διότι τους την διατηρήσατε. …”. Ο Αλέξανδρος Παπάγος δε υπογράμμισε: “… Η Τριπολιτσά, το Μανιάκι, τα Δερβενάκια, το Μεσολόγγι, το Σούλι, η Αλαμάνα, η Γραβιά, το Αρκάδι, το Βαλτέτσι, τα Ψαρά, κάθε γωνιά της χώρας αυτής αποτελεί και μίαν σελίδα ηρωϊσμού, αυτοθυσίας, ενθέρμου πατριωτισμού από το Έπος του Αγώνος του ‘21. … Και η Εποποιΐα του ‘21 παραμένει εσαεί ως μία αστείρευτη πηγή άθλων ημιθεϊκών, πηγή της οποίας τα νάματα δροσίζουσι τας γενεάς των Ελλήνων και εξοπλίζουσι τας ψυχάς των δια νέους μεγάλους και ευγενείς αγώνας. … Και ιδού ότι ύστερα από τόσα έτη σεις εις τους οποίους οι πρόγονοί σας του ‘21 ενεπιστεύθησαν την Ελευθερίαν της Πατρίδος μας ως ιεράν παρακαταθήκην με την δύναμιν της Μεγαλόχαρης της Τήνου, που δεν λησμονεί την γενομένην προς Αυτήν προσβολήν, εξεκινήσατε από την Πίνδον δια να συγγράψητε εκεί εις την Μόροβαν, το Ιβάν, την Χειμάρραν, την Τομορίτσαν, την Κάμιαν, το Αργυρόκαστρον, την Κλεισούραν, την Τρεμπεσίναν την νεωτέραν Ελληνικήν Ιστορίαν. … (βλ. εφημερίδα Νέα Ελλάς, Τρίτη 25 Μαρτίου 1941, σελ. 1 και 2).
(ακολουθεί συνέχεια)
Κώστας Π. Παντελόγλου
