Γιατί να μας ενδιαφέρει μια παράταξη που αποσύρθηκε οικειοθελώς από τον αγώνα για την εκπροσώπηση των πολιτών και την άσκηση εξουσίας στον δήμο Νέας Φιλαδέλφειας-Νέας Χαλκηδόνας, κρίνοντας στις συλλογικές της διαδικασίες ότι έκλεισε ο κύκλος της και δεν έχει λόγο ύπαρξης;
Δεν θα κάναμε αυτό το σχόλιο, αν ένα προβεβλημένο πρώην στέλεχος της Δύναμης Πολιτών, ο Γιώργος Κατερίνης, δεν επέμενε να μιλά γι’ αυτήν (στον πληθυντικό αριθμό) σε διαδοχικές δημοσιεύσεις στον Παρατηρητή του, παρά τη συλλογική της απόφαση να εγκαταλείψει τον αγώνα. Όμως αξίζει να το κάνουμε, διότι η προσέγγιση του Κατερίνη στην υπεράσπιση των πεπραγμένων της Δύναμης Πολιτών και στο ποιος έχει δικαίωμα να επικαλείται θετικά και καταγωγικά τα έργα και τις ημέρες της παράταξης ως δημοτική αρχή, έχει εγγενή λογικά προβλήματα. Διότι, πρώτα και κύρια, η Ευτυχία Παπαλουκά, την οποία μέμφεται για ρεσάλτο σε ένα σχόλιό του, χωρίς να την κατονομάζει, υπήρξε μέλος της Δύναμης Πολιτών, όπως υπήρξε και αντιδήμαρχος της δημοτικής αρχής υπό τον Άρη Βασιλόπουλο.
Η Παπαλουκά είχε μεταπηδήσει στη Δύναμη Πολιτών όταν προέβλεψε σωστά ότι είχε ρεύμα και θα τα κατάφερνε στις εκλογές του 2014. Εντασσόμενη στη Δύναμη Πολιτών, η Παπαλουκά είχε εγκαταλείψει την ομάδα του Παντελή Γρετζελιά από την παράταξη της Ευτυχίας Γαϊτανά στο προηγούμενο δημοτικό συμβούλιο 2010-2014.
Άραγε δεν προβλημάτιζε τότε αυτή η πορεία τα προϋπάρχοντα στελέχη της Δύναμης Πολιτών; Θεώρησαν επαρκή εγγύηση για τη γνήσια μετακίνησή της την άρση των μπαρών των διοδίων; Δύσκολο να το πει κανείς, γιατί θα έπρεπε να μετρήσουμε πόσα και ποια ήταν τα προϋπάρχοντα στελέχη και πόσοι και ποιοι μπήκαν τότε στη διευρυνόμενη παράταξη. Σε κάθε περίπτωση μάλλον βάραινε περισσότερο η διάθεση να διευρυνθεί, δήθεν, η επιρροή της παράταξης προς τον χώρο του δημοκρατικού κέντρου, εντάσσοντας διάφορα πρόθυμα, πλην ευκαιριακά πρόσωπα, όπως η Παπαλουκά. (Εκ του αντιθέτου απόδειξη αυτής της αγωνίας ήταν και η επιλογή του Άρη Βασιλόπουλου να διεκδικήσει ως αντίβαρο των αγνώστων στο συνδυασμό του οποίου θα ηγούνταν τη συμμετοχή μιας σειράς ανθρώπων της γενιάς του, απ’ τον στενό κύκλο των φίλων και των συμμαθητών του, με τους οποίους διατηρούσε σχέσεις εμπιστοσύνης – αρκετοί εκ των οποίων έφυγαν στην πορεία).
Επρόκειτο για τη γενική λογική που ακολούθησε και ο ΣΥΡΙΖΑ, εντάσσοντας στις τάξεις του όχι μόνο τον κόσμο που τέθηκε σε κίνηση στα πρώτα χρόνια της κρίσης και των μνημονίων (“τα κινήματα”), αλλά και στελέχη υπαρχόντων μηχανισμών ή και μεμονωμένα πρόσωπα, ένθεν κακείθεν, που αναζητούσαν νέα στέγη για να συνεχίσουν την άσκηση των φιλοδοξιών ή, στην κεντρική πολιτική σκηνή, του … επαγγέλματός τους.
