Η είδηση είναι εντυπωσιακή: Η ελληνική αστυνομία απέτρεψε, λέει, σύγκρουση οπαδών στη Νέα Ιωνία, προχωρώντας σε 87 προσαγωγές που αργότερα μετατράπηκαν σε συλλήψεις. Το “ραντεβού” σχετιζόταν με αγώνα τοπικού πρωταθλήματος λέει το ρεπορτάζ – και πράγματι, την Κυριακή 1 Οκτωβρίου, στο πλαίσιο του πρωταθλήματος α’ κατηγορίας της ΕΠΣΑ έπαιζε η Νέα Ιωνία εναντίον της ΑΕ Ηρακλείου στο γήπεδο της Νέας Ιωνίας, λίγο μακρύτερα απ’ το σημείο του ραντεβού.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ που κυκλοφορεί στα ΜΜΕ, οι 62 από τους συλληφθέντες είναι 14-17 ετών και αναμένεται σε ορισμένους να απαγγελθούν κατηγορίες.
Μετά το τρομακτικό περιστατικό της 7ης Αυγούστου έξω απ’ την OPAP Arena, το οποίο κατέληξε στον θάνατο του Μιχάλη Κατσουρή, γράφαμε:
Τι θλίψη! Φταίνε οι Κροάτες, φταίνε οι Παναθηναϊκοί, φταίνε οι ναζί, φταίει η αστυνομία, φταίει ο υπουργός και η κυβέρνηση.
Δεν φταίει ποτέ η τοξικότητα του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, δεν φταίει ποτέ η διαρκής προαγωγή της βίας και της υποτίμησης του αντιπάλου στο πλαίσιο του ποδοσφαιρικού μάρκετινγκ, δεν φταίει ο οπαδικός τύπος με τα ψέματα και τις εντυπώσεις του. Δεν φταίει ο οργανωμένος νόμιμος τζόγος. Δεν φταίει που έχουμε κολλημένους με την μπάλα. Δεν φταίει η μονοπώληση του κοινωνικού πεδίου από την οπαδική νοοτροπία, η οποία υποκαθιστά στην ψυχολογία ενός ευρύτατου τμήματος της κοινωνίας μας κάθε ανάγκη συλλογικής έκφρασης, στερώντας όλους από τα οφέλη της επικράτησης του ορθού λόγου. Δεν φταίει το no politica που φέρνει ενωμένο στο γήπεδο τον «λαό» για άρτο και θεάματα, ούτε οι εκλεκτικές συνάφειες της μιας ή της άλλης ομάδας και των οπαδών της (η ΑΕΚ πήγε στο Βελιγράδι το 1999). Δεν φταίνε ούτε τα πάσης φύσεως στημένα. Δεν φταίει που, παρόλ’ αυτά, στο φαντασιακό των «ριζοσπαστικών» δυνάμεων το γήπεδο είναι χύτρα για την επιτάχυνση της κοινωνικής, της ταξικής αντιπαράθεσης.
Η είδηση για το “ραντεβού” των νέων της ευρύτερης γειτονιάς μας “για να τις παίξουν”, θα περάσει στα ψιλά. Κανείς δεν θα επιχειρήσει να πιάσει την καυτή πατάτα λίγες μέρες πριν τις δημοτικές εκλογές. Το συμβάν θα μείνει στα όρια του αστυνομικού ρεπορτάζ και θα ξεχαστεί. Η αστυνομία θα τραβήξει το αφτί μερικών πιτσιρικάδων, οι οποίοι πιθανότατα θα χειριστούν ως παράσημο την όποια εμπλοκή τους με το σύστημα απονομής ποινικής δικαιοσύνης. Αύριο, το συμβάν θα επαναληφθεί μεγεθυμένο – και μεγέθυνσή του δεν θα είναι μόνο το επόμενο ραντεβού, αλλά και ο πολλαπλασιασμός του στην καθημερινότητα των 87 “ταραξιών” και του οικογενειακού, σχολικού και κοινωνικού περιβάλλοντός τους. Ο πήχυς της βίας ανεβαίνει και θ’ ανεβεί κι άλλο. Οι 87 της Νέας Ιωνίας δεν είναι Κροάτες νεοναζί, έτσι δεν είναι;
Παλιότερα συχνά τέτοιες συζητήσεις κατέληγαν στην αποστροφή “όλα ξεκινούν απ’ την παιδεία”. Ίσως τότε να ήταν και σωστή αυτή η αποστροφή, αν λαμβανόταν μια πρωτοβουλία που να επιχειρεί να διαμορφώσει ένα διαφορετικό κοινωνικό κλίμα, αλλά δεν ωφελεί να λέμε τι δεν έγινε. Σήμερα, με το σχολείο απολύτως υποτιμημένο, με την κοινωνία σε ζάλη, με την πολιτική εκπροσώπηση να είναι δέσμια του μάρκετινγκ και της επαγγελματοποίησης της πολιτικής, με την ανεξάρτητη κοινωνικοπολιτική δράση σε αποδρομή και με την κυριαρχία του θεάματος και των σύγχρονων μέσων επικοινωνίας, θα ήταν υποκρισία να ζητά κανείς απ’ την παιδεία, και δη την επίσημη, να λύσει ένα σύμπτωμα της γενικευμένης κοινωνικής αποδιάρθρωσης.
Το ποδόσφαιρο, όπως γράφαμε και τον Αύγουστο, συμπυκνώνει στα 90 λεπτά έναν συμβολικό πόλεμο. Αυτός ο πόλεμος είναι εδώ και καιρό ανεξέλεγκτος μέσα κι έξω απ’ τα γήπεδα. Μέσα, λόγω των προσώπων που κάνουν τα κουμάντα στις ποδοσφαιρικές αρχές, οι οποίες χαίρουν “ανεξαρτησίας”, σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο θετικής εξαίρεσης της FIFA, της UEFA και των λοιπών οργανισμών απ’ τις γενικές αρχές της νομιμότητας. Έξω, διότι ο συμβολικός πόλεμος γίνεται πραγματικός στα πρόσωπα των πρωταγωνιστών του χουλιγκανισμού, αμούστακα στην περίπτωσή μας και, είμαι βέβαιος, σε σύγχυση.
Μετά τα γεγονότα του Αυγούστου προβλέπαμε ότι η τοπική πολιτική σκηνή θα αδρανήσει σε σχέση με το ζήτημα αυτό, ότι δεν θα πιάσει την καυτή πατάτα στο πλαίσιο της προεκλογικής κίνησης. Φυσικά πέσαμε μέσα, δεν ήταν δα και καμιά φοβερά δύσκολη πρόβλεψη. Ωστόσο το αίμα φέρνει αίμα, κι όταν τελικά περάσει το κατώφλι του καθενός, είναι πια αργά.
ΥΓ. Η εικαστική σύνθεση που συνοδεύει το κείμενο ανήκει στον συμπολίτη Χάρη Χεϊζάνογλου. Την είχε φτιάξει μετά τα επεισόδια μεταξύ οπαδών ΑΕΚ και ΠΑΟΚ στο Πανθεσσαλικό Στάδιο το 2017.
π.