Στην πορεία προς τον μεταδημοψηφισματικό ρεαλισμό, η ίδια παράταξη δέχτηκε κι άλλη διεύρυνση στα δεξιά της, όπως, για παράδειγμα, με τον γιατρό Κώστα Ντάτση, που εκλέχτηκε το 2019 και παραμένει δημοτικός σύμβουλος. Και ο Ντάτσης είχε το δικό του παρελθόν, που για ένα διάστημα τον έκανε ομόσταβλο του σημερινού έμμισθου συμβούλου του Γιάννη Βούρου Νίκου Παπανικολάου, απ’ τους σιωπηρούς αρχιτέκτονες της σημερινής κατάντιας της Νέας Φιλαδέλφειας-Νέας Χαλκηδόνας. (Θα πρέπει βεβαίως να αναγνωρίσουμε στον Ντάτση ότι το 2019 πήγε σε μια παράταξη που θα έχανε τις εκλογές, κι άρα κινήθηκε από θέση αρχής, όχι από θέση συμφέροντος όπως η Παπαλουκά).
Είναι κατανοητό το ψυχολογικό βάρος που νιώθει ο Γιώργος Κατερίνης για τη σκύλευση του νεκρού που επιχειρεί η Παπαλουκά, η οποία εγκατέλειψε τη Δύναμη Πολιτών βλέποντας εγκαίρως την επερχόμενη ήττα και όσο θα μπορούσε να διατηρήσει κάποιο κεφάλαιο προς διαπραγμάτευση. Με αυτό το κεφάλαιο διάλεξε αυτή τη φορά να είναι βασική εταίρος του Χάρη Τομπούλογλου. Να είμαστε καλά, να δούμε τι θα κάνει και το 2029, μια που η θέση της είναι πάντα να μετακινείται…
Το να παραπονιέται κανείς, όπως ο Γιώργος Κατερίνης, επειδή πρόσωπα όπως η Ευτυχία Παπαλουκά χρησιμοποιούν κατά το δοκούν τις περιπλανήσεις τους στις νικητήριες παρατάξεις των δημοτικών εκλογών, είναι αποπροσανατολιστικό από το βασικό πρόβλημα για τη Δύναμη Πολιτών: Ότι στις Παπαλουκά αυτού του κόσμου δόθηκε μια ευκαιρία χάρη στις προγραμματικές επιλογές της “δημοκρατικής, αριστερής και αγωνιστικής” Δύναμης Πολιτών, χάρη στο γεγονός ότι η συγκρότηση της παράταξης ενόψει των εκλογών του 2014 βασίστηκε στο “κύμα του ΣΥΡΙΖΑ” και δεν χαρακτηρίστηκε από τον καθορισμό πρώτα των κεντρικών προγραμματικών θέσεων και μετά των όρων της πολιτικής επικοινωνίας, αλλά από το αντίστροφο. Υπάρχει ένας όρος που περιγράφει αυτή την πρακτική, που θα τον έχει ακούσει ο Γιώργος Κατερίνης και, στον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ, η συζήτηση παραμένει επίκαιρη, αν δούμε και τη διαδικασία της εκλογής νέου προέδρου στο κόμμα.
Δεν θα πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι οι πρώτες αποχωρήσεις από τη Δύναμη Πολιτών προέκυψαν αμέσως μετά τις εκλογές του 2014, λόγω της ισορροπίας που διαμορφώθηκε στην παράταξη, αλλά και στην τοπική οργάνωση του ΣΥΡΙΖΑ, εξαιτίας της πίεσης από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ώστε η Δύναμη Πολιτών και η τοπική να συναινέσουν στο σχέδιο Μελισσανίδη για τη Νέα Φιλαδέλφεια (Γεια σου Αλέκο Φλαμπουράρη, γεια σου Πάνο Σκουρλέτη, γεια σου Χρήστο Σπίρτζη, γεια σου κι εσένα Παναγιώτη Λαφαζάνη).
Αναμφιβόλως, το ταμπεραμέντο αυτών που εξερράγησαν πρώτοι στη Δύναμη Πολιτών (Τσερπάνης, Παπάζογλου) επέτρεψε στην παράταξη να τους περιθωριοποιήσει και να αποφύγει όσο μπορούσε τη δημόσια συζήτηση περί αποχωρήσεων από τη νικήτρια των εκλογών (!). Είναι όμως αδύνατο να εκτιμήσει κανείς, ακόμη και μετά θάνατον, τη Δύναμη Πολιτών χωρίς να λάβει υπόψη του το δεδομένο του συμβιβασμού (για άλλους καταναγκαστικού, για άλλους πρόθυμου). Είναι επίσης αδύνατο να αγνοήσει τις μακροπρόθεσμες συνέπειες αυτού του γεγονότος, όπως έχουμε πολλάκις επαναλάβει από το 2018 και μετά. Οι συνέπειες αυτές κινούνται κατά κανόνα πέραν των προθέσεων αρκετών στελεχών της Δύναμης Πολιτών, ίσως και του ίδιου του Κατερίνη, αλλά και υπάρχουν και καθορίζουν το σημερινό τοπίο.
Είναι αδύνατο, λοιπόν, να μιλήσει κανείς για τη δημοτική αρχή της Δύναμης Πολιτών αγνοώντας τα θεμελιώδη προβλήματα, χωρίς τα οποία η παράταξη δεν θα είχε παραιτηθεί από τη φετινή εκλογική αναμέτρηση. Και, βεβαίως, τα θετικά στοιχεία της θητείας της δεν θα πρέπει να αποσυνδέονται από τα προβλήματα, αν θέλουμε οι όποιες αποτιμήσεις να καταστούν χρήσιμες για το σήμερα και το αύριο της πόλης. Δηλαδή πέραν της υπεράσπισης, χρειάζεται και η αυτοκριτική, ειδικά απ’ όσους ακόμη θέλουν να παίξουν κάποιο ρόλο.
Και κάτι ακόμη: Αν ο Γιώργος Κατερίνης και άλλα πρώην στελέχη της πρώην Δύναμης Πολιτών θεωρούν ότι σήμερα η λύση είναι η στήριξη της Λαϊκής Συσπείρωσης με επικεφαλής τον Νίκο Σερετάκη, θα πρέπει να το πουν ευθέως. Κι όταν το πουν, θα πρέπει επίσης να μας εξηγήσουν τι έκανε η Λαϊκή Συσπείρωση και το ΚΚΕ σωστότερα από τη Δύναμη Πολιτών στο διάστημα 2014-2019 στα ζητήματα της Νέας Φιλαδέλφειας και στο πλαίσιο της τοπικής άσκησης πολιτικής για να δικαιολογήσουν την αναθεώρησή τους.
Κάτι τέτοιο ίσως τους το ζητήσει και το ΚΚΕ, αν μπουν στον κόπο να εκτεθούν στην ψήφο των πολιτών. Το ζήτησε υπό μορφή δήλωσης “mea culpa” κι από προβεβλημένα πρόσωπα που πέρασαν απ’ τον ΣΥΡΙΖΑ για να καταλήξουν στο ΚΚΕ, όπως η απολύτως σεβαστή γι’ αυτό που είναι Κωνσταντίνα Κούνεβα – και δεν θα έχει άδικο να το ζητήσει, αν σκεφτεί κανείς τους κινδύνους που κρύβουν οι όψιμες μεταπηδήσεις ατόμων που μόλις χθες απέτυχαν στις εκτιμήσεις τους για τα πράγματα…
Σε κάθε περίπτωση, κι επειδή η πολιτική γραμμή και η αντίληψη των στελεχών του ΚΚΕ και της Λαϊκής Συσπείρωσης είναι προγραμματικά αδύνατο να συμβάλλει στην αντιμετώπιση των πρακτικών προβλημάτων των ανθρώπων της πόλης, έχει σημασία να συζητάμε δημόσια τα όρια της εφικτής πολιτικής παρέμβασης από προοδευτική αφετηρία. Η προηγούμενη εμπειρία είναι βέβαια σημαντικό σημείο έναρξης της συζήτησης, ό,τι πρόσημο κι αν έχει. Αλλά για να υπάρξει συζήτηση, απαιτείται εκτός από γλώσσες που τα λένε όλα, να υπάρχουν και αφτιά που τα ακούνε.
π.
